قدس آنلاین_گروه استانها_ حدیث کریمی: قصه فاضلاب در استان خوزستان چندسالی است که توسط محیط زیست رصد می شود، این معضل دیده شده است چون آنقدر بزرگ است و تعجب آور که بتواند توجه عادی ترین و بی خیال ترین آدمها را هم جلب کند،  حال چرا هنوز توجه هیچ یک از متولیان مربوطه در استان خوزستان را قلقلک نداده خود جای سوال است، خوزستان پر است از شهرهایی که در این قرن متمدن هنوز سیستم فاضلاب شهری ندارند و به همین دلیل است که رودخانه های خدادادی اش به جای اینکه شاهد آدمهایی باشد که از کنارش که می گذرند، بگویند؛ عجب طبیعت زیبایی معمولا بینی خود را می گیرند و می گویند؛ اه عجب بویی و چه منظره چندش آوری و قسمتی از این جریان مسلما تقصیر آدمهایی است که از رسیدن به مسئولیت فقط چسبیدن به میزها را یاد گرفته اند و... .

این فعال محیط زیست با اشاره به اینکه کرخه نور یکی از شاخه ی اصلی کرخه است می گوید: در سال های اخیر دبی این رودخانه  بسیار پایین بوده و فوق العاده کاهش یافته است و فاضلاب حمیدیه در آنجا سرازیر می‌شود، لذا شکی نیست که در وهله اول به محیط زیست خود و موجوداتی که در رودخانه زندگی می‌کنند آسیب مستقیم و جدی می‌رساند؛  در اطراف کرخه نور صدها هکتار زمین کشاورزی گندم و برنج وجود دارد که از این جهت آسیب زیادی می بیند، به طبع اگر حجم فاضلاب های ورودی به این شعبه های رودخانه زیاد باشد در طول زمان این فاضلاب ها تاثیر خود را روی گیاه، دام و حتی روی انسان هایی که از آن استفاده می کنند یا بچه هایی که آنجا شنا می کنند، می گذارد.

سید عباس مشعشع یکی از خطراتی که ذهاب های فاضلاب دارند را نزدیک تر شدن این جریان به تالاب هورالعظیم می داند و عنوان می کند: وقتی این حجم در حمیدیه، دشت آزادگان و هویزه مستقیم بدون تصفیه و عملیات ته نشینی در حوضچه های موقت وارد هورالعظیم شوند بعد از مدتی در هور عناصر سنگین آن بیشتر می‌شود که هم تبعات محیط زیستی دارد و هم بر روی معیشت مردم اثر می‌گذارد.

ریزگردهایی حامل عناصر خطرناک فاضلابی

او می افزاید: پرآب و کم آب شدن تالاب هورالعظیم وته نشینی باعث می شود در زمان خشکی به صورت ریزگرد به کلان شهر اهواز و حمیدیه وارد شود، به تبع اگر قبلا فقط ریزگرد خاکی داشتیم، اکنون ریزگردهای حامل عناصر خطرناک فاضلابی خواهیم داشت، یعنی به محض اینکه روی پوست یک بچه یا گیاه بنشیند و مورد مصرف مستقیم قرار بگیرد ۱۰۰درصد تاثیرات روی شخص مصرف کننده یا توده های انسانی، می گذارد.

آبهای زیر زمینی درخطر آلودگی

مشعشع در ارتباط به اینکه آیا استفاده از چاه در حمیدیه آسیب به محیط زیست می رساند اظهار می کند: این یک معادله بسیار آسان است، حمیدیه مانند جزیره در بین چاه ها قرار دارد و زمینی است که رودخانه در اطراف آن می چرخد، بنابراین این شهر به صورت طبیعی زهکش می شود، درست است که از چاه استفاده می‌کنند ولی ۷۰ درصد آب این چاه ها به زیر زمین منتقل می شود.

او تصریح می کند: وقتی به آب زیرزمینی تبدیل شوند با توجه به اینکه سطح شهر حمیدیه بالاتر از سطح رودخانه های اطراف از این آب و فاضلابی که به زیر زمین نفوذ پیدا کرده به وسیله سیستم طبیعی زهکش دوباره به رودخانه برمی‌گردد، یک اصل در هیدرولوژی  وجود دارد وقتی آب رودخانه زیاد باشد خود رودخانه آب های زیرزمینی را تامین می کند در زمانی که سطح رودخانه کم باشد آب های زیرزمینی اطراف رودخانه را تامین می کند، یعنی علاوه بر آبی که از سرشاخه ها می آید آب های مناطق دشت های اطراف رودخانه به رودخانه راه پیدا می‌کنند، درست است ۹۵ درصد مردم حمیدیه از چاه استفاده می‌کنند ولی این ها قدیمی و هم مدت زمان طولانی دارند، لذا به آب های زیرزمینی نفوذ پیدا می‌کنند و از طریق زهکش طبیعی دوباره به رودخانه کرخه نور، کرخه و به سمت تالاب هورالعظیم می روند.

این فعال محیط زیست می گوید: حمیدیه در حال تبدیل شدن به شهر بزرگی است و شهر سی سال پیش نیست. حمیدیه اکنون یکی از شهرهای بزرگ اطراف اهواز است و نیازمند فکر دقیق تری است.

مشعشع با اشاره به اینکه حمیدیه فقط اسماً شهرستان است بیان می کند: می توان به جرأت گفت به لحاظ زیرساختی و امکانات شهری همانند روستای درجه ۳ به شمار می آید در عوض روستاهایی هستند که امکانات آنها به نسبت حمیدیه بسیار خوب است.

او ادامه می دهد: حمیدیه در حال حاضر فاضلاب های جدولی ندارد و به لحاظ زیست محیطی حتی جمع آوری پسماندش صحیح نیست و در کنار رودخانه سمت مقبره محسن مشعشعی و ساحل سمت قصر شیخ خزعل ریخته می شوند.

فاجعه ای برای سبزی کاری

 این فعال محیط زیست اظهار می کند: جالب است زمانی که فاضلاب ها ریخته می شوند، ۲ کیلومتر پایین تر شعیبه از همین فاضلاب ها برای زمین های سبزی خوردن استفاده می کند. سبزی های شعیبه یکی از منابع اصلی مردم شهرستان اهواز به شمار می آید، این فاجعه است بعد می گویند چرا سرطان زیاد شده است؟ خوشحالیم که برایمان بیمارستان های بقایی ٢ و شفا را احداث کردند.

مشعشع با بیان اینکه عمده‌ترین آسیب‌هایی که این وضعیت به محیط زیست مردم وارد می‌کند، ابتدا به خود مردم است عنوان می کند: برخی وقت‌ها احشام نیز از آب رودخانه استفاده می‌کنند و مردم نیز شیر احشام  را به صورت مستقیم بهره برداری می کنند و در برخی از مناطق نیز نحوه جوشاندن شیر به شکل اصولی انجام نمی شود، بچه ها در رودخانه شنا می کنند و از آن آب می خورند این مستقیم روی توده های انسانی که ساکن حمیدیه هستند تاثیر زیست‌محیطی می‌گذارد آنجا بلاخره رودخانه است ماهی، مار، مارمولک و غیره وجود دارد لذا عناصر سنگین فاضلاب باعث می‌شود که این موجودات از بین بروند یا به مناطق بالاتر مهاجرت کنند، یعنی ماهی که به سمت آب های شیرین می‌روند، دیگر صیاد آن جا چیزی برای صید ندارد.

وی می گوید: اکنون ریزگردهای مان از سمت هورالعظیم می آیند یا جنوب شرقی اهواز که حامل نمک و عناصر سنگین فاضلاب هستند.

 مشعشع عناصر سنگین فاضلاب  را شامل یون های سنگین، سدیم‌های سنگین، نیترات سنگین می داند و اظهار می کند: از مسئولان تقاضا داریم مراقب مردم حمیدیه باشند چراکه مردم این شهرستان دین خود را به خوزستان و اسلام ادا کرده، دیگر جایی نمانده است که دین خود را ادا کنند.

عدم وجود سیستم فاضلاب شهری در حمیدیه

فرماندار شهرستان حمیدیه با بیان اینکه حمیدیه فاقد سیستم فاضلاب شهری است و سالیان سال از این موضوع می گذرد اظهار می کند: این که مربوط به امسال یا سال های ۹۴ یا ۹۵ بوده باشد خیر بلکه از زمانی که حمیدیه دهستان و بعد بخش تبدیل شده است و اکنون نیز شهرستان شده است این شهرستان فاقد سیستم فاضلاب شهری است.

عاشور سواری عنوان می کند: در برخی مکان ها که فاضلاب به صورت روباز است در رودخانه کرخه تخلیه می‌شود و بعضا مردم به صورت چاه استفاده می‌کنند و توسط تانکرها به خصوص در بیرون شهر تخلیه می شوند.

او با تاکید بر اینکه، موضوع سیستم فاضلاب شهری حمیدیه یک عزم جدی، استانی و ملی می‌طلبد می افزاید: باید یک بودجه ای به شهرستان حمیدیه اختصاص داده شود تا بتوانیم مشکل سیستم فاضلاب را حل کنیم البته ناگفته نماند شهرستان حمیدیه به لحاظ تمام زیرساخت‌ها فاقد زیرساخت‌های اولیه است.

 سواری با اشاره به اینکه هفته گذشته دیداری با وزیر نیرو داشته است می گوید: مشکلات فاضلاب شهری، آب شرب، لایروبی در شهرستان حمیدیه، ساماندهی ساحل رودخانه کرخه و همچنین آب شرب بخش گمبوعه که بخش وسیعی است مطرح شد. و یک سری قول و قرارهای به ما داده اند ما نیز منتظر هستیم چه کمکی می توانند به شهرستان حمیدیه کنند.

او در پاسخ به اینکه چرا وقتی زیرساخت‌های شهری در حمیدیه مناسب نبوده تبدیل به شهرستان شده است، عنوان می‌کند: در تقسیمات کشوری سال ۹۲ حمیدیه به شهرستان تبدیل شد، شرایط شهرستان شدن را دارد به جهت اینکه وسعت ۹۴  هزارکیلومتر مربع، جمعیت نزدیک به ۶۰ هزار نفر و قطب کشاورزی می باشد و می‌توان به عنوان شهرستان محسوب شود، اما این زیرساخت‌ها زمانبر است. آن هم مصادف با کسری بودجه دولت است و اعتبارات آنچنانی در استان نیست این ها پیش آمدهایی است که اتفاق افتاده است.

فرماندار حمیدیه اظهار می کند: به نظر می رسد دلیل آسیب‌هایی که این شهرستان دیده این بوده که تابع شهرستان اهواز در گذشته بوده است. بنابراین بهتر است زیر چتر اهواز نباشد با این وضعیت، بهتر می تواند مورد توجه مرکز قرار گیرد.

آب شرب حمیدیه مشکلی ندارد

سواری با بیان اینکه وضع آب شرب شهرستان حمیدیه از پشت سد کرخه تامین می شود اظهار می کند: یعنی از نظر صحت و سلامتی این آب شرب به مردم آسیبی نمی رساند.  آب به سیستم دستگاه های تصفیه خانه شهید هاشمی حمیدیه وارد و کارها و اقدامات لازم روی آن انجام می شود، سپس با نظارت محیط زیست و بهداشت برای مردم شهرستان انتقال پیدا می کند و هیچ گونه آسیبی از این طریق مردم نمی بینند.

او در ادامه با اشاره به اینکه در غرب اهواز جوی های روباز در منطقه رزگان به سمت بالا وجود دارد می افزاید: این جوی ها توسط شهرداری تخلیه، ضدعفونی، آهک پاشی و سمپاشی می شوند و کارهای خوبی در راستای افزایش سطح سلامت مردم در حال انجام است. منتها در مجموع قابل پذیرش نیست باید عزم ملی و یک بودجه لازم  برای حل مشکلات درنظرگرفته شود.

حمیدیه شهری محصور است

فرماندار حمیدیه با تاکید برای اینکه فکر نکنم در شهرستان حمیدیه ساخت و سازهای جدید داشته باشیم، اضافه می کند: چراکه شهرستان حمیدیه شهری محصور است و تنها راه رشد آن و همچنین ساخت و ساز رو به شهرستان اهواز است. که نزدیک به پادگان ها شده است و پادگان ها اجازه این کار را به ما نمی دهند و در سمت غرب شهرستان به رودخانه کرخه و جنوب به زمین های کشاورزی منتهی می‌شود و اجازه تغییر کاربری نمی‌دهیم.

سواری تصریح می کند: دیگر توسعه شهری شهرستان حمیدیه بسته است و ساخت و سازها از زمانی که مسئولیت گرفته ام، در طرح جامع شهری و طرح تفصیلی این شهرستان آمده که شهر حمیدیه، شهری بسته است.

او در ارتباط با اینکه چه میزان اعتبار نیازمند راه اندازی سیستم فاضلابی شهرستان حمیدیه است، بیان می کند: به لحاظ هزینه تاکنون برآورد نشده است، مدیر آبفای شهرستان حمیدیه قرار است گزارشی را در همین ارتباط تهیه و به فرمانداری اعلام کند تا در سفرهای آینده ی استاندار خوزستان برای وی مطرح شود.

فاضلاب ها خطرناک

 رئیس اداره محیط زیست شهرستان حمیدیه با اشاره به اینکه طبق بررسی‌های انجام شده فاضلاب شهری مستقیم وارد رودخانه می‌شود، اظهار می کند: تقریباً ۹۰ تا ۹۵ درصد منازلی در منطقه حمیدیه دارای چاهک هستند. این یک معضل به شمار می آید ما نیز در این خصوص پیگیر هستیم.

 علیرضا ری شهری ادامه می دهد: تعدادی از این چاهک ها بر اثر سرریز شدن وارد جوی های شهرداری می شوند و همراه با آب های سطحی  وارد رودخانه کرخه می شوند.

او در ارتباط با اینکه چند درصد فاضلاب ها وارد رودخانه کرخه می‌شود، می افزاید: درصد گیری در ارتباط با این مسئله انجام نداده ایم و قابل اندازه گیری نیست. در منطقه خوزستان سطح آب های زیرزمینی بالاست و قطعاً وارد آب های زیرزمینی می شوند و همان ترشحات به بیرون و همچنین وارد شدن به آب‌های سطحی باز هم معضلی است که وارد رودخانه و انهار می‌شوند در شهرستان حمیدیه تعداد زیاد انهار وجود دارد.

این مقام مسئول در پاسخ به اینکه فاضلاب ها حمیدیه باعث نابودی آبزیان می شود یاخیر، تصریح می کند: آلودگی‌هایی که معمولاً بر اثر فاضلاب  به وجود می آید، ایجاد کف در مواد شوینده است که این خاصیت جهش زایی در بین آبزیان، حیوانات و گیاهان دارد که موجب تغییر کلی در بافت ژنتیکی آبزیان می شود و روی خود انسان نیز متاسفانه تاثیر می گذارد. مواد دیگری که در این فاضلاب ها خطرناک هستند از جمله مشتقات نفتی، مشتقات پتاسل و باکتری های بیماری زا مانند ویبریو کلرا عامل بیماری التور (وبا) هستند که به شدت برای طبیعت مضرر می باشند.

ری شهری اضافه می کند: اکنون ۹ منطقه از شهرستان حمیدیه را برای جمع آوری فاضلاب را مشخص کردند و در حال انجام مطالعات اولیه هستند. که به زودی با تمهیداتی که دیده شده سیستم جمع‌آوری و تصفیه فاضلاب در این شهرستان راه‌اندازی شود.

هیچ گونه توجهی به شهرستان حمیدیه نمی شود

او در خصوص رسیدگی به این شهرستان زمانی که از توابع شهرستان اهواز بوده، عنوان می‌کند: هیچ گونه توجهی به شهرستان حمیدیه نمی شد چرا که این شهرستان هیچگونه زیر ساخت مناسبی برای ادارات هم ندارد یعنی اداره محیط زیست حمیدیه در یک کانکس با حضور سه نیرو و یک ماشین اداره می شود.

مدیر اداره آب وفاضلاب شهرستان حمیدیه در ارتباط با اینکه آیا فاضلاب وارد رودخانه کرخه می شود یا خیر، اظهار می کند: در جریان این قضیه نیستم ما آنجا شبکه فاضلابی نداریم و باید شهرداری در این خصوص پاسخ گو باشد.

سید کریم موسوی در پاسخ به اینکه بیشتر مردم آنجا از چاه استفاده می کنند و سرریز چاهها وارد جوهای شهرداری و سپس به رودخانه کرخه می ریزند، می گوید: چاه های که مردم دارند باید خود شان هم آن ها را تخلیه کنند، این ها شخصی اند چرا که برای هر واحد یک چاه زده می شود و سرریزش به عهده شخص مالک آن خانه است که باید آن را تخلیه کند.

آبفایی که تنها خدمات آبرسانی می دهد

او عنوان می کند: شرکت آبفای اهواز یا شرکت آبفای حمیدیه نیز چون که فاقد شبکه فاضلاب است خدماتی در این موضوع نمی دهد و در حال حاضر خدمات دهی در بخش آبرسانی است.