به گزارش قدس آنلاین به نقل از مشرق، آتاتورک پدر معنوی ترکیه و از رهبران تأسیس این جمهوری در سال 1923 است. در این تاریخ ارتش ترک به رهبری مصطفی کمال(ملقب به آتاتورک) تمام تلاش خود را به کاربست تا از طریق مبارزه با متجاوزان به خاک این کشور، جمهوری جدیدی را جایگزین امپراتوری عثمانی نماید.
با تأسیس جمهوری ترکیه در 1923 ملیگرایی ترک جایگزین اسلام و ریاست جمهوری جانشین خلیفه گشت ، بنابراین آتاتورک بهعنوان رهبر ترکیه نوین و بنیانگذار این جمهوری توانست پارادایم فکری خود را در ترکیه جدید مسلط و جمهوری نوینی را بنیانگذاری نماید.این پارادایم تقریباً تا زمان مرگ آتاتورک بر فضای ترکیه حاکم بود.
البته با مرگ آتاتورک نیز تلاشهای فراوانی از سوی جانشینان او (مانند عصمت اینونو) برای احیای جایگاه و کسب پرستیژ آتاتورکی صورت گرفت؛ ولی هیچکدام از این تلاشها به نتیجه نرسید.
لیکن تغییر قانون اساسی و اصلاح برخی از بندهای آن در ماههای اخیر، باعث دوقطبی شدن فضای ترکیه گشته و امکانات جامعی را در اختیار کمال قلیچداراوغلو رهبر حزب جمهوریخواه خلق بهعنوان میراث دار آتاتورک قرارداد تا او به نمایندگی از تمام مخالفان اصلاحات قانون اساسی بتواند خود را بهعنوان آتاتورکی جدید برای احیای جمهوری ترکیه و صیانت از دموکراسی مطرح نماید.
رشد چالشهای سیاسی میان ترکیه و اتحادیه اروپا و افزایش تنشهای جهان اسلامی این کشور و بحران تروریسم داخلی به دلیل حمایت از افراطیون در خاک سوریه و عراق نیز، فضای بسیار آمادهای را برای احیای جایگاه آتاتورک و بازگشت به میراث او در ترکیه به دلیل سرخوردگی بخشی از اقشار جامعه (به خاطر بحرانهای امنیتی-اقتصادی) فراهم آورد و باعث شد تا کمال قلیچداراوغلو رهبر حزب جمهوریخواه خلق، بتواند بهعنوان آتاتورکی جدید جامعه اجتماعی ترکیه را رهبری نماید.
در این میان زیرکی بیشازحد کمال قلیچداراوغلو در مخالفت با اصلاحات و ایجاد تقابل گفتمانی میان استبداد اردوغانی و دموکراسی و تأکید بر میراث آتاتورکی باعث رشد محبوبیت او شده و سبب گشت تا همه مردم ترکیه او را بهعنوان آتاتورکی جدید و تلاشهای او را بازگشت دوباره به آرمان آتاتورک ارزیابی نمایند.
بنابراین تلاشهای کمال قلیچداراوغلو و تقلید شعارهای آتاتورکی از سوی ایشان کارگر افتاده و فضا را برای خیزش افکار نو آتاتورکی و بازگشت به آن آماده کرد. البته اشتباههای اردوغان و حزب عدالت و توسعه در افزایش اختیارات قانونی خود و از بین بردن فضای تفکیک قوا در ترکیه و القای تفکرات تکحزبی گری از سوی تندروهای حزب عدالت و توسعهای باعث افزایش اقبال به آتاتورک جدید شده و زمینه را برای مطرحشدن او بهعنوان آتاتورکی جدید آمادهتر کرد.
درنتیجه میتوان گفت برنامههای پلورالیستی، تأکید بر دموکراسی، اتصال بحرانهای اقتصادی-امنیتی ترکیه به اردوغان و افراطهای او در حمایت از تروریسم و تأکید بر نقش اتحادیه اروپا در منظومه فکری قلیچداراوغلو باعث شده تا ایشان بیشازپیش بهعنوان آتاتورک جدید ترکیه شناخته شود.
نظر شما