اعظم طیرانی: جوان به دلیل ویژگی‌های دوره‌ای که در آن قرار دارد ذاتاً مطالبه‌گر است. از سویی دیگر همین مطالبه گری ضرورت برنامه‌ریزی برای حل مشکلات و چالش‌های پیش روی او را اجتناب ناپذیر کرده است؛ اما پرسش این است که آیا نهادهای متولی امور جوانان تاکنون توانسته‌اند پاسخی برای این مسائل بیابند؟
روز ملی جوان بهانه‌ای است تا ضمن گفت‌وگو با مسئولان و کارشناسان مختلف حوزه جوان، پاسخی برای این پرسش بیابیم.
متولی مشخصی برای حوزه جوانان
رئیس سابق سازمان جوانان هلال احمر با اشاره به فراز و نشیب‌های تشکیل سازمان‌های متولی جوانان می‌گوید: تاکنون متولی مشخصی برای حوزه جوانان نداشته‌ایم. در دوره‌ای این حوزه با پشت سرگذاشتن فراز و نشیب‌های گوناگون صاحب متولی اداری و دولتی شد و انضباط یافت، اما با تشکیل وزارت ورزش و جوانان با اینکه انتظار می‌رفت این بخش خروجی بهتری از سازمان ملی جوانان داشته باشد، اما اینگونه نشد.
به گفته محمد جواد جعفریان در کنار وزارت ورزش و جوانان، برای برخی از دستگاه‌های دولتی دیگر نظیر وزارت رفاه، جمعیت هلال احمر، سازمان تبلیغات اسلامی، صدا و سیما و... نیز ردیف بودجه‌ای تعریف شد و تحت نظر شورای عالی جوانان و شورای ساماندهی امور جوانان کشور قرار گرفتند تا با اجرای برنامه‌های مشترک خروجی مناسبی حاصل شود، اما تاکنون این مهم تحقق نیافته است.
وی ادامه می‌دهد: شورای عالی جوانان می‌تواند مغز استراتژیست، برنامه‌ریز و سیاستگذار برای جوانان کشور باشد، چرا که با حضور رئیس قوه مجریه تشکیل می‌شود و می‌تواند با تعیین برنامه‌های مشخص از موازی کاری،مانع تراشی و خنثی سازی برنامه‌ها پیشگیری و با ایجاد خط مشی مشخص، مسیر دستگاه‌ها و سازمان‌های متولی امور جوانان را تعیین و ابلاغ کند.
به گفته وی هدف از ایجاد شورای عالی جوانان، تشکیل شورایی برای برنامه ریزی جامع درحوزه جوانان و ابلاغ آن به دستگاه‌های اجرایی و حکومتی بوده است، اما طی سال‌های اخیر به دلیل محدود برگزار شدن جلسات آن، این شورا از یک برنامه ریز و سیاستگذار به شورای فرمایشی تغییر شکل یافته و همین مسئله یکی از دلایلی است که موجب شده وزارت ورزش و جوانان به حوزه ورزش بیش از حوزه جوانان اهمیت دهد و در حوزه جوانان ناکارآمد باشد.
سیاستگذاری‌های غلط و بحران سالمندی
جعفریان می‌افزاید: هم اکنون تعداد قابل توجهی از افراد جامعه ما در گروه سنی ۲۵ تا ۴۰ سال قرار دارند و برخورداری از این ویژگی موجب شده ایران در کنار توسعه دانشگاه‌ها و افزایش سطح تحصیلات تکمیلی جامعه، به دلیل کم توجهی برخی از سیاستگذاران و برنامه‌ریزی‌های ناکارآمد در حوزه جوانان، درصد بالایی از آسیب‌های اجتماعی، افزایش نرخ مهاجرت، طلاق و بیکاری را تجربه کند، درحالی که می‌توانستیم با برنامه ریزی‌های راهبردی بلند مدت از این فرصت طلایی بهره‌مند شویم و با ایجاد اشتغال برای جوانان شرایط کاهش طلاق، افزایش ازدواج پایدار و در پی آن رشد جمعیت را فراهم کنیم تا در۲۰ سال آینده که با افزایش جمعیت سالمند مواجهه می‌شویم، دچار بحران نشویم.
جعفریان با بیان اینکه برنامه‌ریزی و مدیریت حوزه جوان باید به جوانان تحصیل کرده، خلاق، متفکر و کارآمد واگذار شود، می‌گوید: مشکل اساسی ما در حوزه جوانان کمبود بودجه نیست، بلکه عمق اندک تفکر مدیریت و نوع نگرش برخی از افرادی است که در حوزه جوانان تمشیت امور داشته‌اند.
ناکارآمدی وزارت ورزش در حوزه جوانان
سید هادی طالبیان که اواخر دهه ۸۰ سکاندار مدیرکلی یکی از استان‌های کشور را عهده دار بود نیز معتقد است: سیاستگذاران اغلب کشورها بویژه کشورهای توسعه یافته هزینه و زمان زیادی را صرف برنامه ریزی برای رشد جوانان و مصونیت آن‌ها از آسیب‌ها می‌کنند تا بتوانند از ظرفیت‌های آن‌ها در راستای توسعه پایدار بهره‌مند شوند.
وی ادامه می‌دهد: در کشور ما نیز برای حوزه جوانان سازمان‌هایی متناسب با نیاز جامعه آرایش یافته است و مشکل ما تعدد نهادها و سازمان‌های متولی امور جوانان نیست، بلکه مشکل نبود زنجیره انرژی است که باید تشکیل شود تا تمام فعالان چرخه خدمت به جوانان با ایجاد اتاق فرمان کنار هم قرار گیرند و با سیاستگذاری، برنامه‌ریزی، طراحی و اجرای مدل‌های مناسب برای این حوزه و استفاده مناسب از ظرفیت‌های آن، زمینه رشد و توسعه کشور فراهم شود.
به گفته طالبیان، مجموعه‌ای که پس از انحلال سازمان ملی جوانان در کشور تأسیس شده است نتوانسته به نحو مؤثر در زمینه وظایف ذاتی خود ایفای نقش کند و پاسخگوی نیازهای جوانان در شرایط فعلی جامعه نبوده است.
وی اظهار می‌دارد:اغلب نهادها و سازمان‌های متولی در حوزه جوانان در مصرف بهینه اعتباراتشان برای این حوزه دچار خطا می‌شوند و شاید دلیل آن این باشد که مبتنی بر خروجی برنامه، طراحی و تخصیص هزینه نمی‌کنند.
به اعتقاد این مدرس دانشگاه اکنون جوانان ما دغدغه دیده شدن دارند و خواهان نقش آفرینی بیشتر برای آبادانی ایران عزیز هستند از این رو می‌خواهند دامنه مشارکتشان در توسعه کشور افزایش یابد،این در حالی است که تمرکز سازمان‌های متولی امور جوانان از حوزه مذکور خارج شده‌اند که این مسئله خطری جدی برای سلامت جامعه محسوب می‌شود و آن را در صدد ابتلای به آسیب‌های مختلف قرار می‌دهد.
سیاستگذاری‌های سلیقه‌ای و سیاسی
یک عضو کمیسیون اجتماعی مجلس نیز در خصوص وعده‌های تحقق نیافته مسئولان به جوانان می‌گوید: بتازگی دولت لایحه تأسیس وزارت جوانان را به منظور رسیدگی به نیازها و مشکلات به مجلس فرستاده است که اکنون در کمیسیون خواسته‌های دولت در دست بررسی است و مجلس نیز همکاری لازم در زمینه تامین نیازها و رفع دغدغه‌های جوانان را با دولت خواهد داشت.
این در حالی است که طی سال‌های قبل سازمان ملی جوانان در کشور فعالیت داشت و اکنون این پرسش مطرح است که اگر ایجاد وزارتخانه یا سازمان مجزا برای رسیدگی به امور جوانان در رفع دغدغه‌ها و نیازهای این قشر کارآمد است و سازمان مذکور توانسته بود به وظایف تعیین شده در این حوزه جامه عمل بپوشاند چرا دولت و مجلس تصمیم بر انحلال آن گرفتند؟!
محمد رضا بادامچی در پاسخ به این پرسش اظهار می‌دارد: به طور حتم فعالیت‌های سازمان ملی جوانان می‌توانست برای این حوزه مفید و مؤثر باشد، اما متأسفانه در کشور ما همواره برخی از سیاستگذاری‌ها سلیقه‌ای و سیاسی بوده و اعتقاد دارم ایجاد وزارت جوانان می‌تواند موجب افزایش حضور جوانان در برنامه ریزی‌های کشور و به تبع آن افزایش نقش آفرینی آن‌ها در رشد و توسعه کشور در ایجاد اشتغال و کاهش دغدغه‌ها و همچنین تأمین بخشی از نیازهای آنان مؤثر واقع شود.
نظر شما