قدس آنلاین- گروه استان ها: متاسفانه تخریب جنگلهای بلوط لرستان برای تبدیل به ذغال چالشی است که هر روز عمق آن بیشتر می شود.

روایت تخریب جنگلهای بلوط لرستان برای توسعه اراضی کشاورزی و تبدیل به ذغال چالشی است که هر روز شاهد آن هستیم به طوریکه در برخی مناطق شهر و محورهای مواصلاتی خارج از شهر و حتی در استانهای همجوار می توان رد پای بلوط زاگرس را در ذغال فروشی ها پیدا کرد.

درختانی که از جدال با ریزگردها و خشکسالی جان به در برده اند یا در نبرد با آتش و دود جان می سپارند و یا در زیر چرخ های توسعه کشاورزی غیراصولی جان می دهند و این روایت تلخ زاگرس است.

بسیاری از روستائیان بی بهانه بلوط ها را می خشکانند و پس از تبدیل جنگل به زمین بایر در آن زراعت می کنند و یا از این ثروت ملی برای گرم کردن خانه های خود بهره میرند و این موضوع موجب شده تا  تخریب جنگل های زاگرس شتاب بگیرد.

تخریب های عمدی

مظفر افشار یکی از فعالان محیط زیست که از جوانی به کاشت درخت، نهال و پرورش بلوط مشغول بوده و به پدر بلوط ایران نیز شهرت یافته است در این رابطه می گوید: یک میلیون و ۲۰۰ هزار هکتار از جنگل ها و مراتع استان لرستان را جنگل های بلوط به خود اختصاص دادند که هر ساله به دلایل مختلف طعمه سودجویان شده و تخریب می شود.

مظفر افشار که علاقه او به کاشت نهال موجب شده تا حتی نام خانوادگی خود را به افشار بلوط کار تغییر دهد و نخستین خزانه های بلوط ایران را احداث کرده است ادامه می دهد: در سال ۱۳۹۳ میزان ۱۲ هزار هکتار از جنگل های بلوط بر اثر آتش سوزی، تخریب های ناشی از راهسازی و توسعه و سایر عوامل تخریب کننده از بین رفت و در سال ۱۳۹۴ نیز ۹ هزار هکتار بر اثر عوامل مختلف تخریب شد.

تخریب جنگلهای بلوط لرستان برای تبدیل به ذغال چالشی است که هر روز عمق آن بیشتر می شود

به گفته وی طی سال های ۹۳ تا ۹۵ یعنی درطول سه سال گذشته لرستان در منطقه زاگرس بیشترین میزان تخریب جنگل ها را به دلایل مختلف از جمله آتش سوزی، بریدن و اجرای طرح های توسعه ای و عمرانی داشته است.

وی در خصوص دلایل این تخریب های گسترده بیان میکند: بررسی علل آتش سوزی هایی که طی ۱۰ سال اخیر در جنگل های لرستان رخ داده، نشان می دهد ۹۵ درصد این اتفاقات عمدی بوده است.

وی اذعان می کند: کشاورزان برای تبدیل جنگل ها به اراضی کشاورزی و یا مواجه نشدن با پیگردهای قانونی در خصوص تهیه زغال از جنگل به صورت عمدی به سوزاندن جنگل ها اقدام می کنند.

افشارمی افزاید : حتی برخی از آتش سوزی های عمدی ریشه در اختلافات محلی دارند و متاسفانه برخی دامداران یا کشاورزان به صرف داشتن یک اختلاف محلی بدون توجه به ارزش درخت و جنگل به سوزاندن این منابع ارزشمند طبیعی می کنند.

تامین معیشت

دلایل مختلفی همچون نبود سوخت، عدم دسترسی مناسب به سوخت گاز و نفت و همچنین گرانی سوخت باعث شده تا برخی از افراد محلی به ناچار اقدام به بریدن درختان بلوط لرستان کنند.

 به نظر می‌رسد شاید یکی از اصلی‌ترین دلایلی که برخی از افراد محلی اقدام به بریدن درختان برای تأمین سوخت مورد نیاز خود می‌کنند را باید قیمت بالای سوخت دانست.

به بیان دیگر با وجود اینکه دولت سوخت یارانه‌ای در اختیار روستاییان قرار می‌دهد، اما بازهم به دلیل بالا بودن قیمت‌ها و همچنین توان اقتصادی بسیار پایین بسیاری از روستاییان تمایل زیادی برای استفاده مداوم از سوخت ندارند.

رد پای توسعه

منطقه کوهستانی مابین شهرستان پلدختر تا جنوب خرم‌آباد با وجود رودهای پرآب و خروشان و پوشش جنگلی یکی از ارزشمندترین مناطق کشور در بخش زاگرس محسوب می‌شود. به‌دلیل اهمیت این رویشگاه جنگلی و از آنجایی که هنوز عوامل طبیعی، بلوط‌زارهای این منطقه را تهدید می‌کنند روایت دیگری از قلع‌وقمع کردن درختان بلوط وجود دارد.

با وجود اهمیت جنگل‌های منطقه زاگرس، قطع درختان این منطقه در سالهای اخیر به بهانه اجرای طرح انتقال خط لوله گاز و نفت به مناطق شمال و شمال غرب کشور به شدت آغاز شده است.

چالش های پیش رو

لرستان به لحاظ مساحت منابع طبیعی و عرصه جنگل‌های بلوط، رتبه سوم را در کشور دارد، با این حال مسئولان و کارشناسان اذعان می کنند فاصله زیادی تا نابودی بلوطستان‌های زاگرس نخواهیم داشت.

مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان لرستان در این رابطه اظهار می کند: آتش سوزی عمدی منابع ملی و قطع درختان و بوته های جنگلی برای توسعه اراضی دیم و همچنین تهیه زغال از درختان بلوط توسط افراد سودجو از چالش های اصلی منابع طبیعی در این استان است.

شیرزاد نجفی بیان می کند: برای حفظ منابع طبیعی باید از تمامی سازمان ها و در قالب عزم جدی و ملی کمک گرفت.

وی ادامه می دهد: آموزش جوامع محلی، تامین نیاز ها ی روستائیان، ملاحظات زیست محیطی در اجرای طرح های عمرانی و همچنین تامین تجهیزات مورد نیاز برای اطفای حریق در جنگل ها و همچنین حمایت برای تقویت یگان های حفاظت از جمله نکاتی است که برای حفاظت و حراست از این ثروت باید در اولویت قرار گیرد.

کمک آژانس های بین المللی

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان لرستان  با اشاره به اجرای طرح آژانس بین‌المللی همکاری ژاپن (جایکا) در راستای حفاظت از جنگل‌های زاگرس بیان می کند: مدیریت حفظ و احیای جنگل و معیشت مردم برای افزایش درآمد از مهم‌ترین کارهای اجرای این طرح در استان است.

وی اذعان می کند: ژاپنی‌ها در قالب طرح جایکا، مصمم به اجرای طرح‌های حفاظت از جنگل‌های زاگرس هستند که استان لرستان نیز یکی از این استان هاست.

وی با اشاره به اینکه این طرح در شهرستان دورود، حوزه درب آستانه در حال اجراست ادامه م یدهد: اجرای پروژه‌های مهم ملی و بین‌المللی مانند جایکا، زمینه مشارکت مردم در حفظ و حراست از این ظرفیت‌ها و همچنین بهره‌برداری صحیح را فراهم می‌کند.