به گزارش قدس آنلاین، «جان کری» وزیر خارجه سابق آمریکا اواخر ماه گذشته فاش کرد که اسرائیل، مصر و عربستان سعودی پیش از دستیابی به توافق هستهای با تهران، ایالات متحده را به بمباران ایران ترغیب میکردند.
وی در این ارتباط گفت: اسرائیل و مصر پیش از حصول توافق هستهای به آمریکا گفتند که ایران را بمباران کن، چون بمباران تنها زبان قابل فهم برای ایران است؛ اما از نظر من این یک تله بود، زیرا اگر آمریکا ایران را بمباران می کرد، همین کشورها علنی ما را سرزنش می کردند، در حالی که مخفیانه از این بمباران حمایت می کردند.
اسرائیل مهمترین دشمن ایران بوده پس اتخاذ چنین رویکردی از سوی رهبران آن عجیب نیست، اما سوالی که در اینجا مطرح می شود این است که علت واقعی اتخاذ رویکرد تهاجمی مصر علیه ایران چه بوده است؟
از سوی دیگر وزیر امور خارجه ترکیه پس از حمله تروریستی به مسجد مصر، پیام تسلیت رسمی برای رئیس جمهور مصر ارسال نمود. این در حالی است که ترکیه و مصر به علت حمایت ترکیه از اخوان المسلمین دارای روابط تیره هستند. تحلیلگران بر این باور هستند که ترکیه تلاش می کند جهت کاهش فشارها بر اخوان المسلمین با مصر روابط نزدیک تر برقرار نماید.
جهت پاسخ به سوال فوق و بررسی مسائل ترکیه و مصر گفتگویی با پروفسور «جفری لفور»، استاد علوم سیاسی دانشگاه کنتیکت امریکا انجام داده است که در ادامه می آید.
*در حمله تروریستی اخیر در مصر، ترکیه ضمن تسلیت به دولت سیسی یک روز هم عزای عمومی اعلام کرد. با توجه به تیرگی روابط دولت اردوغان با دولت سیسی که اخوان المسلمین را تروریستی می داند دلیل رویکرد اخیر آنکارا چیست؟
به نظر می رسد که حرکت اردوغان گام مهمی جهت بهبود روابط با مصر که از زمان مرسی به وخامت گرائیده بود، باشد. اردوغان همچنین ممکن است تلاش کند تا مصر را از ایران و عربستان دور کند.
در تابستان گذشته، مصر به طور موفقیت آمیزی روابط خود را با حکومت بشار اسد تقویت نمود. این اقدامات مخالف سیاست سعودی ها بوده و می توان حدس زد که مصر ممکن است ترکیه را به عنوان یکی از قدرتهای منطقه ای مهم واسطه در سوریه، در کنار ایران قرار دهد.
از سوی دیگر مصر از اتحادیه عرب به رهبری عربستان حمایت کرده است تا قطر را منزوی کند. بنابراین رفتار سیاست خارجی مستقل مصر در سال گذشته موجب شده تا اردوغان بتواند از فرصت پیش آمده نهایت استفاده را کرده و مصر را از برقراری روابط نزدیک با عربستان و ایران دور کند.
*برخی معتقد هستند دلیل نزدیک شدن آنکارا به دولت سیسی وساطت برای کاهش فشار بر اخوان مصر است. نظر شما چیست؟
قطعا اردوغان می خواهد مصر شدت مبارزات علیه اخوان المسلمین را کاهش دهد. به نظر می رسد تلاش ترکیه جهت کاهش فشارها بر اخوان المسلمین در مصر نتیجه ای نداشته باشد، به ویژه از زمانی که مصر روابط خود را با حکومت سکولار در دمشق توسعه داده است.
کمپین مبارزه با اخوان المسلمین سیاستی است که ریاض و قاهره آنر ا پذیرفته اند و کمک های مالی عربستان به مصر از جمله عرضه نفت زیر قیمت بازار به مصر بخش از این سیاست است.
*از حیث معادلات منطقه ای آیا نزدیکی اردوغان به دولت مصر از بیم نزدیکی بیشتر مصر به عربستان نیست؟
اردوغان قطعا امیدوار است جایگزین عربستان سعودی برای مصر باشد. اجرای این سیاست می تواند دشوار باشد زیرا مصر وابستگی مالی شدیدی به عربستان و حمایت مالی آن دارد. با این حال ممکن است اردوغان دلگرم شود که مصر در هر طرح ابتکاری عربستان به ویژه در ارتباط با سوریه شرکت نمی کند. اما ترکیه و مصر در بحران قطر طرفهای مخالف یکدیگر هستند.
*جان کری وزیر خارجه پیشین آمریکا اعلام کرده که در زمان اوباما دولت مصر به واشنگتن برای حمله نظامی به ایران فشار وارد می کرد. دلیل این رویکرد تهاجمی دولت مصر چه بوده است؟
بر اساس بیانیه جان کری مصر همراه با عربستان از دولت اوباما خواستند ایران را قبل از برجام که در جولای ۲۰۱۵ امضاء شد، بمباران کند. کری خاطر نشان کرد که دولت خواسته عربستان و مصر را یک تله دانسته زیرا مصر و عربستان مخفیانه امریکا را جهت حمله نظامی به ایران تحت فشار قرار داده بودند، این در حالی است که اگر امریکا به ایران حمله می کرد به طور علنی از آن انتقاد می کردند. به نفع مصر است که خیرخواهان سعودی خود را خوشحال کند.
*یکی از کشورهایی که از بهبود روابط ایران و مصر هراس دارد عربستان و تا حدی ترکیه است. نقش این کشورها را در تداوم مخاصمات ایران و مصر چقدر ارزیابی می کنید؟
علی رغم تحت فشار قرار دادن امریکا جهت حمله نظامی به ایران قبل از جولای ۲۰۱۵ و این مسئله که هر دو کشور روابط دیپلماتیک خود را که در سال ۱۹۷۹ قطع شده بود به طور کامل از سر نگرفته اند، روابط مصر و ایران در سال گذشته به طور قابل توجهی بهبود یافته است. مصر موافقت نموده اجازه صدور نفت ایران از طریق خطوط لوله SUMED به کشورهای اطراف دریای مدیترانه و اروپای جنوبی را بدهد و هر دو طرف تلاش های خود را جهت تقویت صنایع گردشگری در هر دو کشور هماهنگ کنند. علاوه بر این ایران و مصر در حال حاضر از حکومت بشار اسد در سوریه حمایت می کنند. قطعا رشد همکاریهای اقتصادی و سیاسی بین مصر و ایران دولتهای ترکیه و عربستان را عصبانی کرده است.
نظر شما