قدس آنلاین- «حمایت از کالای ایرانی» امسال نقل همه محافل نوروزی است، شاید به دلیل آنکه مخاطب شعار امسال، نه فقط مسئولان که همه آحاد جامعه‌اند. همه جا به‌ویژه محافل نخبگانی، صحبت از شعار امسال است، اما آیا حمایت از کالای ایرانی فقط معطوف به کالاهای صرفاً اقتصادی است یا ابعاد دیگری نیز دارد؟ آیا دایره شمولیت شعار امسال، کالای مختلف فرهنگی ایرانی را نیز دربرمی‌گیرد؟ آیا تولیدات ادبی نیز از این شعار می‌توانند بهره‌مند شوند؟
پاسخ به این پرسش‌ها البته زیاد سخت نیست. با نگاهی اجمالی به مصادیق فرهنگی و ادبی تولید داخل، به آسانی می‌توان حضور پررنگ -و بعضاً سیطره ناخوشایند- کالاهای فرهنگی وارداتی را که گاه بیش از آنکه کالای فرهنگی باشند، «ضد فرهنگ» هستند را مشاهده کرد. این موارد مشخصاً در موضوعات ادبی بیش از پیش آزار دهنده‌اند.
حضور بی‌شمار داستان‌ها و رمان‌های خارجی به ویژه در رده سنی کودکان و نوجوانان! کتاب‌های مصور خشونت‌بار با محوریت شخصیت‌های هالیوودی -باز هم برای رده سنی کودکان و نوجوانان-! سیطره قهرمانان پوشالی خارجی بر ادبیات کشور با وجود غنای ادبیاتی اسطوره‌های مذهبی و ملی! و ... تنها بخشی از نابسامانی فرهنگی و ادبیِ متأثر از واردات بی‌رویه آثار خارجی و ترجمه‌ای است.
حال اینکه چرا مخاطب به این آثار اقبال بیشتری دارد و چرا ناشران، ترجیح می‌دهند سرمایه خود را در نشر آثار ترجمه‌ای و نه تولید داخلی صرف کنند، پرسش‌هایی است که جامعه نخبگانی کشور باید بدان‌ها پاسخ دهد. اما آنچه مسلم است، بسیاری از نابسامانی‌های مزبور برآیند سیاست‌ها و اقدام‌های نادرست دولت‌هاست. بدیهی است وقتی از یافتن پاسخ و راه‌حل برون‌رفت این مشکل فرهنگی، سخن به میان می‌آید، ناگزیر پای مسئولانی که سهم بسیاری در شکل‌گیری این عدم توازن بازار فرهنگ و ادبیات دارند، نیز به میدانِ بازخواست، باز می‌شود.
اما فرای قصور و تقصیرِ مسئولان و دولت‌ها، ما مردم نیز قطعاً در این نابسامانی فرهنگی نقش داریم. وقتی استفاده از آثار ترجمه‌ای غرب را برای مصرف کننده آن، یک مزیت برمی‌شماریم، وقتی بیان نکات نغز از «برتراند راسل، رنه دکارت، دیل کارنگی، پائولو کوئیلیو و ...» را یک برتری برای گوینده می‌دانیم! وقتی استادی که ادبیات غرب تدریس می‌کند -و ناگریز کتب لاتین در دست دارد- را از استادی که ادبیات فارسی تدریس می‌کند با ارزش‌تر می‌پنداریم! و ... باید هم بازار آثار ترجمه‌ای و وارداتی، از آثار تولید داخل پر رونق‌تر باشد.
امروز همه ما اعم از مردم و مسئولان در ایجاد این شرایط به یک اندازه تقصیر داریم. دولت با عدم برنامه‌ریزی درست و فرهنگ‌سازی و مردم با عدم حمایت از تولیدکننده داخلی به دلیل همان «پندارهای نادرست برتری خارجی به داخلی».
امروز اگر از فرصت پیش آمده برای حمایت ملی از کالای ایرانی، در عرصه هنر و فرهنگ و ادبیات همت نکنیم، فردا باید شاهد از دست رفتن فرهنگ غنی آبا و اجدادی‌مان باشیم.
شاید سخن بخردانه سال‌های نه چندان دور رهبری در خصوص «شبیخون فرهنگی»، «ناتوی فرهنگی» و ... در سال‌های گذشته، برای خیلی‌ها نأمانوس و -بعضاً نادرست- می‌نمود اما امروز همه با پوست و گوشت و استخوان خود این هجمه عظیم فرهنگی و نشانه رفتن همه ارزش‌ها از سوی دشمن را شاهد هستیم. امروز همه نیک می‌دانیم فرهنگ حاکم بر کودک و نوجوان ما، ایراداتی دارد و این برگرفته از غفلت خودی‌ها و بی‌توجهی به حرکت خزنده غیرخودی‌هاست.
سال گذشته، آمار پرفروش‌ترین‌های حوزه ادبیات اگر نگوییم فاجعه‌بار، بحق باید گفت تأسف‌بار بود. پرفروش‌ترین آثار در اختیار نویسندگان خارجی و اغلب غربی بود. تأسف‌بارتر اینکه؛ در حوزه کودک و نوجوان، به جای برتری تولیدات داخلی، آثاری از «شارون ام کای»، «پل تامسون»، «مارکوس ویکس» و «شاری لاپنا» آمار پرفروش‌ترین‌ها را به خود اختصاص دادند!
سال گذشته، شاید تعداد آثار ایرانی که افتخار «پرفروش‌ترین‌ها» را به خود اختصاص دادند، به عدد انگشتان دست نیز نمی‌رسید. اما امید که با سیاست‌گذاری درست مسئولان و حمایت همه جانبه مردم، وقتی در پایان سال ۹۷ آمار پرفروش‌ترین آثار ادبی سال را مرور می‌کنیم، دیگر نامی از «کازئو ایشی گورو» و «پاتریک مودیانو» نشنویم. امید که به جای اینکه در آخر سال، مطلع شویم آثار ترجمه‌ای نویسندگان سوئدی، گوی سبقت را از سایرین ربوده‌اند! با خبر شویم آثار داخلی و ایرانی، میدان‌دار بوده و نام نویسندگان و هنرمندان ایرانی را تمامی عرصه‌ها مشاهده کنیم و این محقق نمی‌شود، مگر با عمل به شعار هوشمندانه «حمایت از کالای ایرانی».
۴ فروردین ۱۳۹۷ - ۰۲:۰۹
کد خبر: ۵۹۳۸۵۹
حمایت از کالای ایرانی امسال نقل همه محافل نوروزی است، شاید به دلیل آنکه مخاطب شعار امسال، نه فقط مسئولان که همه آحاد جامعه‌اند. همه جا به‌ویژه محافل نخبگانی، صحبت از شعار امسال است، اما آیا حمایت از کالای ایرانی فقط معطوف به کالاهای صرفاً اقتصادی است یا ابعاد دیگری نیز دارد؟ آیا دایره شمولیت شعار امسال، کالای مختلف فرهنگی ایرانی را نیز دربرمی‌گیرد؟ آیا تولیدات ادبی نیز از این شعار می‌توانند بهره‌مند شوند؟
زمان مطالعه: ۳ دقیقه
منبع: روزنامه قدس
نظر شما