محمدابراهیم محمدی *

این نوع ملاحظات که در پوشش مصالح و منافع سازمانی صورت گرفته و تلاش می‌شود ناشیانه به بدنه مدیران میانی تزریق و تلقین شود، یکی از اصلی‌ترین شگردهای منفعت جویی شخصی و تاکتیک‌های مدیریت سودنگرانه برای مقابله با تغییرات و تحولات است.

سیاست‌هایی از این دست که از سر جبر تحمیل می‌شود، سازمان‌ها را از اهداف واقعی و بایسته جمعی دور داشته و بازیچه نگرش منفعت طلبی‌ها و کامجویی‌های کوتاه مدت مدیران فرصت طلب می‌سازد.

این شیوه موجود که سوگمندانه رو به گسترش و گه گاه پوشش دینی هم می‌گیرد جز رخوت، وادادگی، انفعال و روزمرگی برای سازمان حاصل دیگری ندارد. این طرز فکر مزمن و مخرب که در پوشش‌های غلط آمیزی چون مصلحت و منافع سازمانی، خویشتن داری‌های مدیریتی، حوصله‌مندی و احتیاطات و آینده اندیشی‌های و... صورت می‌گیرد خود ضد توسعه، رشد وحرکت در مسیر انتظارات و مطالبات است.

دور نیست اگر بگوییم بزرگ‌ترین علت مشکلات موجود در بسیاری از سازمان ها، مدیریت منفعت اندیش و با ملاحظات و مصالح شخصی است. جالب‌تر اینکه عمر این دست مدیران به دلیل همین شگردهای ملاحظه‌کاری و احتیاط و البته تظاهر و لابی‌ها و کانال‌های رسمی و غیر رسمی بیش از انتظار و فراتر از استاندارهای مرسوم مدیریتی است.

این نگاه تملکی به سازمان و توهم از دست رفتن فرصت ریاست و تشویش‌های ناشی از تزلزل جایگاهی و... جز رخوت و رکود کار و ناامیدی ارمغانی نداشته است.

اما آنچه در این میان سخت و البته دردناک‌تر است، پوشش دینی و حاشیه‌های مذهبی و عقیدتی این دست مدیریت است. استفاده‌های این چنین از صداقت، صفا و بهره‌گیری ناصواب از احساسات دینی، پویایی،رشد و شتاب را از سازمان سلب و سرخوردگی و دل مردگی را به حوزه کار و فعالیت تحمیل می‌کند.

در گفتمان مدیریتی تعبدمدار، نقد مبتنی بر صداقت و صراحت جایگاهی ندارد و جماعت مجیزه‌گوی و چاپلوس منافق‌منش پرشمار و فریبکارانه شده و فضا و فرصت برای نقدهای سازنده، تنک و شکننده می‌گردد.

این در حالی است که مدیریت باید صادقانه و با صراحت نقد شود و مدیران بی ملاحظه و محافظه کار، بیش از سایرین مورد نقد و ارزیابی عملکرد قرار بگیرند و مهم‌تر اینکه مدیریت در هر سطح و قالب و کسوت و با هر اندیشه و وابستگی به دلیل مسئولیت پذیری مورد پرسش و مطالبه باشند.

مگر می‌شود مدیریت‌ها بویژه در نظام اسلامی که امانت دینی بوده و به طور قاعده باید به خلق و خالق جوابگو باشد در حاشیه امن قرار گرفته از هر پرسش و نقدی بدور بماند؟

*فعال فرهنگی