قدس آنلاین-آن‌هایی که پیروزی انقلاب اسلامی دستی داشتند، می‌گویند تحقق عدالت برای ما یکی از ارکان مهم شکل گیری نهضت و انقلاب بود. عدالت گرچه معنای وسیعی دارد و گاه فقط با عدالت اقتصادی هم معنا شده، اما آنچه نباید از آن غافل شد، عدالت با همه گستردگی و وسعت معنایی‌اش در مباحث سیاسی، اجتماعی و فرهنگی است.

سخنان رهبر معظم انقلاب در جمع مردم تبریز و اشاره مستقیم به موانع تحقق عدالت در ایران پس از انقلاب اسلامی، تلنگری است بر بدنه اجرایی، قضایی و قانونگذار نظام که فراموشی این اصل مهم در نظام برخاسته از خواسته دینی و اجتماعی مردم، خطرات بزرگی برای آرمان‌های انقلاب دارد.

بیماری مهلک اشرافی گری

حقوق‌های ناچیز کارگری که هرچند ماه پرداخت می‌شود، خواسته قانونی که با کاغذ نوشته و اعتراض مطالبه میشود وقتی در کنار حقوق‌های نجومی برخی مسئولان کشوری و گاه مدیران برخی نهادها و ادارات قرار می‌گیرد، هیچ نکته‌ای جز بی عدالتی و گرایش به زندگی اشرافی را به ذهن نزدیک نمی‌کند. اشرافی گری، نقطه مقابل انقلابی گری است؛ در اندیشه امام خمینی(ره) اسلام ناب همانی است که نیازمندان و مستضعفان طرفدارش هستند، در نقطه مقابل اسلام آمریکایی که دستمایه بازی طرفداران سرمایه داری است. بر مسند قرار گرفتن این دسته از افرادی که گرایش به اسلام آمریکایی دارند، از خطراتی است که اصل تحقق عدالت در نظام را تهدید می‌کند و مردم را در مسیر زندگی اشرافی و بی توجهی به عدالت خواهی قرار می‌دهد.

یکی از بانوان طلبه حوزه علمیه مشهد با بیان اینکه امروز اشرافی گری در جامعه ما به عنوان یک بیماری روز به روز در حال گسترش است، می‌گوید: این بیماری مهلک هم در بین مسئولان و هم مردم در حال گسترش است.

 بتول عزیزی می‌افزاید: اما نکته‌ای که توجه ویژه‌ای را می‌طلبد این است که رواج این تفکر بین مسئولان اثرات مخرب فراوان و عمیقی بر پیکره نظام اجتماعی و فرهنگی دارد.

 عزیزی با تأکید براینکه تجمل گرایی و زیست اشرافی مسئولان با مبانی اسلامی ناسازگار است، اظهار می‌کند: این سبک زندگی از یک سو موجب تعرض به بیت المال و تضییع حقوق مردم شده و از سوی دیگر سبب بدگمانی و ضدیت افراد به اسلام و حکومت دینی می‌شود.

این مدرس حوزه علمیه بانوان تصریح می‌کند: در این میان، دشمنان ما نیز ازاین موقعیت بهره برداری کرده و زمینه وابستگی کشور را به دیگر کشورها فراهم می‌کنند.

مانع بزرگ تحقق عدالت اجتماعی

عزیزی، با بیان این مطلب که سبک زندگی مدیران در زندگی مردم نیز تأثیرگذار است، می¬گوید: سبک زندگی مادی گرایانه مسئولان افزون بر ایجاد زمینه گرایش مردم به این نوع زندگی، کم کم سبب ایجاد شکاف بین مردم و مسئولان شده و همچنین موجب می‌شود دغدغه مندی رسیدگی به امور معیشتی، فرهنگی و اجتماعی کشور کمرنگ شود.

وی تأکید می‌کند: این خودمحوری، انسان را از پایبندی به هنجارهای دینی باز می‌دارد و کم کم این جریان اجتماعی نامتوازن، مانع تحقق عدالت اجتماعی گشته و ضربه سهمگینی بر باورهای دینی مردم وارد می‌کند.

 فاطمه وزان از فعالان رسانه‌ای و فرهنگی نیز با بیان اینکه رواج اشرافی گری در زندگی مسئولان و پیامد آن مردم، مقوله جدیدی نیست، می‌گوید: با فاصله گرفتن مسئولان از ارزش‌های اسلام وانقلاب و به کارگیری افرادی که پایبندی به حفظ ارزش‌ها ندارند در پست‌های کلیدی، روز به روز فاصله طبقاتی بیشتر شده و در میان مردم نیز میل به اشرافی گری و تجمل افزایش می یابد.

 وی می‌افزاید: نگاه بیمارگونه اجتماعی و تبلیغات غلط و تشویق به مصرف گرایی معضلی است که دامن جامعه را گرفته وبه این آسانی هم رهایی ازآن میسر نیست.

این فعال فرهنگی در ادامه به نقش رسانه‌ها در گسترش تفکر اشرافی‌گری اشاره کرده و بیان می‌کند: متأسفانه اشرافی گری که یکی از موانع جدی تحقق عدالت است، در رسانه‌ها رواج یافت. از این رو، اصلاح سبک زندگی مردم که توسط رسانه‌ای مانند تلویزیون به مردم تزریق شد، تنها با استفاده از همان ابزار قابل انجام است.

اجرای عدالت، فلسفه پذیرش حکومت دینی

حجت الاسلام عبدالکریم پاک¬نیا تبریزی اما از منظر دیگری به موانع تحقق عدالت در جامعه می‌پردازد. این کارشناس مسائل دینی و نویسنده کتابهای تاریخ اسلام با اشاره به شخصیت ممتاز عدالت خواه جهان بشریت؛ علی بن ابی‌طالب(ع)، به خبرنگار قدس می‌گوید: اشرافی گری مدیران کشور یکی از موانع تحقق عدالت در جامعه است. برهمین اساس امام خمینی(ره) خطاب به روحانیون صاحب منصب فرمودند «اگر روزی از سطح زندگی مردم عادی بالاتر زندگی کردید بدانید دیر یا زود مطرود می‌شوید... آن چیزی که باعث محبوبیت شما می‌شود این است که زندگی شما ساده باشد. ».

رهبر معظم انقلاب نیز در جمع مردم تبریز به همین نکته اشاره کردند که اگر نتوانیم به قشر محروم خدمت کنیم، اعتماد مردم از مسئولان سلب می‌شود، اگر امکانات یا محرومیتی هست، برای همه باشد. بنابراین، اگر ساده زیستی در میان مسئولان وجود نداشته باشد، نمی‌توانیم از مردم انتظار تحمل شرایط سخت اقتصادی را داشته باشیم.

وی با اشاره به سیره حکومتی امیرالمؤمنین(ع) می‌افزاید: حضرت علی(ع) اجرای عدالت را فلسفه پذیرش حکومت می‌داند؛ امام در خطبه سوم نهج البلاغه به طور صریح به این مسئله اشاره می‌کنند که اگر خداوند از عالمان عهد و پیمان نگرفته بود که در برابر شکم بارگی ظالمان و گرسنگی مظلومان سکوت نکنند، مهار شتر خلافت را بر کوهان آن می‌انداختم و رها می‌کردم... حکومت نزد من ارزشی ندارد، مگر آنکه از مظلومان حمایت کنم. امام علی(ع) در زندگی شخصی نیز مظهر عدالت، ساده زیستی، دوری از اشرافی‌گری و هواداری از محرومان است.

پاک نیا تصریح می‌کند: حضرت علی(ع) در جای دیگری می‌فرمایند، حاکمان باید سطح زندگی خود را با محرومان همسان کنند تا فقر از جامعه برچیده شود، زیرا فقرا نمی‌توانند فشار بی‌عدالتی را تحمل کنند. حضرت به عنوان حاکم، زندگی در رفاه را برای خود برنمی‌گزیند، در حالی که شاید فقیری در منطقه‌ای از جغرافیای اسلام به لقمه‌ای غذا محتاج باشد. این سیره زندگی علی(ع) در سیاست و زندگی فردی است.

زندگی اشرافی از ارزش تا منکر

این نویسنده کتابهای دینی با اشاره به دغدغه‌های امام علی(ع) برای محرومیت زدایی و همسانی حاکم و مردم در مسائل اقتصادی بیان می‌کند: مسئولان ما باید سفارشهای علی(ع) را آویزه گوش کنند، زیرا به نام علی بن ابی‌طالب(ع) حکومت می‌کنند.

وی با اشاره به توجه امام علی(ع) به زیست کارگزاران می‌افزاید: علی(ع) افرادی را به عنوان کارگزار برمی‌گزید که از زندگی اشرافی پرهیز داشته باشند و با طبقه اشراف جامعه همراه نشوند، بلکه رویکردشان به سوی محرومان بود و اگرکارگزاری تخطی می‌کرد، از کار برکنار می‌شد.

حجت الاسلام پاک نیا درباره ضربه‌ای که نگرش اشرافی گری حاکمان به دینداری مردم وارد می‌کند، می‌گوید: چون به نام دین حکومت می‌شود، باید زندگی حاکمان ما با سایر حاکمان متفاوت باشد، چون اگر خطایی از آنان سربزند، به چشم کاردار حکومت دینی به آن‌ها نگاه می‌کنند نه به چشم یک سیاستمدار عادی، بنابراین زمانی که از ساده زیستی فاصله بگیرند، مردم به دین بدگمان می‌شوند، زیرا عملکرد حاکم را نمونه‌ای از دستورهای دینی می‌دانند، در صورتی که اگر برمبنای فرمایش اهل بیت(ع) حرکت کنند، پایه‌های نظام اسلامی و اعتماد مردم به نظام محکم می‌شود.

وی با اشاره به نمونه‌های عینی در جامعه ایرانی بیان می‌کند: ماجرای حقوق‌های نجومی نمونه‌ای از فاصله گرفتن برخی مسئولان با اهداف و فلسفه حکومت اسلامی است. چگونه وقتی شخصی ده ها برابر یک کارگر حقوق دریافت می کند می تواند از رنج های طبقه محروم باخبر باشد؟

استاد حوزه و دانشگاه می‌افزاید: اگر مسئولان جمهوری اسلامی می‌خواهند مورد لطف و حمایت مردم واقع شوند، باید از زندگی اشرافی فاصله بگیرند و مانند دوره پهلوی آن را به عنوان یک ارزش ندانند، بلکه یک منکر دانسته شود.

 پاک نیا تأکید می‌کند: تبدیل یک منکر به ارزش در جامعه از آسیب‌های نظام است و تنها راه نجات از آن اتکا به سیره نبوی و علوی در حکومت داری است.