به گزارش «قدس آنلاین»،  آیت‌الله مکارم شیرازی در تفسیر نمونه ذیل آیه ۱۸۴ سوره مبارکه «بقره» به بیان دستورات الهی برای کاهش سنگینی روزه پرداخته است که در ادامه متن آن را می‌خوانیم؛

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِیمِ

«أَیَّامًا مَّعْدُودَاتٍ ۚ فَمَن کَانَ مِنکُم مَّرِیضًا أَوْ عَلَیٰ سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِّنْ أَیَّامٍ أُخَرَ ۚ وَعَلَی الَّذِینَ یُطِیقُونَهُ فِدْیَةٌ طَعَامُ مِسْکِینٍ ۖ فَمَن تَطَوَّعَ خَیْرًا فَهُوَ خَیْرٌ لَّهُ ۚ وَأَن تَصُومُوا خَیْرٌ لَّکُمْ ۖ إِن کُنتُمْ تَعْلَمُونَ؛ ‌ روزهای محدودی را (باید روزه بدارید) و هر کس از شما بیمار یا مسافر باشد، باید تعدادی از روزهای دیگر را (روزه بدارد) و بر کسانی که روزه برای آنها طاقت فرساست، (همچون بیماران، و پیران) لازم است با اطعام مستمندی، کفاره دهند. و هرکس فرمان خدا را در انجام کارهای نیک اطاعت کند، به نفع اوست و روزه داشتن به نفع شماست اگر می‌دانستید». (بقره/ ۱۸۴)

برای اینکه باز از سنگینی روزه کاسته شود، چند دستور دیگر را در این زمینه بیان کرده،  نخست می‌فرماید: «چند روز معدودی را باید روزه بدارید» (أَیّاماً مَعْدُودات).

چنان نیست که مجبور باشید تمام سال، یا قسمت مهمی از آن را روزه بگیرید، بلکه روزه تنها بخش کوچکی از آن را اشغال می‌کند.

دیگر اینکه: «کسانی که از شما بیمار یا مسافر باشند و روزه گرفتن برای آنها مشقت داشته باشد، از این حکم معافند و باید روزهای دیگری را به جای آن روزه بگیرند» (فَمَنْ کانَ مِنْکُمْ مَریضاً أَوْ عَلی سَفَر فَعِدَّةٌ مِنْ أَیّام أُخَرَ).

سوم: «کسانی که با نهایت زحمت باید روزه بگیرند (مانند پیرمردان و پیرزنان و بیماران مزمن که بهبودی برای آنها نیست) مطلقاً لازم نیست روزه بگیرند، بلکه باید به جای آن کفاره بدهند، مسکینی را اطعام کنند» (وَ عَلَی الَّذینَ یُطیقُونَهُ فِدْیَةٌ طَعامُ مِسْکین).

«و آن کس که مایل باشد بیش از این در راه خدا اطعام کند برای او بهتر است» (فَمَنْ تَطَوَّعَ خَیْراً فَهُوَخَیْرٌ لَهُ).

و بالاخره در پایان آیه این واقعیت را بازگو می‌کند که: «روزه گرفتن برای شما بهتر است اگر بدانید» (وَ أَنْ تَصُومُوا خَیْرٌ لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ تَعْلَمُونَ).

گر چه بعضی خواسته‌اند این جمله را دلیل بر این بگیرند که روزه در آغاز تشریع، واجب تخییری بوده و مسلمانان می‌توانستند روزه بگیرند یا به جای آن  «فدیه»  بدهند تا تدریجاً به روزه گرفتن عادت کنند و بعد، این حکم نسخ شده و صورت وجوب عینی پیدا کرده است.

ولی ظاهر این است: این جمله تأکید دیگری بر فلسفه روزه است، و این که این عبادت ـ همانند سایر عبادات ـ چیزی بر جاه و جلال خدا نمی‌افزاید بلکه تمام سود و فایده آن عاید عبادت کنندگان می‌شود.

شاهد این سخن تعبیرهای مشابه آن است که در آیات دیگر قرآن به چشم می‌خورد، مانند:  «ذلِکُمْ خَیْرٌ لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ تَعْلَمُونَ»  که بعد از حکم وجوب نماز جمعه ذکر شده است.

و در آیه ۱۶ سوره  «عنکبوت»  می‌خوانیم: وَ إِبْراهیمَ إِذْ قالَ لِقَوْمِهِ اعْبُدُوا اللّهَ وَ اتَّقُوهُ ذلِکُمْ خَیْرٌ لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ تَعْلَمُونَ:  «او به بت پرستان گفت: خدا را پرستش کنید و تقوای او را پیشه کنید، این برای شما بهتر است اگر بدانید».

و به این ترتیب، روشن می‌شود: جمله  «أَنْ تَصُومُوا خَیْرٌ لَکُمْ»  خطاب به همه روزه‌داران است نه گروه خاصی از آنها.