به گزارش قدس آنلاین، به نقل از حوزه هنری یزد، به مناسبت هفته دفاع مقدس کارگاه آموزش خاطره نگاری و تاریخ شفاهی با عنوان «خاطرات دگر نوشت» با حضور حمید حسام نویسنده و میرزا محمد سُلگی راوی کتاب «آب هرگز نمی‌میرد» اثر تحسین شده از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی و دارنده رتبه نخست جایزه جلال آل احمد در حوزه هنری یزد برگزار شد.
در این کارگاه که جمعی از نویسندگان، خاطره‌نگاران و پژوهشگران حوزه دفاع مقدس استان حضور داشتند، نویسنده کتاب «آب هرگز نمی‌میرد» به بررسی و تبیین ویژگی‌های خاطرات دگر نوشت و خودنوشت پرداخت و تفاوت و تمایز تاریخ شفاهی نسبت به کتاب‌های داستانی مرتبط با جنگ را بیان کرد.
حمید حسام با بیان این که تاریخ شفاهی را در کنار تاریخ مکتوب تعرف می‌کنند، گفت: مبنای تاریخ نگاری مکتوب مدارک و مستندات است ولی در تاریخ شفاهی به شکل بیانی، زبانی و گفتاری ثبت و ضبط می‌شود.
وی افزود: تاریخ شفاهی تاریخی است که از رهگذر بیان و کلام می‌گیریم، می‌نگاریم و ثبت می‌کنیم تا به یک حقیقت برسیم و دامنه این کار یک سنت پذیرفته شده در دنیا است که قواعد و شیوه خاص خودش را دارد.
این رزمنده و نویسنده دفاع مقدس تأکید کرد: وقتی در این حوزه قدم بر می‌داریم باید با مبانی و مؤلفه‌های علمی آن به طور کامل آشنا باشیم.
سردار حسام با بیان این که مقوله دفاع مقدس اتفاقی متفاوت‌تر از همه حوادث تاریخی کشور ما است، اظهار داشت: این اتفاق هشت ساله از حیث محتوا یک تفاوت ماهوی با همه اتفاقات تاریخی بعد از اسلام در ایران دارد و آن از این جهت است که یک بافت کاملا مردمی داشته و به عدد انسان‌های مطلع از این ماجرا راوی وجود دارد.
وی افزود: گستره و فراوانی موضوع خاطره شفاهی به تعداد افرادی است که از این واقعه چیزی شنیده‌اند یا دیده‌اند و کاربرد آن تا زمانی است که آن افراد در قید حیات هستند و به صورت زبانی و کلامی و در موضوعات مختلف می‌توانند پیام و مطلب را انتقال دهند.
نویسنده کتاب «آب هرگز نمی‌میرد» در بخش دیگر ازسخنان خود به ابزار کار مورخ و خاطره نگار اشاره و سوژه، مصاحبه و تدوین را از جمله عناصر شکل‌گیری خاطره شفاهی عنوان کرد.
وی با اشاره به لزوم صحت و قابل دفاع بودن روایت گفت: خاطره نگار قبل از این که تدوین‌گر باشد باید محقق باشد و حقیقت را پیدا کند، اگر حرفی از قول راوی بیان می‌شود که در آن شک دارد نباید تنها به روایت راوی بسنده کند بلکه باید با تحقیق و بررسی ابعاد گوناگون ماجرا درستی آن را اثبات کند. در تاریخ شفاهی باید از افراد آگاه و مطلع درباره واقعه مصاحبه وتحقیق کرد.
حمید حسام با بیان این که مخاطب باید با خواندن اثر ما خودش را در بطن ماجرا حس کند، اضافه کرد: محقق باید به سوالات مختلفی که برای مخاطب در طول خواندن کتاب پیش می‌آید پاسخ دهد.
وی هنر خاطره نگار را حفظ و انعکاس لحن راوی در اثر دانست و تصریح کرد: اگر بخواهیم یک واقعیت تاریخی را بنویسیم و ثبت کنیم باید به دنیای درونی آدم‌ها ورود کنیم که این فصل تمایز بین خیلی از نوشته‌ها است.
این نویسنده دفاع مقدس، با اشاره به ظرفیت‌های یزد این شهر را مهد اتفاقات تاریخی و سوژه‌های مختلف دفاع مقدس و انقلاب اسلامی خواند و گفت: نویسندگان و محققان بومی همین دیار باید این وقایع را تدوین و گردآوری کنند.
راوی کتاب «آب هرگز نمی‌میرد» هم اظهار داشت: در کشور ما افراد زیادی هستند که خاطراتشان هنوز گردآوری نشده، باید به سراغ نیروهای مردمی و بسیجی که شاید بیشترین تعداد رزمندگان را تشکیل می‌دادند و همچنین قشرهای مختلف مردمی که به جبهه‌ها کمک می کردند، برویم و خاطرات آنها را ثبت و ضبط کنیم که بسیار ارزشمند است.
سردار سُلگی افزود: همان طور که رهبر معظم انقلاب دفاع مقدس را گنج بی‌پایان می‌دانند، برای استخراج آن باید با جدیت، دغدغه‌مندی و احساس نیاز برای آیندگان وارد این عرصه شد و تا رزمندگان هستند باید نسبت به جمع آوری خاطراتشان اقدام کرد.
«کتاب آب هرگز نمی‌میرد» روایت خاطرات شفاهی جانبار ۷۰ درصد سردار میرزامحمد سُلگی فرمانده گردان ۱۵۲حضرت ابوالفضل (ع) لشکر انصارالحسین (ع) همدان است که به کوشش حمید حسام در مدت ۲۰ ماه گردآوری و ثبت شده است.
این کارگاه به همت حوزه هنری یزد، اداره کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس و اداره کل کتابخانه‌های عمومی استان برگزار شد.
نظر شما