هنگامه طاهری: مادر نوزادی یکساله که برای واکسن کودکش به سه مرکز بهداشت ارجاع داده شده با عصبانیت نام سه مرکزی را که در یک روز در سطح شهرطی کرده تا بالاخره موفق به تزریق واکسن کودکش شده، می‌برد و از این وضعیت سخت گلایه می‌کند.
دیگری نه تنها از جا به جا شدن پرونده کودکش ناراحت است بلکه از وضعیت فیزیکی مرکز بهداشتی که برای کودکش تعریف کرده‌اند نیز شاکی است.
یکی دیگر می‌گوید: با الکترونیکی شدن پرونده‌ها دیگر چه فرقی می‌کند به کدام مرکز برای واکسن مراجعه کنیم ؟ هر مرکزی می‌تواند دریافت واکسن را در پرونده ثبت کند.
دیگری بیان می‌کند: با این همه سختگیری،اگر در سفر باشیم، نمی‌توانیم واکسن بچه را در موعد مقرر تزریق کنیم؟
پرونده مراجعین جا به جا شده
مدیر توسعه شبکه و ارتقای سلامت معاونت بهداشت و درمان دانشگاه علوم پزشکی در خصوص علت جابه جایی پرونده‌ها می‌گوید: قبل از اجرای طرح تحول سلامت، جمعیت تحت پوشش برخی مراکز با دو یا سه پایگاه به بیش از ۱۰۰ هزار نفر می‌رسید. بنابراین ما برای تسهیل دریافت خدمات، برای مراقبت‌های اولیه پیشگیری به ازای هر ۳۰ هزار نفر یک مرکز تعریف کردیم. به تبع آن مراکز برای ارائه خدماتِ بهتر هر کدام به سه مرکز تبدیل شدند.
بدین ترتیب پرونده‌ها به مراکز جدیدی ارجاع داده شد که نزدیک محل زندگی مراجعین تعریف شده است. این در حالی است که مردم هنوز به مراکز قبلی مراجعه می‌کنند و مراکز هم آن‌ها را به مرکزی که پرونده‌ان ارسال شده، ارجاع می‌دهند. البته چون این موضوع مراحل اولیه را می‌گذراند، ممکن است افراد از جابه‌جایی پرونده‌ها ناراضی شوند.
پرونده‌های الکترونیکی
دکتر محمد حسن درخشان می‌افزاید: در حال حاضر برای مراجعین، پرونده الکترونیکی تعریف شده و ما الآن به ازای هر ۲۵۰۰ تا ۳۵۰۰ نفر یک مراقب سلامت گذاشته‌ایم که صرفاً به تعداد مشخصی از مراجعین، یک مراقب خدمات می‌دهد.
وی خاطر نشان می‌کند: دیگر مثل گذشته نیست که برای یک مادر، کارشناس بهداشت خانواده یا ماما خدمات ارائه دهد، مراقبت‌های بهداشتی‌اش را کارشناس بهداشت خانواده انجام دهد و واکسن کودک را یک کارشناس دیگر بزند. الآن همه این‌ها در یک نفر تجمیع شده و همان یک نفر از وضعیت مادر و کودک اطلاعات کافی و لازم را دارد.
وی اضافه می‌کند: پرونده الکترونیک هم برای اولین بار در کشور راه اندازی شده. بنابراین تمام اطلاعات هویتی - تاریخچه‌ای و خانوادگی به طور کامل در این سامانه‌ها ثبت شده و به مراقبین سلامت ارجاع داده می‌شود که هم این پرونده‌ها را تکمیل و هم خدمات لازم را ارائه می‌کنند. بدین ترتیب مراقبین افرادی خاص کاملاً ازجزئیات وضعیت سلامت افراد تحت نظر خود آگاه هستند. از این نظر ممکن است وقتی والدین به یک پایگاه مراجعه کنند، آن‌ها را به پایگاه خودشان ارجاع دهند.
او علاوه بر این در مورد ارائه واکسن برای خانواده نوزادانی که طی سفر دسترسی به مرکز بهداشت تحت نظر مربوطه ندارند، اذعان می‌دارد: البته در جاهای دیگر ممکن است مثلاً برای واکسن، ثبت خدمت انجام بشود، اما ثبت واکسن به تنهایی کافی نیست چرا که مراقب سلامت باید مادر را نیز از لحاظ بیماری‌هایی چون دیابت، فشار خون، چاقی و بیماری‌های غیرواگیر و... بررسی کند.
وی تأکید می‌کند: خدمات نوین سلامت در برنامه جدیدی تعریف شده به طوری که با تأکید بر اهمیت بیماری‌های غیرواگیر که عوامل پر خطر مرگ و میر در جهان هستند، باید برای کل خانواده تشکیل پرونده انجام پذیرد و این امر مستلزم کار پایه‌ای و اساسی است. بنابراین برای ارائه همه خدمات به صورت متمرکز توسط مراقب خاص، مردم باید حتماً به مرکز بهداشت ویژه خودشان مراجعه کنند.
ساختمان‌های درمانگاهی فرتوت
او در مورد علت وجود ساختمان‌های فرتوت برخی مراکز بهداشت عنوان می‌کند: در شهر مشهد بیش از ۵۵ تا ۶۰ درصد واحدها استیجاری است. تا قبل از اجرای برنامه‌های تحول بدترین فضاهای فیزیکی از هر نظر به واحد بهداشتی اختصاص می‌یافت، به طوری که ساختمان‌های دولتی ما در بدترین شرایط بود ولی در چند سال اخیر بازسازی و تجهیزاتشان به روز شده است.
وی می‌گوید: بعد از اجرای طرح تحول در بخش خدمات سعی کردیم، اولاً طرح گسترش شبکه را تعریف کنیم که در نتیجه واحدها نزدیک به یک و نیم برابر افزایش یافت. علاوه بر این در حاشیه شهر ۲۶ مرکز جامع خدمات سلامت و ۷۵ پایگاه داشتیم که به ۱۵ واحد از ساختمان‌های دولتی بالای ۴۰ تا ۵۰ ساله ظرف ۱۵ سال گذشته، در سطح ملی اعتباری برای بازسازی تخصیص داده نشده بود ! اما بعد از طرح تحول در حاشیه شهر مراکز جامع خدمات سلامت به ۴۲ واحد افزایش پیدا کرد.
وی علاوه بر این یادآور می‌شود که الآن پایگاه‌های بهداشتی به ۱۱۹ پایگاه افزایش یافته‌اند.
ضرورت تملک ساختمان‌های دولتی
دکتر درخشان در مورد ساختمان‌های مراکز بهداشت عنوان می‌دارد: در خصوص ساختمان‌های دولتی با این مشکل روبه رو هستیم که وضعیت تملک ساختمان‌هایمان خیلی پایین است. مسکن و شهرسازی تا الآن ۱۶ زمین در اختیارمان گذاشته. علاوه بر این بر اساس تفاهمنامه‌ای که سال گذشته برای دریافت ۴۰۵ پروژه با حضور وزیر منعقد کردیم تا کنون ۲۳۵ پروژه فعال شده که از این تعداد ۲۶ پروژه در حاشیه شهر و بسیاری هم در داخل شهر واقع شده‌اند. با این همه در حال رایزنی با شهرداری هستیم تا زمین هایی که کاربری بهداشتی دارند در اختیارمان بگذارند و از طریق منابع دولتی و با مساعدت خیرین بتوانیم این سامانه ساختمانی را نزدیک به استانداردها بسازیم.
وی توصیه می‌کند: شرکای سلامت، شهرداری، آستان قدس رضوی و بخصوص خیرین در بحث ساخت مراکز خدمات جامع سلامت با توجه به اهمیت آن‌ها سرمایه گذاری کنند تا در پی آن هزینه‌های درمان هم کاهش یابد و یاری کنند تا بستر ارائه این گونه خدمات در شأن مردم و در واحدهای استاندارد و در فضایی مناسب فراهم شود.
واکسن فله‌ای نمی‌دهیم
وی تصریح می‌کند: واکسن جزو منابع ملی کشور است و به صورت فله‌ای در اختیار مراکز قرار نمی‌گیرد بلکه برای واگذاری آن‌ها جمعیت تعریف می‌کنند. به عنوان مثال آمار کودکان زیر یک سال یک درصد است و مادران باردار جمعیت دو درصدی دارند. بنابراین بر اساس همین آمار باید مکمل هم توزیع کنیم. مثل قطره‌ها که با مشخص شدن تعداد کودکان زیر یکسال توزیع می‌شود.
او می‌افزاید: در خصوص واکسن هم یکباره انبوهی از واکسن‌ها را در یک مرکز متمرکز نمی‌کنیم چرا که هم از نظر حفظ و حراست واکسن و هم رعایت زنجیره فردی باید به مقدار مشخصی به هر مرکز تحویل داده و نظارت کنیم تا مدیریت شده مورد استفاده قرار بگیرد.
نظر شما