قدس آنلاین- سال‌هاست که موضوع حذف مدارس کپری از نظام آموزشی کشور عنوان شده است، اما همچنان برخی دانش‌آموزان استان‌های محروم کشور در مدارس کپری و غیراستاندارد درس می‌خوانند. مدارسی که تا چندی قبل وجودشان مانند دانش‌آموزان بی‌پناه و محروم آن مناطق کتمان می‌شد، اما حالا هر چند که گاهی دیده می‌شوند، اما باز هم کاری برایشان صورت نمی‌گیرد.

*بودجه ۹۷ توان برچیدن مدارس کپری را ندارد

اول مهر امسال سید محمد بطحایی، وزیر جدید آموزش و پرورش با اعلام اینکه هنوز در کشور مدارس کپری داریم، اعلام کرد: حدود ۱۰۰۰ کلاس گلی و نزدیک به ۲۰۰۰ کلاس کانکسی در کشور وجود دارد. البته تعداد آن‌ها بسیار کم است و اعتبار زیادی نیاز ندارد. او قول داد که تا پایان سال تحصیلی ۹۷ این مدارس تبدیل به مدارسی استاندارد شوند.

قولی که هنوز سه ماه از آن نگذشته بود با پیش‌نویس بودجه سال آینده و مشاهده اعداد و ارقام اختصاص یافته به این سازمان، نقش بر آب شد.

قاسم احمدی لاشکی، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس با بیان اینکه ۹۸ درصد بودجه آموزش و پرورش صرف امور جاری می‌شود، می‌گوید: بودجه ۹۷ آموزش و پرورش توان برچیدن مدارس کپری و فرسوده را ندارد. این بودجه از منظر محتوایی و رقمی با نقص روبه‌رو است و نمی‌توان با بودجه پیشنهادی برای وزارت آموزش و پرورش، پاسخگوی مشکلات، مطالبات و معوقات این وزارتخانه بسیار مهم بود و بالتبع نمی‌توان در این راستا اهداف و رسالت آموزش و پرورش را نیز به نحو مطلوب تحت پوشش قرار داد. بودجه ۹۷ آموزش و پرورش توان برچیدن مدارس کپری و بافت‌های فرسوده مدارس را ندارد.

*آموزش و پرورش اقدامی برای مدارس محروم انجام نمی‌دهد

رحیم دانایی‌فر، خیر و فعال مدرسه سازی است که در استان سیستان و بلوچستان اقدامات اثربخش زیادی داشته است. او که در متن مشکلات این استان قرار دارد با تأیید وجود مدارس کپری به خبرنگار ما می‌گوید: تعداد مدارس کپری در سطح استان متغیر است. در بعضی مناطق، حتی ممکن است ساختمان مدرسه هم وجود داشته و دایر باشد، اما چون تعداد دانش‌آموزان زیاد است و کلاس‌ها برای آن‌ها کافی نیست، مجبور به استفاده از کانکس یا مدارس کپری هستند.

وی با تأکید بر اینکه کانکس از مدارس کپری بدتر است، توضیح می‌دهد: کانکس زمستان‌هایی سرد و تابستان‌هایی گرم دارد. بچه‌ها مایلند در کپر درس بخوانند، اما در کانکس نباشند. بیشتر اوقات زمستان‌ها در سایه آفتاب و تابستان‌ها در سایه کانکس مشغول به درس خواندن هستند.

این خیر مدرسه ساز به دوران وزارت حاجی‌بابایی اشاره و می‌گوید: آن زمان به دروغ اعلام شد آخرین مدارس کپری کشور نیز برچیده شد. همان زمان بسیاری از معلمان و دانش‌آموزان مدارس کپری، عکسی از مدرسه‌های خود را ارسال کرده و اعلام کردند این حرف خلاف واقعیت است.

دانایی‌فر اضافه می‌کند: متأسفانه آموزش و پرورش به خاطر کمبود بودجه یا سوء مدیریت هیچ اقدامی برای این مناطق انجام نمی‌دهد. بسیاری از معلم‌ها در این استان ماه‌های متوالی حقوق دریافت نکرده‌اند یا بودجه مدارس شبانه‌روزی پرداخت نشده است. سال گذشته سرانه هر دانش‌آموز در این مدارس روزانه ۱۵۰۰ تومان بود. اما همان موقع هم این مبلغ پرداخت نمی‌شد و هر مدرسه مبالغ زیادی به فروشگاه‌های طرف قرارداد بدهکار بود. حال در سال جاری، این مبلغ به ۱۲۰۰ تومان کاهش پیدا کرده است. این کاهش در حالی است که هزینه‌ها رشد زیادی داشته و با این مبلغ نمی‌شود سه وعده شکم یک دانش‌آموز که در سن رشد است و نیاز تغذیه‌ای بالایی دارد را سیر کرد.

*با سیاست جدید دولت، مدارس کپری رو به افزایش است

وی به ضرورت کمک خیران مدرسه ساز اشاره و توضیح می‌دهد: در استان سیستان و بلوچستان تعداد زیادی مدرسه با ساختمان‌های به اسکلت رسیده وجود دارد که به خاطر کمبود بودجه به حال خود رها شده‌اند. مدارسی که نیاز دارند خیران به کمک بیایند و آن‌ها را به اتمام برسانند. هر مدرسه‌ای در روستاها درست شده توسط خیریه و خیران مدرسه‌ساز است و کمتر مدرسه‌ای دیده می‌شود که با بودجه آموزش و پرورش ساخته شده باشد. برای مدارس هیچ بودجه‌ای در نظر گرفته نشده است و تنها کمکی که آموزش و پرورش به مدارس این منطقه می‌کند توزیع رایگان کتاب درسی بنا بر آمار دانش‌آموز هر مدرسه است.

این خیر مدرسه‌ساز در ادامه به وضعیت رسیدگی به محرومان اشاره و توضیح می‌دهد: دولت همیشه شعار رسیدگی به مناطق محروم را دارد، اما در این مناطق هیچ اثری از کمک به محرومان دیده نمی‌شود. البته مناطق دیگر کشور مانند بشاگرد، کرمان و... نیز مشکلاتی مشابه این استان دارند. صدای بچه‌ها در مدارس کپری به جایی نمی‌رسد.

دانایی‌فر در پایان با ابراز تأسف بیان می‌کند: با این سیاستی که دولت پیش گرفته است، در آینده‌ای نه چندان دور نه تنها مدارس کپری برچیده نمی‌شود که حتی مدارس قدیمی فرسوده‌تر و غیرقابل استفاده شده و در نتیجه تعداد مدارس کپری افزایش پیدا می‌کند.

*دولت باید مطالبات خیران مدرسه ساز را بپردازد

هنوز هم در استان‌های کم برخوردار کشور ‌مدارس کپری، خشتی و گلی وجود دارد و برچیده ‌شدن این قبیل مدارس آرمان و آرزوی دستگاه تعلیم و تربیت است.

در ادامه عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس با بیان اینکه مدارس غیراستاندارد کشور تنها مدارس کپری نیستند، به خبرنگار ما می‌گوید: با توجه به زلزله‌های اخیر کشور، وجود مدارس فرسوده جای نگرانی و استرس زیادی دارد. مدارسی که حتی با زلزله‌های کم نیز خطر آوار شدن آن‌ها وجود دارد. غیر از آن مدارس کپری و مدارس کانکسی هستند. مدارس کانکسی هم مدارسی ایمن نبوده و همانند کپر کارایی کلاس درس بودن را ندارند.

فرهاد فلاحتی اضافه می‌کند: از مدارس کانکسی در استان‌های زیادی مانند خراسان جنوبی، لرستان، سیستان و بلوچستان، آذربایجان و... استفاده می‌شود. البته آمار آن خیلی زیاد نیست، اما وجود دارد.

وی با بیان اینکه اعتبارات تخصیص داده شده توسط آموزش و پرورش قطعاً تکاپوی برچیده شدن این مدارس را نمی‌دهد، می‌گوید: بهترین راهکار برای ایجاد نهضت قوی مدرسه سازی، استفاده از ظرفیت خیران مدرسه‌ساز است. البته این خیران در ۵/۴ سال اخیر با مشکلاتی روبهرو شدند. طبق قانون هر مدرسه‌ای که از طرف خیران ساخته می‌شود ۵۰ درصد هزینه آن را خیر و ۵۰ درصد آن را دولت پرداخت می‌کند. مصوبه‌ای که در برنامه پنجم و ششم آمده و سال‌ها نیز بر اساس آن عمل می‌شد. اما در سال‌های اخیر به دلیل کمبود اعتبارات دولت نتوانست سهم و آورده خود را به عرصه بیاورد به همین دلیل بسیاری از خیران در این زمینه ریزش داشتند؛ چرا که پس از شروع به مدرسه‌سازی سرمایه‌های آن‌ها بدون نتیجه و نیمه‌ساز رها می‌شد.

نماینده قائنات در مجلس شورای اسلامی تأکید می‌کند: دولت باید تمام اهتمام خود را بر پرداخت مطالبات آن‌ها بگذارد و دنبال راهکاری برای عمل کردن به تعهدات خود در بحث مدارس خیر ساز باشد. تعهداتی که قانونی بوده و تصریح قانون نیز هست باید اجرا شود. اگر این طور شود، مانند گذشته افتتاحیه‌های مدارس زیادی خواهیم داشت و با این حرکت بسیاری از مدارس در بافت‌های فرسوده، مدارس کپری و کانکسی از بین می‌رود.

مایل بودیم در این گزارش از نظرات رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور نیز بهره مند شویم. اما در آخرین ساعات تنظیم گزارش و با وجود قرار گفت‌وگو با آقای دکتر نظرپور، متوجه شدیم ایشان تودیع و این مسئولیت به آقای دکتر رخشانی‌مهر سپرده شده است. در روزهای آتی حتماً پیگیر وضعیت این مدارس از زبان ایشان شده و از برنامه‌هایشان در مسئولیت جدید خواهیم گفت.