قدس آنلاین- رهبر معظم انقلاب می‌فرمایند: «برای یک ملت، خسارتی بزرگ است که افراد آن با کتاب سر و کاری نداشته باشند».

بر کسی پوشیده نیست که کتابخوانی نسبت به دهه‌های گذشته از رونق کمتری برخوردار است. این کاهش، دلایل و عوامل فراوانی دارد. عواملی همچون گران بودن کتاب، جذابیت کمِ کتاب‌ها، فقر کتابخانه‌ها، تغییر سبک زندگی، سرعت‌محور شدن جامعه، توسعه اینترنت و در دسترس بودن منابع اطلاعاتی در فضای مجازی و... البته مسائل فرهنگی هم قطعاً در پایین بودن میزان مطالعه نقش اساسی دارد.

اما به گفته کارشناسان یکی از دلایل اصلی کاهش سرانه مطالعه، رفتار اشتباه آموزشی دهه‌های گذشته است. روزگاری که در سیستم آموزشی، کسب نمره قبولی تنها به حفظ کردن طوطی وار کتاب‌ها وابسته بود. کابوس شب بیداری‌های ایام امتحان و حفظ کردن خط به خط کتاب باعث شد، کودکان آن روزها که اکنون بیشتر آن‌ها از درس خواندن فارغ شده‌اند، نسبت به کتاب شرطی شوند. آن هم شرطی سازی منفی. رغبت و اشتیاق واقعی دانش‌آموزان آن روزگار به کتاب را می‌توان در نحوه برخورد آن‌ها با کتاب بعد از پایان امتحانات جست‌وجو کرد. سیستم آموزشی ما هیچ‌گاه نتوانست، کتاب را «یار مهربان» معرفی کند.

برای احیای فرهنگ کتاب‌خوانی هر اندازه کار انجام شود، باز هم کم است. در جامعه باید به گونه‌ای کار فرهنگی و همه جانبه انجام شود که مطالعه و کتابخوانی بخشی از یک زندگی سالم و موفق معرفی شده در آحاد جامعه بخصوص در کودکان و دانش‌آموزان با شکل‌گیری اصلاحات لازم در سیستم آموزشی، شوق مطالعه کردن احیا شود.

طبق آمارها اگر فردی هر شب به جای تماشای تلویزیون و یا تلف کردن بیهوده وقت خود در فضای مجازی (و نه استفاده بهینه از آن) فقط 15 دقیقه مطالعه کند، حدوداً سالی 15 کتاب خوانده است و تبدیل به یکی از باسوادترین افراد نسل خود می‌شود. مطالعه کردنی که آرامش‌بخش است و از بین برنده استرس و فشار کار روزانه. باعث افزایش تمرکز، افزایش اطلاعات عمومی، افزایش قدرت تجزیه و تحلیل شده، دایره لغات را گسترش می‌دهد و در کنار آن مهارت‌های نوشتاری را زیاد می‌کند. افزون بر آن حافظه را تقویت کرده به نوعی ورزش مغز محسوب می‌شود و از همه مهمتر باعث غنای فرهنگی و رشد فردی و اجتماعی می‌شود.

یکی از روش‌های مؤثر در بالا بردن سرانه مطالعه در سال‌های آینده، تمرکز بر دانش آموزان و مأنوس کردن آن‌ها با کتاب و ایجاد شوق و اشتیاقی مضاعف برای مطالعه کردن است. باید دانش‌آموز در سیستم آموزشی، پژوهشگر بار بیاید و حتی در گفت‌وگوهای روزمره منبع و مأخذ کلام برایش اهمیت داشته باشد. بی‌شک در جامعه‌ای که افراد آن اهل مطالعه کردن باشند، قدرت تجزیه و تحلیل افزایش یافته و در برابر معضلات اجتماعی مصون‌تر می‌شوند.