قدس آنلاین- محمد نصر اصفهانی اقتصاددان و عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی در واکنش به اعلام آمارهای تعجب برانگیز اقتصادی از سوی دولتمردان به خبرنگار قدس آنلاین گفت: شاید به دلیل اشتغال و مشغله های فراوان نتوان از رئیس جمهور یا معاون ایشان انتظار داشت که آمارها و شاخص های اقتصادی که به اطلاع عموم می رسانند را خودشان استخراج کرده باشند یا حتی نسبت به فرآیند استخراج آن آگاهی کاملی داشته باشند تا بتوانند صحت و سقم آن را به صورت دقیق مورد ارزیابی قرار دهند. چرا که قاعدتا آمار وارقامی که توسط رئیس جمهور و معاون اول ایشان عنوان می شود از سوی وزرا، مسئولین و دستگاه های مربوطه جمع آوری و به آنها داده شده که در چنین وضعیتی قاعدتا افراد نامبرده عمدتا بدون دانش واطلاع دقیق آمارها را به اطلاع عموم می رسانند.
وی در خصوص ایراداتی که می توان به برخی از آمارهای ارائه شد گرفت اظهار داشت: موضوع مهم دیگر آن است که برخی اوقات شاخص ها و آمارهایی که ارائه می شود مبنای علمی و بومی ندارد، یعنی یا براساس اطلاعات ناقصی تهیه شده و یا روش نمونه گیری آن اشتباه بوده یا حتی براساس داده های غیر واقعی در یک فرآیندغیر واقعی جمع آوری، فرآوری و به اطلاعات تبدیل شده است. نصراصفهانی تصریح کرد: حتی ممکن است برخی از این شاخص ها بر مبنای تئوری و نظریه ای شکل گرفته و به اطلاعات مورد نظر تبدیل شده که یا مبانی تئوریک آن اساسا مشکل دارد و یا وضعیت اقتصادی ما با این شاخص ها هماهنگی ندارد. به هر حال در ارائه آمار نواقصی وجود دارد که تکمیل و یا اصلاح نشده است وی افزود: بهتر است در وضعیت خوش بینانه بگوییم آنچه روسا و مسئولین کشور به عنوان آمار و شاخص اظهار می دارند با ذهنیات مردم و واقعیاتی که در معیشت، اشتغال، سطح درآمد و رفاه جامعه بستگی دارد فاصله زیادی وجود دارد.
نصر اصفهانی در خصوص فرآیند آمار سازی در دولت های یازدهم و دوازدهم به قدس آنلاین گفت: اگر با دیدگاه بدبینانه به اظهار نظرهایی چون ارائه آمار توسط آقای معاون اول نگاه کنیم باید گفت ممکن است کسانی بعضا به صورت تعمدی اقدام به داده سازی و عدد سازی می کنند یا به شاخص سازی وعدد سازی اقتصادی دست می زنند. مساله آمار و شاخص های اقتصادی به قدری مهم است که در دنیا متخصصینی برای این موضوع در حال پژوهش هستند که در زمینه ارائه آمار علمی فعالیت دارند. بررسی آمار و اعداد تا مقطع دکترا کارشناس دارد تا خلاف گویی های آمارها ارزیابی شود چرا که برخی به سهولت و با زیرکی به گونه ای که اغلب افراد هم متوجه صحت یا غلط بودن آن نشوند در زمینه آمار سازی مرتکب خلاف واقع گویی می شوند و حتی می توانند این خلاف واقع را به صورت علمی نشان دهند. این کارشناس اقتصادی ادامه داد: حتی خدای ناکرده ممکن است دولتها برای جذب مردم از چنین آمارسازی های کذبی نیز استقبال و بدان رغبت نشان دهند.
عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی با تاکید براینکه زمانی می توان به ارائه تصویر دقیقی از وضعیت جامعه پرداخت که آمارها صحیح باشد تصریح کرد: به هر حال دولت باید به این موضوع قائل باشد که بین آمارهایی که ارائه می دهد با واقعیت های زندگی مردم تفاوت و فاصله چشمگیری وجود دارد. دولت در پاره ای از موارد از جمله وضعیت بحرانی حاشیه نشینان، افزایش نرخ بیکاری، کاهش مشارکت های اجتماعی و افزایش آسیب های اجتماعی، بحران آب، خشکسالی، فساد و ظهور یقه سفیدها و یقه آبی ها به این موضوعات اذعان دارد. بی شک زمانی می توان تصویر درستی از واقعیات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی ارائه داد که آمار و ارقام درستی عنوان شود آن زمان است که می توان به دنبال چاره اندیشی و راهبرد برای گذر از بحران های مورد نظر بود. این اقتصاددان خاطرنشان کرد: حتی اگر آمارهای مورد نظر دولت که اعلام می شود صحیح باشد اما مردم وکارشناسان آن را رد می کنند این آمارها براساس فروش نفت و نه تولید ملی و تکیه بر توانمندیها وظرفیت های کشور است. از این رو ممکن است درصدی از آمارهای ارائه شده صحیح باشد اما قاعدتا آمارها صحیح نیست و کشور در همه زمینه ها دچار مشکلاتی است که باید تمهیداتی اندیشیده شود.
وی درپایان با اشاره به اذعان دولت به ابربحرانها در کشور تصریح کرد: علی رغم مشکلات اقتصادی که همه مردم به آن اذعان دارند مشکلاتی وجود دارد که دولت از آن به عنوان ابر بحران یا ابر چالش یاد می کند. مرکز مطالعات ریاست جمهوری از میان ابر بحران ها ۶ ابر چالش را مطرح کرده که باید برای حل آن ها چاره ای اندیشیده شود هر چند که نباید از حق بگذریم و ایران را با وجود این بحرانها با کشورهای منطقه مقایسه کنیم که در شرایط بهتری قرار دارند.
نظر شما