قدس آنلاین-بابک رحیمیان: رودخانه کشف رود از شمال شهر مشهد می‌گذرد و اعتبار تاریخی آن به بستر شکل گیری شهر توس باز می‌گردد اما سال‌ها است که به‌واسطه ریختن پساب صنعتی و فضولات حیوانی و انسانی اعتبارش را در این نقطه جغرافیایی ازدست‌داده است و رودخانه ای که در گذشته در دل اشعار فردوسی جای داشت به قافیه ناموزون حاشیه شهر مبدل شده است.

کلکسیون موادسمی

کشف رود در حال حاضر به کلکسیون مواد آلوده صنعتی و سنتی و عرصه رقابت برای ایجاد سمی‌ترین رودخانه ایران تبدیل‌شده است.

در حاشیه این رودخانه کارگاه‌های صنعتی و خانگی بسیاری ازجمله کارخانه‌های روده پاک‌کنی، کارگاه‌های صنعتی آبکاری، فاضلاب صنعتی شهرک صنعتی چرم و متأسفانه فاضلاب‌های انسانی موسوم به فاضلاب خاکستری که در رسیدن به این رودخانه بنای رقابت با یکدیگر دارند این رودخانه را به کلکسیون مواد سمی تبدیل کرده اند.

سبزی با طعم فاضلاب  

از مقابل فروشگاه های سطح شهر مشهد که می‌گذری بسته‌های با طراوت سبزی که بر روی آن نوشته‌شده سبزی تازه نیشابور بسیاری از شهروندان را برای تزئین سفره با این سبزی‌های تازه وسوسه می‌کند اما واقعیت این است که بسیاری از صیفی‌جات ارائه‌شده در بازار مشهد محصول این رودخانه تاریخی است که در عصر جدید با فاضلاب صنعتی و انسانی آبیاری می‌شود.

از اعتبار تاریخی و بسترساز رودخانه تمدن ساز کشف رود که بگذریم حال کارش به‌جایی رسیده است که با تولید سبزی با پساب صنعتی کمر به از بین بردن انسان های متمدن دارد.

هر چند که دولتمردان بارها به ضرب اسلحه و بیل لودر سعی کردند تا چهره حاشیه این رودخانه را تغییر دهند و در سال ۱۳۹۰ با لودر سبزی‌های این منطقه را چینش کردند اما به نظر می رسد که حل این مشکل از توان نیروهای شهرداری و حتی قضایی نیز خارج است.

ضرب‌الاجلی که ضرب نداشت

کشف رود و مشکلات آن موضوع تازه ای نیست که ما کشف کرده باشیم و یا مدیریت شهری از آن بی خبر باشد و در واقع می توان گفت تمامی مدیران خراسان رضوی از جمله استاندار و معاونانش توان خود را در این رودخانه به ورطه آزمایش گذاشتند و حتی حوزه مشکلات این رودخانه تا هیئت دولت نیز کشیده است اما نتیجه ای نداشته است .

باوجوداینکه معصومه ابتکار ۲۴ ابان ماه ۱۳۹۴ در این نشست با قاطعیت اعلام کرد اجازه نمی‌دهیم شهرک‌های صنعتی پساب آلوده خود را وارد رودخانه کشف رود کنند اما به نظر می‌رسد ساکنان واحدهای حاشیه این رودخانه نیازی به کسب اجازه از دستگاه‌های اجرایی ندارند

باوجوداینکه محمدحسن واحدی معاون وقت هماهنگی امورعمرانی استانداری خراسان رضوی سال ۹۲ عزم مدیریت استان برای پیگیری مسائل کشف رود تا حصول نتایج نهایی را جدی خواند و سعی کرد تا با کشاندن پای دادستان به جلسات اهرم قانون را چاشنی ضمانت اجرای مصوبات کند اما دستوراتش در هجمه مشکلات کشف رود غرق شد.

معاون استاندار باوجوداینکه در همین سال اداره کل محیط‌زیست و دانشگاه علوم پزشکی مشهد را موظف کرد تا از هرگونه کشت صیفی‌جات در این منطقه جلوگیری کنند اما به نظر می‌رسد این ضرب‌الاجل ضربی نداشت و وظایف محوله همچنان بر روی کاغذ مانده است.

آوازه کشف رود که در هشتمین سفر استانی دولت به مشهد نیز مردان دولت را بر آن داشت تا قفل این مشکل را با کلید ١۶٠میلیارد تومانی تخصیص اعتبار بگشایند اما هنوز گشایشی نداشته و کشف رود همچنان بر پاشنه بحران می چرخد.

اجازه ریختن پساب آلوده به داخل کشف رود را نمی‌دهیم

خط‌ ونشان برای کشف رود و کشاورزان حاشیه نشینش تنها به مسئولان استانی ختم نمی‌شود بلکه رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور نیز در کارگروه نجات کشف رود دو سال پیش برای حاشیه نشیان این رودخانه خط و نشان کشید و گفت: اجازه تبدیل کشف رود به کانال فاضلاب را نمی‌دهیم.

باوجوداینکه معصومه ابتکار ۲۴ ابان ماه ۱۳۹۴ در این نشست با قاطعیت اعلام کرد اجازه نمی‌دهیم شهرک‌های صنعتی پساب آلوده خود را وارد رودخانه کشف رود کنند اما به نظر می‌رسد ساکنان واحدهای حاشیه این رودخانه نیازی به کسب اجازه از دستگاه‌های اجرایی ندارند.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست رودخانه «کشف رود» را یکی از شاهرگ‌های حیاتی خراسان رضوی دانست و گفت: احیای این رودخانه در دستور کار دولت و معاونت ویژه ریاست جمهوری است.

مشکل هست یا نیست؟

با وجود اینکه شهریور ماه سال گذشته محمدحسین جعفری مدیرعامل شرکت آب منطقه ای خراسان رضوی  مدعی شد نجات رودخانه کشف رود مشهد مراحل پایانی خود را طی می کند و مشکلات بهداشتی و زیست محیطی کشف رود حل شده است اما تخلیه روزانه خودروی حامل فاضلاب حاکی از آنست که این مشکل همچنان به شدت خود باقیست.

فروردین ماه امسال نیز معاون دادستان مشهد مدعی شد: اگر دانشگاه علوم پزشکی هم ورود پیدا نکند ما منتظر نمی شویم و با قاطعیت ورود پیدا می کنیم.

توپ کشف رود را در زمین وزارت نیرو شوت نکنید

وزیر نیرو در پاسخ به اینکه اگر موضوع به حوزه مسئولیت وزارت نیرو مربوط نیست چرا محیط زیست به شما اخطار رسمی داده است هم گفت: دلیلش را نمی‌دانم، چون ما در حوزه مسئولیتمان با سرعت کارها و طرح‌هایمان را جلو می‌بریم.

وی با بیان اینکه برخورد با یک‌ سری از واحدهای صنعتی یا شرکت‌های تولیدی و خدماتی مانند واحدهای قالیشویی که تخلفات آنان نسبت به تخلیه فاضلاب‌هایشان در رودخانه محرز است برعهده وزارت نیرو نیست، اظهار داشت: دستگاه‌های دیگری باید در این زمینه اقدام کنند و پاسخگوی این مسئله باشند.