قدس آنلاین-آیین تجلیل از برگزیدگان سی و پنجمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی روز گذشته برگزار شد و همچنانکه پیش بینی میشد، مجموعه ۵۳جلدی «الصحیح من سیره الامام علی(ع) » در بخش سیره معصومین(ع) برنده جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی شد و نویسنده آن جایزه خود را از حسن روحانی رئیس جمهور دریافت کرد.
الصحیح من سیره الامام علی(ع) دومین مجموعهای است که علامه سیدجعفر مرتضی در حوزه سیره معصومین پس از «الصحیح من سیره النبی الاعظم(ص) » به رشته تحریر درآورده است؛ اثری که در بیست و ششمین نمایشگاه کتاب رونمایی شد. انتخاب کتاب علامه نخستین تجربه برای کتابهای وی در ایران نیست، وی دو دوره برگزیده کتاب سال جمهوری اسلامی، کتاب سال حوزه، کتاب سال ولایت و عنوان محقق برتر جایزه جهانی کتاب سال را در کنارعنوان هایی چون خادم فرهنگ رضوی و عناوین علمی و فرهنگی دیگر در پرونده علمی و پژوهشی خود دارد.
برای شناخت علی(ع) کم کاری کردیم
علامه سیدجعفر مرتضی عاملی در گفت وگوی اختصاصی با خبرنگار ما به انگیزه نگارش الصحیح من سیره الامام علی(ع) اشاره کرده و میگوید: زمانی که الصحیح من سیره النبی الاعظم(ص) را در خلال جنگهای ۳۳روزه لبنان به پایان رساندم، برخی از دوستان از من خواستند تا درباره سیره امیرالمؤمنین(ع) شروع به تحقیق کنم. نتیجه آغاز تحقیق ونگارش الصحیح، مجموعه ۵۳ جلدی شد. به عقیده من مسلمانان باید بفهمند که امام علی(ع) ذخیره مهم زندگی آن هاست که از آن غافل شدهاند.
برگزیده سه دوره کتاب سال جمهوری اسلامی، مجموعه الصحیح من سیره الامام علی را در عین حال مجموعهای کامل نمیداند و اظهار میکند: همان گونه که پیش از این هم گفتم «هنوز الفِ امیر را ننوشته ام» و این مجموعه آغازی برای نگارش سیره امیرالمؤمنین برای آیندگان است. متأسفانه تاکنون کتاب جامعی برای مولای متقیان نوشته نشده است.
وی با ابراز امیدواری به تلاش جامعه علمی حوزوی و دانشگاهی برای جمع آوری گزارشهای کامل زندگی علی(ع) معتقد است: هنوز همه حرکتها و موضع گیریهای علی بن ابیطالب(ع) به صورت کامل به رشته تحریر درنیامده است.
این نویسنده لبنانی که کتاب الصحیح من سیره الحسین(ع) را نیز نوشته است با تأکید بر اینکه کتاب من کامل نیست، اظهار میکند: حضرت علی(ع) به عنوان یک معصوم و انسان کامل در همه عرصههای زندگی حضور داشتند و صاحب ایده؛ چه در حکومت نبوی و چه دورههای بعد بودند. به همین دلیل تأثیرگذاری حضرت امیر(ع) در تاریخ اسلام بسیار مهم است و لازم است تا همه ابعاد زندگی حضرت به صورت دقیق و تحلیلی بررسی شود.
وی میافزاید: من معتقدم در سیره نویسی زندگی حضرت علی(ع) باید جامع نگری حاکم باشد و همه مسائل حتی نحوه برخورد حضرت با حیوانات و طبیعت یا حقوق بشر مطرح شود.
علی(ع)، بهترین نسخه زندگی امت اسلام
علامه در پاسخ به این پرسش که چرا این همه تأکید دارید تا سیره کامل تری نوشته شود، میگوید: امام علی(ع) یکی از بهترین نسخههایی است که میتواند الگوی کاملی برای زندگی شخصی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی مسلمانان باشد. سبک زندگی امیرالمؤمنین(ع) بر محورسبک و سیره نبوی است و به همین دلیل باید محور زندگی امت رسول الله(ص) قرار گیرد.
وی میافزاید: این روزها که دنیای اسلام بیش از هر زمان دیگری به نسخه حکومتی نیازمند است، بازخوانی سیره حکومتی و سیاسی امام علی(ع) و موضع گیریهای حضرت دربرابر وقایع سیاسی میتواند راهگشای امت اسلام از منجلابهای دنیای امروز باشد. متأسفانه امروز خلأ ناشناخته ماندن حضرت علی(ع) در اجتماع مسلمانان کاملاً مشهود است و تنها راه نجات از این وضعیت این است که اهل قلم به میدان بیایند و گزارش جامعی از زندگی حضرت را بنویسند، تحلیل کنند و در اختیار سیاستمداران قرار دهند. هرچند من با اینکه علی(ع) را تنها به عنوان یک چهره سیاسی به دنیا معرفی کنیم، مخالفم زیرا منحصر کردن امام به یک بعد از ابعاد شخصیتی آن حضرت، خیانت به اسلام است.
نویسنده الصحیح من سیره الامام علی(ع) با تأکید بر اینکه معرفی کامل شخصیت امام علی(ع) با همت جمعی نویسندگان مسلمان رخ خواهد داد، ادامه میدهد: اگر این همت جمعی صورت بگیرد، میتوان مانع نشر برخی روایتهای تاریخی که به امام علی(ع) نسبت داده میشود و کلام امام نیست، شد.
الصحیح تفسیر موضع گیریهای علی(ع) است
علامه سیدجعفر مرتضی در ادامه به روش تاریخ نگاری در الصحیح من سیره الامام علی(ع) اشاره کرده و میگوید: من در مصاحبه دیگری اقرار کردم که «تاریخ نگار نیستم» و در کتابم تحلیلی از موضع گیریها و برخوردهای مولای متقیان در رویارویی با اتفاقات جامعه اسلامی بیان شده است. بنابراین باید اذعان کنم که الصحیح من سیره الامام علی(ع) تفسیرموضع گیریهای علی(ع) نسبت به رویدادهای جامعه است. همچنین علاوه بر روایت این موضع گیریها تحلیل اینکه برخورد حضرت چه تأثیری بر حرکت جامعه داشته است را هم بیان کردهام. به همین دلیل الصحیح دارای سرفصل موضوعی نیست، بلکه آن را طبق تسلسل زمانی نوشتهام یعنی از ابتدای زندگی حضرت شروع کردم و هر اتفاقی را که در بستر تاریخ رخ داده همراه با تحلیل به رشته تحریر در آوردم. در واقع من روایت زندگی حضرت را به تاریخ حیات و اتفاقات زندگی امام سپردم.
وی میافزاید: الصحیح من سیره الامام علی(ع) باید با متون دیگر تاریخی که برای امام علی(ع) نوشته شده، مقایسه شود.
علامه در ادامه به منابع مورد استفاده در تألیف اثر «الصحیح من سیره الامام علی(ع) » اشاره کرده و میگوید: از کتب شیعه و سنی برای تحقیق استفاده کردهام. من بین متون شیعه و سنی فرقی نمیگذارم و با هر دو برخورد برابر دارم. آنچه برای من مهم است، صحت مطالب کتاب هاست.
روی هر کاغذی دستم برسد، مینویسم!
علامه سیدجعفر مرتضی همچنین می گوید: من در تألیف و نوشتن کتاب از کسی کمک نمیگیرم. کتابها و متونی را که در دست دارم میبینم و عناصرش را مثل آیات قرآن و نام شخصیتها استخراج میکنم و هر کدام از اینها را شخصاً دنبال میکنم. ممکن است در میانه تحقیق به شبههای برسم که همان جا پاسخش را مینویسم. دستنویسها را به یک حروفچین میدهم و بعد از حروفچینی ویرایش میکنم. معمولاً هر فصل کتاب را این گونه تنظیم میکنم تا فصل بعدی. کتاب که کامل شد میفرستم چاپخانه. البته نوشتن من خیلی عجیب و غریب است و بر هر کاغذی که دم دست است، مینویسم! البته همهاش از فضل خداوند است.
نظر شما