قدس آنلاین- مدتها بود که سینمای ما از نظر تنوع ژانری دچار مضیقه شده بود، بیشتر فیلمهای روی پرده ملودرام یا اجتماعی بودند و دیگر ژانرهای سینمایی مخصوصاً سینمای کودک و نوجوان عملاً از چرخه تولید و پخش سینما حذف شده بودند. این روند مدتی است که تغییر کرده است و با سرمایهگذاری مناسب و جسارت کارگردانهای تازهنفس شاهد اکران فیلمهای موفقی در رده فیلمهای کودک و نوجوان بودهایم که یکی از آنها «شکلاتی» به نویسندگی کریم خودسیانی است. ا «شکلاتی» اولین فیلم بلند سینمایی سهیل موفق در ژانر کودک و نوجوان است که شهریور ۱۳۹۵ در تهران کلید خورد و اوایل آبانماه پس از گرفتن سکانسهایی در شمال کشور، فیلمبرداری آن در کارخانه شکلاتسازی به پایان رسید. به انگیزه اکران این فیلم با کارگردان آن گفتوگویی را انجام دادیم که از نظرتان میگذرد.
در ابتدا بگویید که «شکلاتی» چگونه شکل گرفت؟
این فیلم برای من تجربه بسیار باارزشی بود. تجربه حضور همزمان بازیگران حرفهای سینما در کنار شور و اشتیاق کودکانی که در واقع داستان را آنها پیش میبرند. من در «شکلاتی» فیلمی با کودکان و برای کودکان ساختم. کودکان نقش بسیار مهمی در این فیلم دارند؛ کودکانی که بازیگوشند اما برای یک هدف بزرگ به همدیگر کمک میکنند. در این فیلم سعی شده است که به اهمیت اعتمادبهنفس برای کودکان پرداخته شود. اینکه حتی اگر یک کارخانه بزرگ شکلاتسازی به تو برسد، باز هم نباید پا پس بکشی و با اعتمادبهنفس و البته کمک و همفکری تلاش کنی تا موفق شوی. من تلاش کردم تا «شکلاتی» فیلمی با رنگآمیزی مناسب، خط داستانی جذاب و ریتمی قابل قبول همراه با استفاده از موسیقی و ترانههای جذاب برای کودکان باشد؛ فیلمی که همه اعضای خانواده از دیدنش لذت ببرند؛ فیلمی که سادگی و صمیمیت دنیای کودکان را به تصویر میکشد، همزمان آنها را می خنداند و البته به فکر فرومیبرد. امیدوارم همه کودکان از دیدن «شکلاتی» لذت ببرند.
«شکلاتی» در جشنواره اصفهان به نمایش درآمد. به نظر شما جشنوارههای فیلم کودک ما با نمونههای خارجی چه تفاوتی دارند؟
من قاضی خوبی برای پاسخگویی به این سؤال نیستم. دلیلش هم این است که در فضای جشنواره تخصصی کودک در خارج از کشور نبودم که بتوانم مقایسه کنم و صرفاً در سالهای قبل ۲ دوره در جشنوارههای کودک در اصفهان حضور داشتم. ولی برای قضاوت درباره جشنواره تخصصی کودک و نوجوان باید اجازه بدهید که فیلم به جشنوارههای خارجی راه پیدا کند و آنموقع خیلی راحت میتوان در مورد جشنوارههای خارجی قضاوت کنم.
آیا با این صحبت موافقید که به جز جشنواره کودک اصفهان، در جشنوارههای دیگر سینمایی جوایزِ مختص سینمای کودک و نوجوان و توجه ویژه به این فیلمها وجود ندارد؟
در ایران نزدیک به ۳ دهه است که یکی از معتبرترین جشنوارههای تخصصی سینمای کودک و نوجوان در حال برگزاری است و فکر میکنم که جایزهاش هم معتبر است و به اندازه کافی در آنجا با دید تخصصی به این ژانر پرداخته میشود. در همه جشنوارههایی که در ایران و کشور های دیگر برگزار میشود، فیلمهای ساختهشده در هر ژانری امکان شرکتکردن را دارند و یک فیلمساز در هر ژانر میتواند عرض اندام کند. به نظر من، اگر جشنواره سینمای کودک و نوجوان به همین صورت ادامه یابد، کافی است و احتیاجی به جشنوارههای دیگر وجود ندارد.
سینمای کودک ایران در دهه ۶۰ یک دوران طلایی داشت. نسبت به آن زمان هم از نظر کمیت و هم از نظر کیفیت شاهد افت بودهایم. دلیلش چه میتواند باشد؟
دلیلش این است که در اکران از فیلمهای این ژانر حمایت نمیشود و تمام عوامل تولید (از کارگردان تا بازیگران و عوامل فنی) احساس سرخوردگی میکنند، از کارشان پشیمان میشوند و فکر میکنند کاش این هزینه زمانی و ریالی را به کار دیگری اختصاص میدادند که حمایت و دیده شود.
دلیل اصلی این مشکل، نابسامانی اکران کارهای ژانر کودک و نوجوان است. ضمن اینکه بعضی اوقات برخی از مسئولان کارهای سینمای کودک را جدی نمیگیرند و هر کسی را وارد این عرصه میکنند، در حالی که ژانر کودک یکی از مهمترین ژانرهای سینمای ماست. در سالهای دور یکی از بهترین تولیدکنندگان آثار کودک بودیم و بهترینهای ما در این عرصه فعالیت کردهاند. در واقع، فیلمسازهای مطرح ما الآن وارد فضای سینمای کودک نمیشوند در صورتی که قبلاً اینگونه نبود. آقایان کیارستمی، مجیدی، پرویز شهبازی، جعفر پناهی، داوودی، صدرعاملی و خیلی از فیلمسازهای درجهیک ما در ژانر کودک کار کردهاند. اگر ما فیلمهای مناسب کودک را برای کودک و نه درباره کودک و فیلمهای مناسب نوجوان را برای نوجوان بسازیم، مخاطب خیلی بهتری خواهیم داشت و این ژانر را میشود زنده نگه داشت. در گذشته فیلمهای بسیار موفقی مثل «سفر جادویی»، «پاتال و آرزوهای کوچک» و «گلنار» داشتهایم که ما در بچگی با آنها زندگی کردهایم و همگی در ژانر کودک و خانواده ساخته میشدند. دلیل موفقیتشان هم به عقیده من این بوده که کودکان در کنار خانوادههایشان از تماشای فیلمها لذت میبردند. حتی برخی از این فیلمها را بچههای این دوره هم دوست دارند یعنی علیرغم اینکه این آثار متعلق به دهه ۶۰ یا ٧٠ هستند، اما بهراحتی مورد توجه قرار میگیرند.
نظر شما