پس لرزه‌های جهت گیری‌های متفاوت نسبت به قرارداد توتال ایران و فرانسه پس از چند روز از انعقاد آن همچنان ادامه دارد. طی این روزها مهم‌ترین نکته ابهام آمیز این قرارداد، سهم طرف‌های کنسرسیوم بوده است. در این قرارداد، سهم توتال در این پروژه ۱/۵۰، سی. ان. پی. سی ۳۰ و پتروپارس ایران ۹/۱۹ درصد تعیین شده است. موافقان این نوع قراردادها معتقدند، چنین توافقنامه‌ای گل سرسبد برجام به دلیل مشارکت یک سرمایه گذار غربی در این پروژه است، اما مخالفان می‌گویند، به دلیل نامشخص بودن قرارداد ونامشخص بودن سهم ایران ونسبت آماری که اعلام شده، بی‌گمان سهم ایران نیز باید در این قرارداد اندک باشد که در این زمینه نه تنها دولت، بلکه ملت زیان می‌بیند.

منتقدان همچنین می‌گویند: در قرارداد اخیر، ملاحظات ایران در قرارداد با توتال لحاظ نشده و توتال فاز ۱۱ پارس جنوبی را برای ۲۵ سال از آن خود کرده است.

اما گفته می‌شود، با امضای قرارداد فاز ۱۱ پارس جنوبی، روزانه ۵۶ میلیون مترمکعب به ظرفیت برداشت ایران از این میدان گازی مشترک با قطر افزوده می‌شود. این انتقادها درحالی مطرح می‌شود که تنها یک روز پس از امضای قرارداد ایران با شرکت توتال قطر اعلام کرد قصد دارد ظرفیت تولید ال ان جی خود را به میزان ۳۰ درصد افزایش ‌دهد.

*انتقادها

در این زمینه یکی از کارشناسان حوزه انرژی، عدم‌اصلاح قراردادهای جدید نفتی و ‌تصویب نشدن سند محرمانگی قرارداد در شورای عالی امنیت ملی را دو تخلف آشکار وزارت نفت در قرارداد با شرکت فرانسوی توتال برای توسعه فاز ۱۱ میدان گازی پارس جنوبی دانسته و با انتقاد از ترک تشریفات در این قرارداد، خواستار شفافیت وزارت نفت در خصوص امتیازات اعطاشده به شرکت توتال شده است.

محمدجواد پارسا در خصوص قرارداد وزارت نفت با شرکت توتال برای توسعه فاز ۱۱ میدان گازی پارس جنوبی تصریح کرده، فارغ از اینکه طرف قرارداد چه شرکتی است، در انعقاد قرارداد به نکاتی توجه نشده است؛ یکی پیوست نامه رهبری است که مواردی را ایشان اشاره کرده بودند که در قراردادها اصلاح شود، ولی متأسفانه در مصوبه هیئت دولت به آن‌ها توجه نشده است.

به گزارش تسنیم، وی توضیح داد: مدیرعامل توتال در مصاحبه خود اشاره کرده است، در قرارداد با ایران، نرخ بازگشت سرمایه حداقل ۱۵درصدی در نظر گرفته شده که نرخ بالایی است.

 وی تصریح کرده، یکی از نکات قابل توجه در امضای قرارداد با شرکت توتال این بود که برخی از مدیران وزارت نفت حاضر نشدند پای قرارداد را امضا کنند!

اما خبری که همه را در خصوص این قرارداد حیرت زده کرده، این بوده که تیمی از جوانان با میانگین سنی کمتر از ۳۰ سال در وزارت نفت تشکیل شده و این تیم کم سن و سال و کم تجربه قرارداد با توتال را نهایی کرده‌اند!

این جمله‌ای بوده که دو روز پیش در مراسم امضای قرارداد فاز ۱۱ پارس جنوبی از زبان «بیژن زنگنه» وزیر نفت عنوان شده است.

موضوعی که در مرحله اول عجیب به نظر می‌رسد این است که چطور افرادی با سن زیر ۳۰ سال توانستند قراردادی را نهایی کنند که در خصوص مدل آن، بیش از سه سال در تمامی نهادهای نظارتی و کارشناسی مباحث متعدد و مختلفی مطرح شده است؟

غلامرضا منوچهری، معاون مهندسی و توسعه شرکت ملی نفت ایران در خصوص ماجرای جوانان زیر ۳۰ سالی که قرارداد ۲۰ساله با توتال را نهایی کردند، گفته است: تیم این جوانان در جریان این مذاکرات شکل گرفت.

*اطلاع نداریم

در این زمینه یکی از کارشناسان در نقد این قرارداد ایران با شرکت توتال فرانسه با اشاره به اینکه از بطن وجزئیات قرارداد اطلاعی نداریم، به خبرنگار ما گفت: به طور معمول ظاهر ماجرا در قراردادهای اقتصادی این است که هر کشوری که بالای ۵۰درصد سهم در یک پروژه داشته باشد مدیریت هم دست آن شرکت است که در ظاهر این نشان می‌دهد مدیریت دست توتال است.

دکتر خوش چهره با بیان اینکه قراردادها به دو نوع خوب وبد تقسیم می‌شوند، خاطرنشان کرد: اصولاً زمانی یک قرارداد خوب تلقی می‌شود که بخواهید در اجرای آن مدیریت کنید وسهم شما نیز بالا باشد.

وی با بیان اینکه نحوه بهره برداری، سهم و برخی مؤلفه‌ها در قراردادهای اقتصادی و نفتی مهم است، اظهار داشت: ظاهر قرارداد اخیر به گونه‌ای است که ما اعمال مدیریت نمی‌کنیم که این جای سوال دارد ودر نهایت این مسئله مشخص شده که قرارداد همان IPC است، اما محتوای آن را نمی‌دانیم.

عضو کمیسیون انرژی مجلس نیز به خبرنگار ما گفت: من از جزئیات این مسئله اطلاعی ندارم، اما این توافق بر اساس قراردادهای جدید نفتی IPC بسته شده و قاعده‌اش این است که یک شرکت خارجی با یک شرکت ایرانی وارد مذاکره شده و پس از آن به طور مشترک با شرکت نفت وارد قرارداد می‌شوند و ما هم در IPC اولویت را میادین مشترک قرار داده‌ایم، زیرا میادین مشترک اگر برداشت نشوند همسایگان از آن استفاده می‌کنند.

گفتنی است، خبرنگار ما با شمار زیادی از اعضای کمیسیون انرژی مجلس تماس گرفت که متاسفانه برخی از آن‌ها ابراز بی اطلاعی کردند.

*پاسخ به شبهات

اما وزیر نفت درواکنش به حساسیت رسانه‌ها وافکار عمومی درمورد این قرارداد گفت: درآمد توتال و شرکت ملی نفت چین و شرکت پتروپارس از قرارداد توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی کمتر از ۱۵ درصد درآمد کل این میدان است.

به گزارش فارس، بیژن زنگنه در حاشیه جلسه هیئت دولت اظهار داشت: براساس این قرارداد میزان ۵ میلیارد دلار به صورت خالص سرمایه‌گذاری می‌شود؛ البته آن مقداری که شرکت توتال می‌آورد بیش از این است و حدود ۶ میلیارد دلار می‌شود، اما سرمایه‌گذاری خالص ۵ میلیارد دلار است.

وی افزود: همان طور که می‌دانید، ۱/۵۰ درصد این قرارداد سهم توتال و ۳۰ درصد سهم شرکت ملی نفت چین و ۹/۱۹درصد هم سهم شرکت ایرانی پتروپارس است که باید این مبالغ را تامین کنند و بازگشت اصل و سود پولشان هم از سود کاری که انجام می‌دهند و از محل حداکثر ۵۰ درصد تولید میدان است.

وزیر نفت ادامه داد: برخی‌ها گفتند ۵۰ درصد یا ۷۵ درصد کل درآمد این میدان را به خارجی‌ها می‌دهیم که این حرف غلط است، ما گفتیم درآمد ما از کل این میدان در طول عمرش با نفت ۵۰ دلاری حدود ۸۴ میلیارد دلار خواهد بود، اما آنچه به توتال و مجموعه‌اش در طول ۲۰ سال داده خواهد شد براساس آنچه به تصویب شورای اقتصاد رسیده حدود ۱۲ میلیارد دلار و کمتر از ۱۵ درصد درآمد کل میدان در طول عمر آن است. به هر حال وقتی دوره بازپرداخت طولانی می‌شود؛ مبلغ هم بیشتر می‌شود و در قراردادهای دیگری هم که داشتیم مبالغ حدود دو برابر می‌شده است.

وزیر نفت همچنین گفت: رئیس دیوان محاسبات در گزارشی اعلام کرد، صادرات گاز رایگان به ترکیه صحت ندارد.

به گزارش خانه ملت نیز درهمین حال سیدعلی ادیانی نایب رییس کمیسیون انرژی مجلس، گفت: از آنجا که مدت زمان انعقاد قرارداد جدید بین توتال و پتروپارس بیش از ۵ سال است به حکم قانون باید به مجلس ارسال شود تا نمایندگان کمیسیون انرژی بر اجزای قرارداد اشرافیت داشته باشند.