قدس آنلاین-گروه استانها، الهه خشاوه: منطقه سیستان شامل ۵ شهرستان زابل ، هیرمند ، نیمروز ، زهک و هامون است و اکثر مردم منطقه سیستان به کشاورزی و دامداری مشغول بوده که خشکسالی های پی در پی طی این ۲۰ سال موجب بیکاری و فقر و مهاجرت مردم سیستان شده است.

اما در این بین بسیاری از مردم منطقه سیستان همچنان معتقدند که باید در شهر و روستای خود مانده و تلاش کنند تا سیستان‌ دوباره آباد شود قبل از آنکه طوفان های ۱۲۰ روزه و ریزگردها تمام سیستان را بپوشاند.

از نظر صاحب نظران تنها راه احیا و زنده نگه داشتن منطقه سیستان و جلوگیری از مهاجرت بویژه در روستاها ایجاد منطقه آزاد سیستان است که می‌تواند به نقطه صادرات و واردات کشور تبدیل شود و تصویب لایحه منطقه آزاد سیستان می‌تواند به جای مهاجرت از سیستان به نقطه ای مهاجر پذیر تبدیل شود. همچنین با توجه به ادامه خشکسالی در سیستان و امید مردم به ایجاد منطقه آزاد تجاری در این منطقه است به دلیل اینکه از بین رفتن کشاورزی ، نبود شغل و عدم وجود کارگاه یا کارخانه ای که باعث ایجاد اشتغال پایدار برای مردم باشد.

نماینده مردم زاهدان در مجلس شورای اسلامی در گفت و گو با خبرنگار قدس آنلاین، آماده‌سازی طرح منطقه آزاد سیستان را مثمرثمرترین کار ارزیابی کرد که دولت برای مردم منطقه سیستان انجام داده است.

حسینعلی شهریاری با اشاره به هم مرز بودن منطقه سیستان با کشور افغانستان، خاطرنشان کرد : با توجه به وجود مرز مشترک میلک در منطقه سیستان با افغانستان و قابلیت متمایز این مرز برخلاف دیگر مناطق آزاد کشور که محلی برای واردات تبدیل شده‌اند، می‌تواند نقطه ای برای صادرات باشد و منبع اقتصادی مهمی برای مردم این منطقه تبدیل شود.

وی افزود: ۲ کارخانه بزرگ سیمان زابل و سیمان خاش در استان می‌توانند در صورت تصویب منطقه آزاد سیستان، صادرات گسترده‌ای به افغانستان داشته باشند.

نماینده مردم زاهدان در مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه تصویب منطقه آزاد تنها راه رهایی سیستان از بحران‌های متعدد از جمله فقر و بیکاری است، تصریح کرد: منطقه آزاد سیستان می‌تواند کمک بزرگی به رونق اقتصادی سیستان داشته باشد.

شهریاری با اشاره به مذاکرات متعدد نمایندگان استان با نمایندگان سایر استان‌ها جهت حمایت از طرح منطقه آزاد سیستان، گفت: با توجه به اینکه قرار است طرح منطقه آزاد سیستان به زودی در صحن علنی مجلس مطرح شود، پیش از این جلسات متعددی با نمایندگان نقاط مختلف کشور برگزار کرده‌ایم تا آنها را از اهمیت این طرح برای مردم سیستان باخبر کنیم که خوشبختانه اکثر نمایندگانی که تاکنون با آنها مذاکره داشته‌ایم با ایجاد منطقه آزاد در سیستان موافق بوده‌اند و امیدواریم این بار طرح در صحن علنی مجلس به تصویب نمایندگان برسد.

آورد رودخانه هیرمند ۹۸ درصد کاهش داشته است 

دکتر احمدعلی کیخا نماینده مردم سیستان‌ در مجلس شورای اسلامی نیز به خبرنگار ما خاطرنشان کرد: اقتصاد اکثر مردم سیستان کشاورزی و دامداری تاکنون متکی به رودخانه هیرمند بوده که از افغانستان سرچشمه گرفته است متأسفانه در دو دهه اخیر بخاطر دخالت بشر در خاک افغانستان، احداث سدهای ، گسترش چاه های بی رویه برداشت آب و تغییرات آب و هوای سبب شده تا آورد رودخانه هیرمند تا حد زیادی کاهش پیدا کند حتی کمتر از میزان پروتکل که بین ایران و افغانستان است.

وی افزود: در سال جاری،آورد رودخانه هیرمند ۹۸ درصد کاهش داشته و بارندگی در این منطقه زیر ۱۰ میلیمتر بوده که سبب ایجاد شرایط نامطلوبی در این منطقه شده است.

دکترکیخا عنوان کرد: امسال با توجه به خشک سالی فقط ۴۰ هزار هکتار آن زراعت شده و این امر سبب افزایش بیکاری و فقر در منطقه سیستان شده است چنانچه جمعیتی بالغ بر ۲۰۰ هزار نفر تحت پوشش نهادهای حمایتی هستند که این آمار نشان از زیر خط فقر بودن ۹۵ درصدی مردم در این منطقه می‌دهد.

وی ادامه داد: از بین رفتن تالاب هامون سبب شد تا صیادان و دامدارانی که اقتصادشان متکی بر تالاب هامون بوده آسیب جدی ببینند.

کیخا هشداری جدی در خصوص شرایط بحرانی منطقه سیستان داد و گفت: تاکنون مهاجرت های بسیاری بویژه در شمال سیستان منطقه هیرمند، قرقری، ملادادی انجام گرفته که تقریبا خالی از سکنه شده و امسال هم شرایط بسیار حاد است اگر دولت تمام قد مردم را حمایت نکند مجدداً شاهد سیل مهاجرت عظیمی از این منطقه خواهیم بود.

نماینده مردم سیستان‌ در مجلس شورای اسلامی اذعان داشت: مسئولان کشوری بویژه سازمان مدیریت بحران کشور و وزیر کشور  با وجود اعلام هشدار و راه حل های مدیریت بحرانهای موجود در منطقه سیستان، بی تفاوت به این قضیه عمل کرده اند و درخواست داریم از استاندار سیستان و بلوچستان تا مسائل مردم را به مسئولان کشوری منعکس و پیگیری کنند.

وی تصریح کرد: برای خروج از وضع موجود اقدامات خوبی توسط دولت انجام شده که می‌توان به طرح انتقال آب با لوله به ۴۶ هزار هکتار از زمین های دشت سیستان اشاره کرد که متأسفانه قرار بود سه ساله انجام شود که با گذشت ۵ سال هنوز به اتمام نرسیده و انتظار می رود که وزارت جهاد کشاورزی پیگیری لازم در جهت اتمام و بهره برداری این پروژه تا قبل پایان دولت دوازدهم انجام دهد.

وی به نقش و تلاش موثر نمایندگان استان اعم از شیعه و سنی اشاره کرد و افزود: در جهت راضی کردن نمایندگان مجلس شورای اسلامی بویژه مخالفین لایحه منطقه آزاد با توجه به شرایط ویژه ای که مردم منطقه سیستان با آن دست و پنجه نرم می‌کنند تلاشهای بسیاری صورت گرفت که خوشبختانه کمیسیون اقتصادی مجلس رأی مثبت دادند و امیدواریم به زودی لایحه منطقه آزاد سیستان طی یک و دو ماه آینده به صحن علنی مجلس برود.

وی به تأثیر تصویب منطقه آزاد سیستان‌ اشاره کرد و افزود: تصویب لایحه منطقه آزاد میتواند در سامان دهی تجارت این منطقه نقش موثری داشته باشد.

کیخا بیان کرد: بازارچه مرزی میلک تنها بازارچه ای که بالای ۹۵ درصد فعالیتش در کشور صادراتی است و سبب حضور سرمایه گذاران افغانی در منطقه می‌شود همچنین وجود دو منطقه آزاد چابهار و سیستان‌ در کنار یکدیگر می‌تواند مکمل هم برای توسعه استان باشند.

 یک دست صدا ندارد

مدیر پروژه منطقه آزاد تجاری و صنعتی سیستان‌ با اشاره به خشکسالی ۲۰ ساله در منطقه سیستان به خبرنگار ما می‌گوید: سیستان و بلوچستان با وجود برخورداری از ظرفیت های بیشمار در بخش های گردشگری ، کشاورزی ،دامپروری و وجود مرزهای گسترده آبی و خشکی با کشورهای همسایه متاسفانه تاکنون نتوانسته از این ظرفیت ها در منطقه آزاد تجاری را در دستور کار قرار دهد و تصویب این لایحه میتواند سبب افزایش میل کشورهای همسایه برای استفاده از این ظرفیت ها موجود باشد.

حجازی نیا افزود: برای تصویب این لایحه یک دست صدا ندارد و انتظار می‌رود تا نمایندگان استان به عنوان وکیل مردم برای تصویب این لایحه تمام تلاش خود را در این مدت کوتاه به کار بگیرند و نماینده های دیگر استان ها و مخالفین این لایحه را باخود همراه کنند چنانچه فعال کردن دیگر نمایندگان نقش مهمی از کار را می‌تواند انجام دهد. 

وی بیان کرد: منطقه سیستان تنها منطقه ای است بین مناطق جدیدی که حداقل ۳۰ درصد از امکانات زیربنایی را دارد از جمله می‌توان به امکانات زیرساخت مناطق اقتصادی رامشار و میلک منطقه سیستان، وجود فرودگاه در محدوده منطقه آزاد ، پل میلک متصل به افغانستان و پارکینگ های مجهز به سوخت رسانی اشاره کرد.

حجازی نیا با بیان اینکه جمعیت ۴۰۰ میلیون نفر در همسایگی با کشورمان هستند بخش عمده این تعداد در کشور افغانستان ، پاکستان و آسیای میانه سکونت دارند ، عنوان کرد : ۳۰۰ میلیون دلار در سال ۹۶ صادرات کشور ما به این کشورها بوده است که فقط ۴ و ۵ درصد این واردات از کشور ما بوده است متأسفانه از این رقم فقط ۲/۵ میلیارد دلار صادرات کل کشور بوده که حدود ۴۵۰ میلیون دلار از مرز میلک به کشور افغانستان بوده است.

وی دلیل تأخیر تصویب لایحه منطقه آزاد سیستان آماده نبودن نقشه های دو منطقه مریوان و اردبیل عنوان کرد و گفت: آخرین جلسه بررسی مناطق ویژه ۲۸ فروردین برگزار شد که امیدواریم ظرف چند ماه آینده این لایحه تصویب و عملیاتی شود.