قدس آنلاین - در این گزارش قصد تحلیل انتخابات ریاست جمهوری را نداشته و نداریم بلکه می‌خواهیم از افرادی سخن بگوییم که در نخستین ساعات ثبت‌نام داوطلبان، با رویای شیرین رئیس‌جمهور شدن وارد ستاد انتخابات کشور شده و ثبت‌نام کردند. افرادی که داشتن شناسنامه و یک قطعه عکس و البته پز خنده‌دار هنگام پُر کردن برگه ثبت‌نام، تنها داشته‌هایشان از شرایط بزرگترین جایگاه ممکن در امور اجرایی کشور است.
از اولین ثبت‌نام کننده که به گفته خودش از ۴ صبح منتظر باز شدن در شیشه‌ای ستاد انتخابات کشور بوده و اعضای کابینه‌اش را هم از بین کارکنان شرکت کاشی که در آن نگهبان است، انتخاب کرده گرفته؛ تا شخصی که تنها راه برون رفت از شرایط دشوار اقتصادی کشور را تولید و پرورش شترمرغ می‌داند و پا در سالن وزارت کشور گذاشته و تنها فایده حضورشان نشاندن گل لبخند بر لبان مردم است و البته ایجاد صف‌هایی در وزارت کشور که از صف نانوایی‌ها هم شلوغ‌تر است.
قدس این اتفاق را زیر ذره بین برده و نظر کارشناسان را درباره افراد عجیب و ناشناخته که با ثبت‌نام خود خبرساز شده‌اند جویا شده است که بخشی از آن را از نظر می‌گذرانید.
ثبت‌نام هایی که منجر به رکود سیاسی می‌شوند
ابوالفضل ظهره‌وند، کارشناس روابط بین‌الملل در رابطه با ثبت‌نام این افراد به خبرنگار ما می‌گوید: به مدیریت برگزاری انتخابات نقد وارد است چرا که ثبت‌نام از این افراد خاص، می‌تواند تاثیر سوء بر افکار عمومی جامعه داشته باشد.
ظهره‌وند اضافه می‌کند: اینکه ما ضوابط قانونی روشنی برای ثبت‌نام کنندگان نداریم، صحیح است اما در قانون اساسی شرط اصلی و لازم ثبت‌نام کنندگان، رجل مذهبی یا سیاسی بودن عنوان شده است. یقیناً رجالیت مذهبی یا سیاسی حداقلی از تجربه کار و همکاری با ساختارهای حاکمیتی یا مراکز علمی و مذهبی را نیاز دارد.
این کارشناس سیاسی تصریح می‌کند: بر این اساس فلافل‌پز، گچ‌کار، خانه دار و نوجوانان جایگاهی در این تعریف ندارند و باید هنگام ثبت‌نام حداقل سوابقی برای آن ها در نظر گرفته شود. این کارشناس روابط بین‌الملل تاکید می‌کند ثبت‌نام این افراد اثری کاهنده در مشارکت اجتماعی دارد و به رکود سیاسی تفسیر می‌شود. البته از آنجا که این دولت، دولت رکود ساز و رکودخواهی است، بر این باور است که اگر سطح این مشارکت پایین بیاید، آن ها می‌توانند با طرفداران موجود رای بیشتر داشته باشند. اما باید بدانند که اشتباه استراتژیکی و راهبردی مرتکب شده‌اند. چرا که از یک بیان کننده این است که دولت اینقدر لخت، بیکار و ناکارآمد بوده که موجب شده فلافل‌پز هم به این باور برسد که می‌تواند بهتر از رئیس جمهور فعلی کشور را اداره کند. اشتباهی که نشان می‌دهد دورنمای آرای آقای روحانی در صندوق‌های رای، روشن نیست.
این سیاستمدار کهنه‌کار در پایان اشاره می‌کند که در هر صورت نفس این کار قابل انتقاد بوده و برای شورای نگهبان وقت‌گیر و زمان‌بر است و هزینه مضاعفی به مردم تحمیل می کند.
ثبت‌نام این افراد از ضعف قانون است
دکتر عبدالرضا عزیزی عضو کمیسیون فرهنگی مجلس نیز با اشاره به اینکه ثبت‌نام این افراد از نظر قانونی مشکل و ایرادی ندارد به خبرنگار قدس می‌گوید: ثبت‌نام این افراد از ضعف قانون است و باید قانون اصلاح شود. باید شرایطی ایجاد شود که تنها افرادی که رجل سیاسی و مذهبی هستند بتوانند وارد میدان شوند. نه اینکه هر شخصی که حداقل سواد خواندن و نوشتن را داشت، برای ثبت‌نام راهی وزارت کشور شود. عزیزی خاطرنشان می‌کند: در این مورد خاص، باید قانون اساسی اصلاح شود و از دست مجلس کاری بر نمی‌آید. هر چند که مشخص است بسیاری از این افراد رد صلاحیت می‌شوند، اما در این میان وقت شورای نگهبان و وزارت کشور اتلاف می‌شود.
باید قانون اساسی تفسیر شود
دکتر ساکت، مستشار سابق دیوانعالی کشور در این باره توضیح می‌دهد: شرایط اعلام شده در اصل ۱۵ قانون اساسی برای ثبت‌نام در انتخابات ریاست جمهوری، شرایط جامع و کاملی را بیان نمی‌کند، هر چند که شاید این شرایط نمادی از دموکراسی و آزادمنشی باشد.
این حقوقدان در ادامه می‌گوید: باید در نظر داشته باشیم که در هیچ جای دنیا به این صورت عمل نمی‌شود، چرا که در آنجا حزب حاکم است و نامزدها از طریق حزب معرفی می‌شوند. اما از آنجا که ما در کشور به معنای واقعی حزب نداریم، این مشکلات را شاهد هستیم.
ساکت با اشاره به اینکه تا کنون حدود هزار نفر از گروه‌های مختلف برای ریاست جمهوری ثبت‌نام کرده‌اند یادآور می‌شود: این کار نابسامانی و هرج و مرج بوجود آورده و سبب می‌شود کار شورای نگهبان به درازا کشیده شود در صورتی که باید از اول فیلتری برای جلوگیری از این اتفاق و به سخره گرفتن وجود داشته باشد. ساکت تاکید می‌کند: باید قانون اساسی تفسیر شود، تفسیری که بر عهده شورای نگهبان است.
دیده شدن، علت اصلی ثبت‌نام ریاست جمهوری
دکتر صبوری، جامعه نشان نیز با اشاره به اینکه شرایط سهل و عام ثبت‌نام برای انتخابات ریاست جمهوری، سبب شده که بیش از ۷۰درصد جمعیت کشور، خود را مستحق دستیابی به کرسی ریاست جمهوری بدانند می‌گوید: این در حالی است که باید در قانون، فیلترهای خاصی چون سوابق تحصیلی، اجرایی و سیاسی لحاظ شده باشد. ضعفی که در قانون وجود دارد، سبب ایجاد چنین موجی در کشور شده است.
صبوری تصریح می‌کند: این اتفاق دلایل متعددی می‌تواند داشته باشد که مهمترین آن، دیده شدن است. افراد در هر صنف، طبقه اجتماعی، قومیت و لباس‌های خاص فضایی مناسب در حضور خبرنگارها و دوربین‌ها برای ابراز خود پیدا کرده‌اند و به وسیله این ثبت‌نام، سطحی از معروفیت و مشهور بودن را تجربه می‌کنند. حتی برخی با حرف‌های عجیب و غریب فضا را پر رنگ‌تر هم می‌کنند.
وی اضافه می‌کند: نکته مهم این است که باید دید اینگونه استقبال مردم، چه کارکردی برای سیاست داشته است. چرا که به نظر می‌رسد اراده سیاسی در کشور از این اتفاق خجل زده نیست و کارکردهای زیادی از آن دریافت کرده که از مهمترین آن ها، نشان دادن کاریکاتوری از دموکراسی در کشور است، در صورتی که به هیچ عنوان دموکراسی نیست و حتی تهدید به هرج و مرج هم می‌تواند باشد. این استاد دانشگاه ادامه می‌دهد: برای تایید صلاحیت باید فیلترهایی داشته باشیم. اما این فیلترها قبل از آنکه توسط شورای نگهبان اعمال شود و قبل از ثبت‌نام باید اعمال شود و مانع از ورود این افراد به چنین فضای اجتماعی شود. چرا که پس از اعلام رد صلاحیت‌ها، یکسان سازی انجام شده و همه افراد در یک سطح قرار می‌گیرند.
اراده سیاسی در کشور از این اتفاق خجل زده نیست
این جامعه‌شناس در ادامه بیان می‌کند: علاوه بر آن، فضای طنز و هجو که در جامعه وجود دارد ممکن است به نشاط اجتماعی تعبیر شود، انگار قرار است اول بخندیم، بعد یک کار جدی و تایید یا رد صلاحیت انجام دهیم. در دوره های قبلی نیز هنگام ثبت‌نام هم مواردی اینچنینی دیده شده بود، اما بخاطرخلاء قانونی از این مورد پیشگیری نشد. انگار فضای سیاسی کشور، با این فضا مخالف نیست. در صدر اخبار سیاسی کشور، همین ثبت‌نام ها است.
صبوری در پایان با اشاره به اینکه اخبار سیاسی به جای اینکه گفتمان رسمی سیاسی داشته باشد و به تحلیل و تفسیر آمدن ها و رفتن های چهره‌ها، آن ها که قرار بود نیایند و آمدند، آن ها که نیامدند و... بپردازد، از آن ها دور شده و به سمت افرادی رفته است که اصلاً مهم نیستند می‌افزاید: کنشگران اجتماعی بجای اینکه به فکر شطرنج سیاسی باشند، ریاست جمهوری را در حد سرگرمی و تفریح می‌بینند. در ادبیات جامعه به این اتفاق تولید چرندیات گفته می‌شود. چرندیاتی که وقتی جان می‌گیرند، حرف حساب زدن از مد می‌افتد.
نظر شما