قدس آنلاین - انتخاب مشهد به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام در سال 2017 می‌تواند موقعیت‌های جدیدی را پیش روی این شهر گردشگری مذهبی بگشاید. جرقه‌های این امیدواری در مراسم افتتاحیه پایتخت فرهنگی جهان اسلام زده شد و شاهد حضور گسترده نمایندگان کشورهای مختلف بودیم؛ حضوری که نشان از علاقه‌مندی آنان به این شهر داشت. در حاشیه این مراسم با دکتر امینه الحجری، معاون دبیرکل آیسسکو (سازمان علمی، فرهنگی و آموزشی وابسته سازمان کنفرانس اسلامی)، گفت‌وگو کردیم.

تجربه سفر به مشهد چطور بود؟

بسیار خوب. مشهد ویژگی‌های خاصی از نظر مذهبی، فرهنگی و تاریخی دارد و می‌تواند به بهترین وجه خودش را به جهان اسلام معرفی کند.

آیسسکو چه برنامه‌هایی را برای استفاده از این ظرفیت‌ها در نظر دارد؟

کشور جمهوری اسلامی ‌ایران ارتباطات خوبی با آیسسکو از جنبه‌های مختلف دارد و مشهد برنامه‌هایی را برای این منظور چیده است. کمیسیون ملی آیسسکو در ایران با  همکاری‌هایی که با وزارت ارشاد ایران دارد، می‌توان به بهبود انجام این برنامه‌ها در سال 2017 امیدوار بود. نظر ما این نیست که مشهد در سال 2017 به عنوان پایتخت فرهنگی شناخته شود بلکه این شهر می‌تواند همچنان مرکزی باشد برای ترویج اسلام در جهان و محور همکاری با دیگر کشورهای جهان اسلام.

یعنی مشهد می‌تواند پایتخت فرهنگی همیشگی جهان  اسلام باشد؟

بله. به نظر من شهر مشهد از سال‌های قبل پایتخت فرهنگی جهان اسلام بوده و این امکان را دارد که به‌طور دایمی ‌پایتخت فرهنگی جهان اسلام بماند. برنامه‌هایی هم که در این باره در مشهد اجرا شده، مطابق با سیاست‌های آیسسکو بوده و در زمینه‌های علمی، فرهنگی، هنری و در تمامی ‌برنامه‌هایی که توسط وزارت ارشاد ایران و نهادهای دست‌اندرکار اجرا شده است، آنها برنامه‌ها را به‌صورت پیگیر اجرا کردند.

آیسسکو چه تکالیفی را برای این موضوع برای خودش مشخص کرده است؟

سازمان آیسسکو هر ساله 3 شهر مهم اسلامی ‌را به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام تعیین می‌کند و وظایفی را برای اجرای برنامه‌هایی مهم‌ در این شهرها دارد. در واقع آیسسکو می‌خواهد بین تمام پایتخت‌های جهان اسلام هماهنگی و همکاری ایجاد کند تا آنها بتوانند ظرفیت‌های خودشان را به جهان اسلام نشان دهند. سیاست‌گذاری و هدف‌گذاری آیسسکو برای انتخاب یک شهر، موضوع فرهنگ برای نسل آینده بین مردم مختلف است که بتواند جنجال‌ها را به حداقل برساند و با ایجاد فرهنگ بین تمام کشورها از جنگ و نزاع جلوگیری کند.

آیسسکو چه برنامه‌های ویژه‌ای را برای مشهد پیش‌بینی کرده است؟

آیسسکو برای شهرهایی که به عنوان پایتخت فرهنگی انتخاب می‌شوند، برنامه‌هایی را پیشنهاد می‌دهد. در تلاشیم تا پایان سال 2017 برای همه برنامه‌هایی که در مشهد گذاشته شده و آیسسکو برای اجرای آن قول همکاری داده است، در 3 زمینه: اعطای بورس به نخبگان و کسانی که استحقاق آن را دارند که بخواهند به کشورهای اسلامی ‌برای ادامه تحصیل فرستاده شوند؛ حمایت از زنان و مشاغلی برای پیشرفت زنان در فعالیت‌های اسلامی؛ و گسترش علوم و ترویج زبان عربی به غیرعربی‌زبانان از نظر علمی‌ همکاری‌هایی داشته باشیم.

شرایط مشهد را به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام چطور ارزیابی می‌کنید؟

شرایط این شهر برای برگزاری رویداد پایتخت فرهنگی جهان اسلام منحصربه‌فرد است. چون مشهد از جمله شهرهایی است که برای انتخاب به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام شهری مناسب می‏باشد. در واقع «مشهد 2017» فرصتی است تا مردم دنیا مشهد و استعدادهای آن را بشناسند. از سال 2005 که آیسسکو و ستاد انتخاب پایتخت فرهنگی جهان اسلام برای 3 منطقه آسیا، آفریقا و عربی انتخاب شده، مشهد تمام شاخصه‌های مد نظر را دارا بوده است. برای انتخاب یک شهر به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام داشتن تمدن قوی، تاریخ اصیل، فضای مذهبی و بناهای مذهبی اهمیت دارد. به نظر من، چیزی که این شهر را از دیگر شهرهای منتخب متمایز کرده، رفتار خاص مردم آن است؛ معنویتی که در مشهد هست و این معنویت به مردم آن هم تسری یافته است. بارگاه امام رضا(ع) به مشهد معنویت بخشیده و فضای روحانی آن هم به خاطر معنویت مردمش است. در واقع هدف آیسسکو از انتخاب شهرهای مذهبی به عنوان پایتخت فرهنگی این است که با این همکاری در ترویج اتحاد و بهبود وضعیت فرهنگی و اجتماعی در بین کشورهای اسلامی ‌تلاش کند. فرهنگ یعنی تمام جنبه‌های تربیتی و اجتماعی که بر آن اجتماع حاکم است؛ فرهنگی که سازنده نسل آینده و سازنده زندگی نسل جوان است. مراکزی که انتخاب می‌شوند باید محیط رشدی را که به غنا و بارورشدن فرهنگ و هنر کمک می‌کند، توسعه دهند تا استعدادهای بالقوه، بالفعل شوند.

برگزاری مراسم پایتخت فرهنگی جهان اسلام را چطور دیدید؟

بسیار خوب و درخور شأن بود. رفتار والا و شایسته مردم و مسؤولان و همکاری‌های انجام‌شده در برگزاری این رویداد مشهود بود. مشهد نیازی به تعریف‌کردن ندارد. هر مسلمانی از ویژگی‌های شهر مذهبی مشهد آگاه است. من در این سفر توانمندی‌های مشهد را در سطحی بالاتر از انتظار دیدم. همان‌طور که شهرها، جوامع و انسان‌ها براساس رتبه طبقه‌بندی می‌شوند، من هم به مشهد درجه ممتاز می‌دهم.

چه آرزویی برای مشهد دارید؟

امیدوارم این شهر در انجام کارها و اهدافی که می‌خواهد برای سال 2017 انجام دهد، موفق باشد. امیدوارم همکاری‌ها بین پایتخت‌های فرهنگی جهان اسلام بیشتر شده و به اتحاد قوی‌تر کشورهای اسلامی‌ منجر شود.