به گزارش قدس آنلاین به نقل از ویژه نامه بیت المقدس؛ بامداد جمعه 18 فروردین بود که ارتش ایالات متحده آمریکا با ۵۹  موشک «تام هاوک» فرودگاه نظامی «الشعیرات» سوریه را مورد تجاوز نظامی قرار داد. آمریکایی‌ها مدعی‌ شدند که جنگنده‌های ارتش سوریه با به پرواز درآمدن از فرودگاه نظامی الشعیرات به «خان شیخون» حمله کرده‌اند و این حمله موشکی در تلافی این حمله شیمیایی انجام شده است؛ ادعایی که البته برای نخستین‌بار نیست که آمریکایی‌ها و هم‌پیمانانشان از آن به عنوان دستاویزی برای ضربه وارد کردن به نیروهای مقاومت سوری، استفاده می‌کنند.

در طول 6 سالی که از آغاز بحران سوریه می‌گذرد، محور غربی ـ عربی به سرکردگی ایالات‌ متحده‌ آمریکا همواره طی چند نوبت در اقدامی هماهنگ و با هدف فراهم آوردن زمینه جهت پیاده‌سازی سناریوهای ازپیش‌برنامه‌ریزی شده علیه دولت دمشق، ارتش سوریه را به استفاده از تسلیحات شیمیایی علیه غیرنظامیان سوری متهم کرده‌اند؛ حال آنکه در هیچ‌یک از موارد، مدارک و مستنداتی که دالّ بر صحت ادعای آمریکا و متحدانش باشد، ارائه نشده است.

در 19 مارس 2013 دولت دمشق برای نخستین‌بار توسط معارضان سوری به استفاده از تسلیحات شیمیایی در روستای «خان‌الأسد» واقع در شمال سوریه متهم شد. باوجود اینکه معارضان هیچ‌گاه نتوانستند ادعای خود مبنی‌ بر استفاده دمشق از تسلیحات کشتار جمعی را اثبات کنند، اما سازمان ملل متحد از بازخواست آنها به دلیل نسبت دادن این اتهام بی‌پایه ‌واساس به دمشق امتناع کرد.

تکفیری‌ها و حامیان منطقه‌ای و بین‌المللی آنها پس از ناکامی در تحریک افکار عمومی علیه دولت دمشق در ماه مارس، در تاریخ 21 آگوست 2013 بزرگترین حمله شیمیایی علیه غیرنظامیان را در «غوطه شرقی» دمشق رقم زده و بلافاصله انگشت اتهام را به سمت دولت سوریه نشانه رفتند تا بدین‌سان جامعه جهانی را علیه آن بسیج کنند. حمله شیمیایی به غوطه شرقی دمشق حدود 300 کشته و صدها زخمی از میان غیرنظامیان برجای گذاشت. 10 روز بعد یعنی در روز 31 آگوست، «باراک اوباما» رئیس جمهوری سابق آمریکا از تصمیم این کشور برای حمله نظامی به سوریه خبر داد؛ تصمیمی که اعلام آن، خیلی زود از خواب شوم واشنگتن برای دولت سوریه در پس پرده متهم ساختن دمشق به استفاده از تسلیحات شیمیایی، پرده برداشت.

پس از افزایش شدت اتهامات وارده به دولت سوریه، دمشق در اقدامی هوشمندانه و برای جلوگیری از تکرار اتهام‌زنی‌ها علیه آن و همچنین ملغی شدن گزینه نظامی آمریکا، در روز 14 اکتبر 2013 معاهده خلع سلاح شیمیایی را با سازمان منع گسترش تسلیحات شیمیایی به امضا رساند. طبق اعلام رسمی نهادهای بین‌المللی ذی‌ربط، دولت سوریه بیشترین همکاری را با سازمان منع گسترش تسلیحات شیمیایی برای تخلیه زرادخانه‌های شیمیایی خود داشته است. سرانجام این سازمان در روز 23 ژوئن 2014 رسما اعلام کرد که آخرین محموله از تسلیحات شیمیایی دولت سوریه نیز از این کشور خارج شده است.

با این حال، خروج آخرین محموله از تسلیحات شیمیایی متعلق به دولت دمشق از سوریه نیز باعث نشد تا تکفیری‌های تحت‌الحمایه آمریکا و غرب از حمله شیمیایی مجدد به غیرنظامیان سوری و نسبت دادن آن به بشار اسد، خودداری کنند. در روز 17 آگوست 2015 نیز گزارش‌هایی مبنی بر استفاده از این تسلیحات در برخی از مناطق سوریه منتشر شد. در روز 24 آگوست 2016 نیز تکفیریها بار دیگر به استفاده از تسلیحات شیمیایی در برخی از مناطق واقع در حومه استان ادلب مبادرت ورزیدند. در آخرین مورد نیز آنها در 4 آوریل 2017 غیرنظامیان سوری در شهرک «خان‌شیخون» ادلب را هدف حمله شیمیایی قرار دادند.

برهمین‌اساس، پرواضح است که طرح ادعای استفاده دمشق از تسلیحات شیمیایی علیه غیرنظامیان در شرایطی که سازمان‌های بین‌المللی از جمله سازمان ملل متحد و سازمان منع گسترش تسلیحات شیمیایی بر تخلیه زرادخانه شیمیایی دولت سوریه مُهر تأیید زدند، تنها با اغراض سیاسی صورت گرفته و این ادعا چیزی جز قطعه‌ای از یک پازل برای پیاده‌سازی سناریوی شوم تجاوز نظامی به سوریه نبوده است. نکته دیگر این است که حتی در صورت وجود تسلیحات شیمیایی در نزد دمشق، دولت سوریه به دلیل برتری کاملا محسوس بر تروریست‌های تکفیری در عرصه میدانی و همچنین برتری بر معارضان تحت‌الحمایه محور غربی ـ عربی در عرصه سیاسی و دیپلماتیک، اساسا نیازی به استفاده از این تسلیحات در شرایط کنونی نداشته است.

می‌توان تجاوز نظامی ایالات متحده آمریکا به سوریه را از دو بُعد داخلی و خارجی مورد بررسی قرار داد. واقعیت این است که دونالد ترامپ در طول مدت کوتاهی که زمام امور در آمریکا را به دست گرفته با شکست‌های سنگینی در عرصه داخلی مواجه شده، به گونه‌ای که طبق نظرسنجی‌های معتبر محبوبیت وی به صورت قابل‌توجهی کاهش پیدا کرده است. از جمله ناکامی‌های داخلی ترامپ را می‌توان در لغو فرمان محدویت مهاجرتی وی توسط دستگاه قضایی آمریکا و همچنین ملغی شدن بررسی طرح لغو بیمه موسوم به «اوباماکِر» در کنگره آمریکا جستجو کرد. ازهمین‌روی ترامپ تلاش کرد تا از طریق حمله نظامی به سوریه ضمن منحرف کردن افکار عمومی از ناکامی‌های داخلی‌اش، به زعم خود دستاوردی را در عرصه سیاست خارجی برای دولتش رقم بزند.

در بُعد خارجی نیز عملیات نظامی آمریکا در سوریه را می‌توان نوعی «تنفس مصنوعی» به تروریست‌های تکفیری قلمداد کرد که صفوف آنها در بسیاری از مناطق استراتژیک سوریه درهم‌شکسته است. واشنگتن تلاش کرد تا از طریق این تجاوز نظامی، ضمن به حاشیه راندن توفیقات و دستاوردهای نیروهای مقاومت در جبهه‌های مختلف نبرد با تروریسم در سوریه، به تکفیری‌ها جان تازه‌ای بخشد و روحیه ازهم‌پاشیده آنها را تاحدودی تقویت سازد. البته در این میان نباید از کنار فشارهای پشت پرده شیخ‌نشینان عرب از جمله مقامات رژیم سعودی و همچنین دولتمردان ترکیه به دولت ترامپ برای انجام عملیات نظامی در سوریه، به راحتی عبور کرد.

در هر صورت آمریکایی‌ها تلاش کردند تا با تجاوز نظامی به سوریه موازنه قدرت را به نفع تکفیری‌ها تغییر داده و با دستیابی به یک یا چند برگ ‌برنده، به فریاد دستان پُر از خالی معارضان در هرگونه مذاکرات سیاسی آینده برسند؛ هدفی که به هیچ‌وجه محقق نشد و معادلات نظامی در سوریه همچنان به نفع محور مقاومت در جریان است. در همین ارتباط، «توفیق شومان» نویسنده و تحلیلگر لبنانی می‌گوید: «تجاوز نظامی آمریکا به سوریه هیچیک از معادلات نظامی در عرصه میدانی این کشور را دستخوش تغییر نکرد». وی همچنین می‌افزاید: «آمریکایی‌ها حتی اگر در آینده نیز دست به چنین تجاوز نظامی علیه سوریه بزنند، بدون شک اقدام آنها هیچ تأثیری در موازنه قدرت در این کشور نخواهد داشت، چراکه با پاسخ سخت و قاطعانه متحدان اصلی دمشق یعنی ایران و روسیه مواجه می‌شوند». این تحلیلگر لبنانی در ادامه تصریح می‌کند: «دولت ترامپ پس از تجاوز به سوریه پیام هم‌پیمانان دمشق را دریافت کرده است و به خوبی می‌داند که آنها برای پاسخگویی به هرگونه تجاوز نظامی احتمالی به سوریه آماده هستند».

انتهای پیام

رامین حسین آبادیان

ویژه نامه بیت المقدس دوشنبه هر هفته ضمیمه روزنامه قدس منتشر می شود.