قدس آنلاین- شهر کرکوک به دلیل برخورداری از ذخایرغنی نفت و نیز اقوام و ادیان مختلف همواره مورد نزاع بوده است. تروریستهایی که در سال ۲۰۱۴ بسیاری از مناطق شمالی و غربی را تحت کنترل گرفتند به کردها این فرصت را دادند تا برای دفاع از آزادی عراق این شهر را از چنگال داعش برهانند. اینک که داعش شکست خورده، جدالهای قدیم برای دردست گرفتن کنترل این شهر از سر گرفته شده است.
اما نیروهای دولتی عراق توانستند به داخل شهر پیشروی کنند و منابع نفتی، بزرگترین پایگاه نظامی خارج شهر و نیز ساختمان فرمانداری در مرکز شهر را در دست بگیرند. تولید نفت موقتا متوقف شد و هزاران غیر نظامی از شهر و اطراف استان گریختند. میزان تلفات اندک بوده است و اکثر پیشمرگهها با اندک مقاومتی بیرون رانده شدند.
حیدر العبادی، نخست وزیر عراق وعده داد مانع لغو پرواز های بین المللی به شهرهای کردنشین خواهد شد. جناحهای رقیب کرد را آشکارا متهم به خیانت به کرکوک میکنند. العبادی اعلام کرده تاوان همهپرسی به عنوان اصلی ترین عامل نزاع برای کردها میتواند هر آن چیزی باشد که بعد از اعلام دولت مستقل در سال ۱۹۹۱ عایدشان شده است. قاعدتا ازدست دادن منابع نفتی به عنوان اولین منبع درآمدی برای دولت اقلیم کردستان تاوان سنگینی است، آن هم در زمانی که قبلا نزاعها برای تعیین سهم آنها حل و فصل شده بود.
مسیرهای تجاری به مناطقی که دسترسی به آبهای آزاد ندارند، بعد از این که ایران مرزهای مشترک خود را مسدود کرد، تحت تاثیر قرار گرفته و منافع تجاری کردها در سراسر عراق با تهدید مواجه شده است.
دومین علت نزاع، کشمکش جدی میان ایران و آمریکا است. دیپلماتهای آمریکایی که هر دو طرف آنها را متحد خود میدانند، میان بغداد و اربیل در رفت و آمدند و با اصرار به العبادی و بارزانی درتلاشند تا آنها به نیروهای خود دستور توقف بدهند. اما دونالد ترامپ رشتههای آنها را پنبه کرده است. ترامپ درسخنرانی ضدایرانی خود تعهد کرد که نفوذ ایران در منطقه را کاهش خواهد داد.
او برجام را بیارزش دانست؛ توافقی که باراک اوباما با ایران و برای برداشته شدن تحریمها در ازای محدود شدن فعالیتهای هستهای ایران منعقد کرده بود. از نظر ترامپ این موضوع به بررسیهای دقیقتری نیاز دارد. او همچنین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران را یک سازمان تروریستی خواند و آن را تهدید کرد.
سپاه پاسداران نیز با اقتدار خود به گزافهگوییهای او پاسخ داد. پیش از حمله کرکوک، سردار قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس به عراق رفت. دوگروه نظامی مرتبط با ایران، یعنی حشدالشعبی و ارتش عراق این حمله را فرماندهی کردند.
درون مرزهای سوریه نیز متحدان ایران درحال پیشروی و نزدیک شدن به نیروهای دموکراتیک کرد سوریه هستند که توسط آمریکا حمایت میشوند. نیروهای سوری المیادین، یکی دیگر از شهرهای فرات را از چنگال داعش بازپس گرفتند. عملکرد سردار سلیمانی در منطقه نشان میدهد در حالیکه ترامپ فقط حرف میزند، ایران مرد عمل است. حتی دولت سوریه، و حامیان ایرانی و شیعهاش در آستانه تسلط بر مرزهای سوریهاند.
* ویژه نامه روایت امروز روزنامه قدس
نظر شما