محمد رضا عطایی در گفت‌وگو با خبرنگار ما افزود: بازار فولاد شامل آهن، میلگرد و نبشی در مجموع با چند معضل اساسی مواجه است که یکی از اصلی‌ترین موارد آن بحث مالیات بر ارزش افزوده است.

مافیای عرضه آهن‌آلات

وی با اشاره به وجود مافیا در بحث عرضه آهن‌آلات تصریح کرد: صدور نکردن فاکتور فروش توسط فروشنده‌های اصلی و عمده آهن آلات که عمدتاً کارگزاران بورس هستند یکی از چالش‌هاست که این مسئله سبب می‌شود این افراد مالیات بر ارزش افزوده را نپردازند.

وی با بیان اینکه عمده کارگزاران بورس در حوزه آهن‌آلات بانک‌ها هستند، اضافه کرد: بانک‌ها در کار بنگاهداری وارد شده اند.

تولید آهن غیر استاندارد و تنبلی

عطایی معضل دوم را تولید آهن غیراستاندارد دانست و گفت: متأسفانه در کار تولید آهن در اکثر کارخانجات تولید فولاد کشور نظارت کافی از سوی سازمان استاندارد اعمال نمی‌شود و نتیجه این مسئله تولید آهن‌های غیر استاندارد است.
وی ادامه داد:کارخانجات طبق استاندارد باید آهن فرضاً شماره ۱۴ را با وزن ۱۵۰ تا ۱۵۵ کیلوگرم تولید و روانه بازار کنند اما بعضاً شاهد تولید شاخه آهن ۱۴ با وزن ۱۲۰ کیلوگرم تولید هستیم که به اسم آهن ۱۴ عرضه و به فروش می‌رسد در حالی که در تولید این آهن آلیاژ کم شده است بنابراین از استقامت مورد نظر برخوردار نبوده و جوابگوی کمترین زلزله نیست و مشکل‌ساز می‌شود.
وی با بیان اینکه این مسئله در کلان کشور مشاهد می‌شود،گفت:سازمان ملی استاندارد باید بر روند تولید آهن آلات در کارخانجات فولاد نظارت و دقت کافی داشته باشند. اما توجه نکردن به این مسئله سبب شده است بخشی از آهن‌آلاتی مانند تیرآهن، میلگرد، ناودانی، ورق و نبشی سبک وزن و غیر استاندارد تولید و به بازار عرضه شود.
عطایی یادآور شد: البته فرهنگ جامعه نیز در این قضیه بی تأثیر نیست به طوری که به کیفیت چندان بها نمی‌دهد و به دنبال خرید ارزان‌تر هستند در حالی که آهنی که فرضاً ۱۰ هزار تومان ارزان‌تر است وزنش سبک تر و کم کیفیت تر است.
رئیس اتحادیه آهن آلات ساختمانی مشهد ادامه داد: اکنون بعضاً آهن آلاتی از استان‌های غربی، شمالی و مرکزی شهر با وزن کم تولید و وارد بازار می‌شود.

واردات آهن‌آلات غیراستاندارد از ترکیه

وی گفت:یکی دیگر از معضلات بازار فولاد واردات محصولات غیراستاندارد و سبک وزن از کشور ترکیه می‌باشد. متأسفانه برخی از تجار تنها به فکر منافع خود هستند بنابراین خرید و واردات محصولات فولادی ارزان قیمت که بعضاً غیراستاندارد است را انجام می‌دهند. در این شرایط رسالت دوایر دولتی ذی ربط در گمرکات در رسیدگی به این مسئله را می‌طلبد و افزون می‌کند.

الزام حک و درج نام کارخانه بر تولیدات فولادی

وی اضافه کرد:حک و درج نام کارخانه تولید کننده بر محصولات تولیدی آن واحد یکی از الزاماتی است که باید رعایت شود در حالی که قالب کارخانجات فولاد این اصل را رعایت نمی‌کنند. بنابراین رعایت نکردن این مسئله سبب می‌شود اتحادیه در رسیدگی به پرونده شکایت مردم از آهن کم کیفیت با مشکل مواجه شود چرا که مشخص نیست این آهنی که معیوب و شکسته شده مربوط به تولید کدام کارخانه است. بنابراین شکایت قابل پیگیری نیست.
عطایی اذعان داشت: حک و درج نکردن برند کارخانه بر روی تمام محصولات تولیدی آن واحد معضل جدی در رسیدگی به پرونده شکایت مردم است.

آمار بالای شکایت از آهن فروشان جوشکار نما

وی در خصوص شمار خروجی اعضاء صنف آهن آلات ساختمانی مشهد یادآورشد:آمار خروجی از صنف فولاد بالاست که البته یکی از دلایل اصلی آن این است که اتحادیه‌های همگن مانند اتحادیه جوشکاران و آهن کاران هنوز برای بحث مالیات بر ارزش افزوده فراخوان نشده‌اند و همین مسئله سبب شده است بسیاری برای اینکه مالیات بر ارزش افزوده نپردازند از صنف آهن آلات ساختمانی خارج و با گرفتن مجوز فعالیت از اتحادیه‌های همگن مانند جوشکاری دوباره به فعالیت فروش آهن اقدام کنند.
وی ادامه داد:آمار شکایت از آهن فروشان جوشکار نما بسیار زیاد است به طوری که می‌توان گفت ۶۰ درصد شکایات واصله به اتحادیه مربوط به کسانی است که پروانه فعالیت جوشکاری دریافت کردند ولی در عمل آهن فروش هستند.
وی درباره پیش بینی وضعیت بازار آهن آلات خاطر نشان کرد: همه چیز بستگی به وضعیت صنعت ساخت و ساز و خروج آن از رکود دارد.

وی شمار اعضای فعلی صنف اتحادیه آهن آلات ساختمانی را ۵۰۰ عضو اعلام کرد و گفت: حدود ۲۵۰ عضو از این اتحادیه خارج شدند که ۸۰ درصد آنان با گرفتن مجوز از اتحادیه‌های همگن صنایع پروفیلی و آهن کاران عملاً همچنان در حوزه فروش آهن فعالند و البته بدون اینکه مالیات بر ارزش افزوده را بپردازند.

ظرفیت خالی ۴۰ درصدی

وی در بخش دیگر به مسئله خام فروشی در حوزه فولاد اشاره کرد و گفت: خام فروشی فولاد و صادرات آن به شکل شمش به ضرر کشوراست در حالی که باید تبدیل به ارزش افزوده شود بویژه اینکه این ظرفیت در کارخانجات فولادی مانند ذوب آهن اصفهان وجود دارد و هم اکنون یکسری از محصولات تولیدی این کارخانجات به کشورهای اروپایی صادر می‌شود.
وی گفت: به دلیل رکود تنها ۶۰ درصد ظرفیت کارخانجات فولاد فعال است.