کامران شرفشاهی: گذشته از رقم شمارگان کتاب‌های منتشرشده و سایر آمار و ارقام که چندان قابل‌اعتماد به‌نظر نمی‌رسد، موضوع سطح کیفی انبوه آثار ارائه‌شده از چنان حساسیتی برخوردار است که نمی‌توان از کنار آن به‌سادگی عبور کرد.
عرضه حجم سرسام‌آوری از کتاب‌های ادبی به‌خصوص در زمینه شعر و مشخصاً شعر آزاد یا سپید و رویکرد ناشران بیشتری در این رشته، با عنوان «ناشر تخصصی شعر» این نگرانی را پدید آورده که شعر بیش از هرزمان دیگری در معرض سوءاستفاده‌های ناروا و نگرش‌های کاسبکارانه قرار گرفته است.
با تورق کوتاه اکثر مجموعه‌های به چاپ رسیده این واقعیت به‌عینه آشکار می‌شود که هیچ نگاه متخصصانه‌ای در بررسی و تأیید این مجموعه‌ها وجود نداشته و انگیزه اصلی ناشر از چاپ این‌گونه کتاب‌ها، تنها سودجویی و بهره‌برداری از احساسات و ساده‌انگاری کسانی بوده که اگر بخواهیم خوش‌بینانه درمورد آن‌ها قضاوت کنیم، می‌بایست هنوز سال‌ها در این عرصه به مطالعه و طبع‌آزمایی بپردازند.
مروری بر آثار منتشرشده توسط برخی از ناشران نشانگر این واقعیت است که اگر در گذشته ناشران خود را درقبال فرد، جامعه و آینده مسئول و متعهد احساس می‌کردند، امروزه این بینش جای خود را به تلقی سوداگرانه‌ای داده که حاضر است هروسیله‌ای را مجاز و مشروع بشمارد.
تبلیغات وسیع و بی‌سابقه با متن‌هایی بیگانه با شعر همانند «چاپ مجموعه شعر حتی در یک نسخه» از مجوز تا چاپ با قیمت مناسب!، جنجال و هیاهو به‌راه انداختن، نمایش‌های رونمایی و جشن امضا برگزارکردن و در اندک‌زمان با تیراژهای اندک به چاپ چندم رسیدن و مانور دادن بر چاپ‌های مکرر، از جمله ترفندهایی است که غالباً موجب دلخوشی زودباورانی می‌شود که در چشم برهم‌زدنی خود را در قله می‌یابند و نمی‌خواهند باور کنند که طی این مسیر بدون عرق‌ریزی غیرممکن است.
جای تأسف دارد که گفته شود برخی از این ناشران مثل صیادان از شاعران نامدار به‌عنوان طعمه استفاده می‌کنند و با چاپ چندمجموعه از شاعران صاحب‌نام و به رخ کشیدن این موضوع می‌کوشند جوانان نورسیده جویای نام را به چاپ کتابشان تحت «برند» خود با دریافت مبالغ گزاف دعوت کنند که در این حالت هردو گروه شاعران بازیچه دست کسانی قرار می‌گیرند که به‌جز نفع شخصی خود، هیچ هدف دیگری ندارند.
عرضه فراوان و سرگیجه‌آور کتاب‌های به‌اصطلاح شعر، با مضامین و محتوای یکسان هشداری است نسبت به رواج نوع دیگری از سوءاستفاده و باج‌خواهی در عرصه فرهنگی که تداوم آن می‌تواند منجر به دلزدگی مخاطب به‌سبب مواجهه با انبوه آثار سست و بی‌رمق شده و مجال عرضه آثار ارزنده را به یغما ببرد.
عوارض ناگوار و سرخوردگی‌هایی که این پدیده به‌دنبال دارد ایجاب می‌کند که از نقد و بررسی عملکردها در حوزه نشر غفلت نورزیم.
نظر شما