قدس آنلاین-تلاش‌ها در کشور برای درمان معتادان به مواد مخدر و روانگردان‌ها اگر نگوییم با شکست مواجه شده، اما به طور قطع می‌توان گفت نتیجه مثبتی نداشته است. در واقع به اذعان همه مسئولان و کارشناسان حوزه اعتیاد، در خوشبینانه‌ترین حالت، پنج یا حداکثر ۱۰ درصد معتادان پس از ترک مصرف مواد پاک می‌مانند که این به نوعی شکست برنامه‌های پیش‌بینی شده در حوزه پیشگیری و درمان معتادان است. البته برای این شکست نیز دلایل مختلفی مطرح می‌شود که عدم مراقبت از بهبودیافتگان پس از خروج از مراکز درمانی مهم‌ترین آن‌ها است؛ موضوعی که موجب شده تا ستاد مبارزه با مواد مخدر با تهیه پروتکل آیین نامه مراقبت پس از خروج معتادان در مرداد ۸۹ درخواست اصلاح تبصره یک ماده ۱۶ قانون مبارزه با مواد مخدر را تصویب کند. بدین ترتیب با تصویب اصلاحیه تبصره یاد شده، اجرای آیین‌نامه مراقبت پس از خروج معتادان در آبان ۹۲ از سوی ریاست وقت قوه قضائیه ابلاغ شده است.

از آن زمان تا کنون نزدیک به پنج سال می‌گذرد، اما پرسش اینجاست که اجرای آیین نامه مذکور در چه وضعیتی قرار دارد؟

مجید ابهری، پژوهشگر و متخصص علوم رفتاری در پاسخ به قدس با اشاره به اینکه ۹۵ درصد بهبود یافتگان سوء مصرف مواد مخدر دوباره به چرخه اعتیاد بر می‌گردند، می‌گوید: آیین نامه مراقبت پس از خروج معتادان هنوز اجرایی نشده است.

وی کار آفرینی و اشتغال زایی، روان درمانی و برگزاری جلسات مشاوره برای بهبودیافتگان و خانواده آنان را از مهم‌ترین مفاد آیین‌نامه مراقبت پس از خروج معتادان می‌خواند و تصریح می‌کند: سازمان بهزیستی به عنوان متولی اصلی موضوع به دلیل برخوردار نبودن از امکانات لازم هنوز نتوانسته این پروتکل را اجرایی کند و برای این منظور لازم است تا دولت و تشکل‌های مردمی به این سازمان کمک کنند.

فرید براتی سده، رئیس مرکز توسعه پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی نیز اگرچه این اظهارات را تأیید می‌کند، اما از آغاز برنامه مدیریت مورد معتادان بویژه معتادان متجاهر طی یک تا دو ماه آینده خبر می‌دهد و به قدس می‌گوید: دستگاه قضایی مسئول پیگیری آیین نامه مراقبت پس از خروج معتادان است؛ اما در دنیا مفهومی به نام مدیریت مورد معتادان داریم؛ یعنی وقتی مرحله سم‌زدایی معتاد تمام می‌شود و بیمار از کمپ مرخص می‌گردد، برای اینکه دوباره وارد سیکل مصرف مواد نشود، نیازمند دریافت خدماتی در زمینه‌های حرفه آموزی، اشتغال، مشاوره و... است؛ بنابراین او را به متخصص مددکار اجتماعی می‌سپارند تا ضمن مراقبت از رفت و آمدهایش اگر شغلی برای کسب درآمد یا جایی برای سکونت نداشت، پیگیری‌های لازم را انجام دهد. از این رو به نظر می‌رسد آنچه که از آن به عنوان آیین نامه خدمات پس از خروج عنوان می‌شود، همین مدیریت مورد است که ما امسال اجرای این طرح را در دستور کار خود داریم.

وی با اشاره به اینکه مرحله نخست طرح یاد شده طی یک تا دو ماه آینده عملیاتی می‌شود، می‌افزاید: برای آشنایی دقیق همکاران با این طرح، کارگاه آموزشی خود را در استان گلستان برگزار کرده‌ایم.

براتی اجرای طرح مدیریت مورد معتادان را تدریجی می‌خواند و می‌گوید: اولویت با معتادان ترخیص شده ازکمپ‌های شهرهای زیارتی کشور است.

وی در خاتمه به بحث اعتبارات اجرای طرح مدیریت مورد معتادان می‌پردازد و می‌گوید: امسال برای اجرای این طرح ۲ میلیارد تومان بودجه تعیین شده، در حالی که برای این منظور آن هم فقط برای مدیریت معتادان متجاهر حدود ۳۰۰ میلیارد تومان نیاز است؛ بنابراین بودجه تعیین شده به هیچ وجه پاسخگوی نیازها نیست.