قدس / مجید تربت زاده : همان قدر که رقابت انتخاباتی در سال ۹۶ برای «حسن روحانی» سخت است، "گزارش از شخص" نوشتن هم برای کسی که رئیس جمهور یازدهم و نامزد ریاست جمهوری دوازدهم است، دشوار به نظر می رسد. برای «حسن روحانی» رقابت انتخاباتی، شاید مدتهاست که آغاز شده است. از همان روزهایی که تحلیلگران و فعالان سیاسی و اقتصادی، کارنامه دولت یازدهم را زیر ذره بین گذاشتند، رئیس دولت و هوادارانش متوجه شدند روزهای نه چندان آسانی را پیش رو دارند.

وقتی زندگی شیرین شد

آشفتگی اقتصاد ایران را در سال ۹۲ و هنگامی که «روحانی» دولت را از محمود احمدی نژاد و تیم اش تحویل گرفت، نمی توان منکر شد. تورمی که -یکباره و با شدت- اوج گرفته بود و ثبات از دست رفته اقتصادی، شاید ایجاب می کرد دولت یازدهم بیش از هرچیز دیگر تمرکزش را روی سروسامان دادن به وضعیت اقتصادی موجود بگذارد. از انصاف هم نگذریم در این راه- کاهش تورم- بد کار نکرد. شاخص های اقتصادی- پس از مدتی- از بهبود شرایط حکایت می کرد. ترمیم روابط با کشورهای دیگر، روان شدن صادرات نفت، افزایش درآمدهای فروش نفتی و افزایش درآمدهای مالیاتی کمک کرد تا اقتصاد ایران- آرام آرام- از آشفتگی و نابسامانی فاصله بگیرد.

حیات و ممات کشور

"منتقدانِ اقتصادفهم" اما چنین به ماجرا نگاه نمی کردند. آنها - نه اینکه در این روزهای داغِ انتخاباتی، بلکه از همان روزهایی که شیوه کارِ دولت بر همگان روشن شد- روش کاهش تورم را نسخه ای موقت و موضعی می دانستند و منتقدانِ اهل سیاست و دیپلماسی نیز از رویکرد دولت در سیاست خارجی و گره زدن حیات و ممات کشور به مساله هسته ای گلایه داشتند و در همان روزها در تحلیل هایشان- می نوشتند: آیا درست است که دولت آقای روحانی همه تخم مرغ هایش را در سبد برجام بگذارد؟

چهار سال دیگر

چه منتقد و مخالف دولت باشید و چه در اردوگاه موافقان نشسته باشید، در نهایت عضوی از جامعه و مردم هستید. مردمی که بهتر و بیشتر از هر تحلیلگر و کارشناس، پیامدهای بهبود وضعیت اقتصادی یا تنگناهای اقتصادی را بر زندگی خودشان حس می کنید. به همین علت است که معتقدیم، «روحانی» برای دفاع از عملکرد چهار ساله دولتش- چه در مناظره ها و چه در تبلیغات و سخنرانی ها- باید به جای وارد شدن به جدال لفظی با رقیبانش، با عدد و رقم و مدرک و آمارهای درست و علمی از موفقیت هایش بگوید و در کنارش، وقتی به کاستی ها و ضعف ها می رسد، بازهم با سند و مدرک و رعایت انصاف از علت دست نیافتن به اهداف یا انحراف های احتمالی از مسیر درست، سخن بگوید. این روش شاید بتواند بسیاری از طرفداران و غیر طرفدارانش را مجاب کند که «روحانی» برای اجرا کردن برخی وعده های سال ۹۲ به چهار سال زمان دیگر نیاز دارد، هرچند به گفته برخی تحلیلگران که تحولات انتخابات ایران را رصد می کنند، در دو مناظره برگزار شده و میتینگ های تبلیغاتی او در این سو و آن سوی کشور، تاکنون شاهد چنین رویکردی نبوده ایم که این "یک علامت سوال بزرگ" را در ذهن ها پدید آورده است.

برگ برنده

«برجام» را برگ برنده اش می داند. اما کدام سیاستمداری است که نداند بُرشِ برگهای برنده نیز حد و اندازه ای دارد. «روحانی»، خودش بهتر از منتقدان می داند که «برجام» با همه فرصت هایی که پیش روی ایران گشود، قرار نبوده تنها برگ برنده ایرانیان در سیاست خارجی باشد. همانطور که قرار نیست همه گره های اقتصاد را با نگاه به آن گشود. خاصه  اینکه برجام با همه نکته های مثبت و منفی اش نتوانست به بهبود آنچنانی وضعیت اقتصادی منجر شود و جبران کُندی دولت در سر و سامان دادن به تولید و اشتغال را بکند. یعنی همان مشکلی که گزَک شد در دست منتقدان تا در روزهای رقابت انتخاباتی، دولت را برای وضعیت نابسامان تولید و اشتغال زیر فشار و منگنه بگذارند.

کنایه موشکی

مناظره ها می توانست فرصتی باشد تا روحانی با تشریح وضعیت چهار سال پیش و مقایسه آن با امروز، هم پاسخ منتقدان را بدهد و هم از برنامه هایش بگوید. رئیس دولت اما ترجیح داد بیشتر به دفاع از آنچه بارها گفته بود، سرگرم شود و خودش را با دیگر نامزدها وارد چالش کند. سخن و کنایه چند روز پیش او که به بهانه دفاع از برجام گفته شد و سیاست دفاعی ایران و برنامه های راهبردیِ موشکی را زیر سؤال برد تنها یک نمونه از تاکتیک هجومی او در انتخابات است. او رونمایی و آزمایش موشکها را برنامه ای برای برهم زدن برجام به مردم معرفی کرد در حالی که خودش هم خوب می دانست، همان سیاست و راهبرد و همان حاکمیتی که تشخیص و مجوز داد، دولت او پای میز مذاکره بنشیند و برجام را امضا کند، مجوز آزمایش موشکی را نیز در راستای دفاع بازدارنده داده است. پس او از چه گلایه دارد، خدا می داند و بس!

سیم آخر ؟!  

بخش فرهنگ از بخش هایی است که دولت یازدهم می توانست بیشتر به آن رسیدگی کند. هنوز مطالبه بر زمین مانده رهبری در این زمینه بر جای خود باقی بود که خبر امضای سند ۲۰۳۰ رسید  و هشدار صریح ایشان را موجب شد. به نظر نمی رسد آمار و ارقامی که نامزدهای دولتی در زمینه کارهای خودشان -در اینجا و آنجا- بر زبان می آورند، به رضایت مردم از وضعیت فرهنگی جامعه بینجامد. در این میان، واکنش ها و رفتارهای تند روحانی در سخنرانی انتخاباتی اخیرش، منتقدان بی طرف یا طرفدار او را نیز گلایه مند کرد. رفتارها و سخنانی که در آنها عصبانیت و تلافی جویی آشکار بود، کمتر نشانه ای از رعایت اخلاق سیاسی در آن دیده می شد و ترساندن مردم از بر سر کار آمدن جناح رقیب در آن، موج می زد. آیا رفتارهای اخیر رئیس جمهور کنونی، تنها با هدف رأی آوری بیشتر از او سر می زند یا اینکه وی در تلافی یورش انتخاباتی برخی رقیبانش، به سیم آخر زده است؟