قدس آنلاین- کلانشهرها روزگاری شهرهای کوچکی بوده‌اند که بنا به دلایلی روز به روز حجیم‌تر و حجیم‌تر شده‌اند و به حجم هایی بدقواره تبدیل شده‌اند. حجم هایی که سر و ته آن‌ها معلوم نیست و وقتی سر و ته چیزی معلوم نباشد، مدیریت کردن آن هم با مشکل روبه رو می‌شود.

بزرگ‌تر شدن سریع شهرهای بزرگ، باعث شده است تا آن‌ها دارای حاشیه شوند و این حاشیه‌دار شدن، معضلاتی را برای این شهرها به همراه داشته است که نه تنها کم نمی‌شوند بلکه روز به روز بر آن‌ها افزوده می‌شود. اینکه چرا در شهرهای بزرگ حاشیه نشینی شکل می‌گیرد یک بخش ماجراست و بخش دیگر ماجرا این است که چگونه می‌شود این حاشیه‌ها را مدیریت کرد.

به نظر می‌رسد در موضوع حاشیه و حاشیه نشینی می‌توان از همان جمله وزین «پیشگیری بهتر از درمان است» بهره گرفت. شاید در نگاه نخست انجام آن سخت باشد، اما وقتی به شکل گیری معضل فکر کنیم و به هزینه هایی که از این بابت بر شهرهای بزرگ و شهروندان تحمیل می‌شود، به این نتیجه می‌رسیم که باید به هر شکل ممکن از درست شدن حاشیه جلوگیری کرد و این یعنی مدیریت حاشیه از شهرها و روستاهای مبدأ و نه شهرهای بزرگ مقصد. به طور مثال در شهری چون مشهد مناطقی وجود دارد که جمعیت عمده آن‌ها را مهاجران تشکیل می‌دهد که از مناطقی همچون سیستان و بلوچستان به مشهد پناه آورده‌اند. وقتی پای صحبت آن‌ها می‌نشینی به این موارد استناد می‌کنند که بسته شدن مرزها در جنوب شرق کشور از یک سو و از سویی دیگر بروز خشکسالی در این استان بخصوص در روستاها که اقتصاد آن‌ها بر پایه کشاورزی و دامداری است، باعث بسته شدن روزنه امید برای زندگی شده و آن‌ها مجبور به کوچ کردن شده‌اند.

اینکه حاکمیت از مرزهای خود دفاع کند و با مدیریت درست امنیت مرزها را تأمین کند، جلوی قاچاق را بگیرد و... اقداماتی است ارزشمند اما به این نکته هم باید توجه کرد که ما راه کسب درآمد را برای عده زیادی از مردم -هرچند از راه قاچاق - بسته‌ایم، اکنون چه جایگزینی برای آن داریم؟ نظام باید به این نکته توجه کند که وقتی در منطقه‌ای برای چند سال خشکسالی می‌شود حتماً باید کاری کرد که مردم تا پایان خشکسالی در زادگاه خود بمانند و این امر ممکن نخواهد بود مگر با ایجاد شغل‌های جایگزین برای آن مردم و یا اقدامات دیگر.

کوتاه سخن اینکه دولت همان مقدار که باید به مسئله حاشیه‌نشینی در کلانشهرهای بزرگ بپردازد باید از شکل‌گیری عامل این معضل در برخی مناطق کشور پیشگیری کند و در رفع آن تلاش کند، چرا که مطمئناً رفتن این راه هزینه کمتری برای کشور خواهد داشت.