به نظر می‌رسد اینر بار دو فراکسیون نمایندگان ولایی و امید، بدان امید بسته‌اند که نامزد مورد نظر خود را در انتخابات چهارشنبه این هفته بر کرسی ریاست مجلس بنشانند و بر مدیریت ۱۰ ساله علی لاریجانی خاتمه دهند.

تجربه تلخ اصلاح‌طلبان

اصلاح‌طلبان که در قالب فراکسیون امید فعالیت‌های خود را سازماندهی کرده‌اند دو سال پیش در این مسیر شکست سختی را تجربه کرده‌اند و گزینه اول آنها یعنی محمدرضا عارف با همه انتظاراتی که از او داشتند از رقابت در برابر علی لاریجانی عقب کشید و مایه حیرت و البته دلخوری و عصبانیت هم فراکسیونی‌های خود شد.

البته بودند اصلاح‌طلبانی که یا به واسطه دلخوری‌های درون جناحی و آنچه ضعف مدیریت و توان سازماندهی عارف می‌خواندند یا به دلیل رقابت سیاسی موجود میان احزاب اصلاح‌طلب موافق نامزدی عارف نبودند و در نهایت این فراکسیون به طرف گزینه دوم یعنی مسعود پزشکیان سوق پیدا کرد. اما  ظاهراً پزشکیان با علم به اینکه قادر به رقابت با لاریجانی نیست در نهایت نامزدی در این جایگاه را نپذیرفت تا مصطفی کواکبیان دبیرکل حزب مردم سالاری بدون وفاق و اجماع فراکسیون امید خود را نامزد ریاست مجلس کرده و در نهایت با ۱۱ رأی در برابر ۲۳۷ رأی علی لاریجانی شکست سختی را متحمل شود.

با وجود آنکه مسعود پزشکیان و علی مطهری هر دو نایب رئیس مجلس با حمایت فراکسیون امید و اصلاح‌طلبان توانستند نوعی توازن نسبی و ضعیف را در هیئت رئیسه مجلس میان دو طیف سیاسی ایجاد کنند اما  ترکیب آرای هیئت رئیسه سال اول و پیروزی قدرتمندانه علی لاریجانی و ۲۳۷ رأی او که نشان می‌داد بسیاری از اعضای فراکسیون امید هم به او رأی داده‌اند جنجالی را در میان اصلاح‌طلبان بپا کرد.

نامزد بدون رقیب

با این نتیجه و تثبیت جایگاه اصولگرایان و علی لاریجانی در مجلس دهمی که اصلاح‌طلبان می‌خواستند خود را برنده آن جا بزنند، در سال دوم علی لاریجانی بدون رقیب و به عنوان تنها نامزد ریاست مجلس پا به میدان گذاشت و به راحتی کرسی ریاست مجلس را بزرای دهمین سال در اختیار گرفت.

در این انتخابات اما لاریجانی با ۲۰۴ رأی از مجموع ۲۷۶ آرای مأخوزه برنده بی رقیب شد تا ۶۳ رأی باطله به عنوان رکوردی بی سابقه در این انتخابات ثبت شود.

این موضوع بیانگر سرخردگی و خشم اصلاح‌طلبان از یک سو از اینکه در داخل خود قادر نبودند به توافقی برای معرفی رقیب در برابر لاریجانی برسند و از سوی دیگر مدیریت ضعیف و بی رمق عارف بر فراکسیون امید بود. انتقادهای اصلاح‌طلبان از رخوت سیاسی عارف و کنار کشیدن از چالش‌ها و برنامه های مهم اصلاح‌طلبان ودر مقابل علنی شدن انتقادهای عارف از مدیریت پشت پرده چهره‌های بیرون از مجلس اصلاح‌طلبان بر تحولات و سازماندهی‌های این جناح در آن مقطع در حال رسیدن به اوج خود بود.

رقابت دو شاخه اصولگرایی

در میان اصولگرایان هم البته علی لاریجانی گزینه مورد وفاق و برخوردار از حمایت کامل به ویژه در سال‌های اخیر نبوده است. اصولگرایان هم از مجلس نهم با شکل‌گیری جریان‌های جدید همچون جبهه پایداری و فعال شدن فراکسیون آن در مجلس انتقادهایی را از علی لاریجانی و مدیریت او مطرح می‌کردند و در مقاطعی نیز در مجلس نهم به رقابت با او برخاستند، اما قدرت رایزنی و توافق لاریجانی و طیف حامیان او در مجلس از یک سو و نبود گزینه‌هایی هم‌وزن با او در نهایت به تثبیت جایگاه او منجر شد.

در انتخابات اخیر اما رقابت در درون دو فراکسیون اصولگرای مجلس بار دیگر در حال خودنمایی کردن است.

فراکسیون نمایندگان ولایی که ریاست آنرا حمیدرضا حاجی بابایی چهره شناخته شده اصولگرایان و وزیر آموزش و پرورش دولت احمدی نژاد بر عهده دارد این بار تا اینجای کار بدون رایزنی و تماس با فراکسیون‌های دیگر جول ماده و از ارائه لیست مستقل برای ۱۲ جایگاه هیئت رئیسه مجلس سخن می‌گوید.

با آنکه خبرها و زمزمه‌ها بیانگر آنست که فراکسیون نمایندگان ولایی قصد دارد حاجی بابایی رئیس خود را به عنوان نامزد هیئت رئیسه مجلس به میدان بفرستد، اما خود او تا کنون در این باره موضع‌گیری صریحی نداشته و گفته است هنوز به تصمیم نهایی در داخل فراکسیون نرسیده‌اند.

حاجی بابایی در گفت‌وگو با خبرگزاری خانه ملت با تأکید بر اینکه مذاکره و ائتلافی با سیار فراکسیون‌ها نداشتیم افزود: فراکسیون در مورد انتخابات هیات رئیسه مجلس هنوز به اجماع نهایی نرسیده است، یکی از گزینه‌های پیشنهادی ارایه لیست سه نفره از هر کدام فراکسیون‌های مجلس است البته فراکسیون نمایندگان ولایی ممکن است لیستی ۹ یا ۱۲ نفراه هم اعلام کند.

وی با بیان اینکه تصمیمی مبنی بر اینکه چگونه لیستی ارایه شود را در جلسه آتی اتخاذ خواهیم گرفت، اظهار داشت: مهم نیست فراکسیون نمایندگان ولایی چه کرسی‌هایی را در هیات رئیسه به دست آورد، ما تاکید داریم مردم بدانند نمایندگان ولایی تا چه میزان در تصمیماتی که در مجلس گرفته می‌شود تاثیرگذار هستند لذا همه تصمیم‌ها به نام ما تمام نشود.

امید امیدی‌ها به برگ بازنده

فراکسیون امید اما ظاهراً به محمدرضا عارف رجوع کرده و به این نتیجه رسیده‌اند که هیچ گزینه دیگری برای رقابت با لاریجانی ندارند، اگر چه شخص عارف تا کنون در این باره اظهار نظر قطعی نکرده است تا راه را برای گمانه زنی‌ها در مورد راضی شدن اصلاح‌طلبان به گزینه دوم یعنی مسعود پزشکیان باز بگذارد. رجعت اصلاح‌طلبان به عارف را از نگاهی دیگر می‌توان متأثر از تغییرات محسوس در تعامنلات سیاسی علی لاریجانی که از انتخابات گذشته روند آن آغاز و محسوس شد نیز مرتبط دانست. تغییراتی که عملاً تا حدی فاصله لاریجانی از فراکسیون اصولگرایان را بیشتر کرده و متقابلا اگر نگوییم شکاف‌ها، اختلاف نظرهایی را در درون فراکسیون اصلاح‌طلبان ایجاد کرد.

اتفاقی که برخی اصلاح‌طلبان نقش دولت و سیاست‌های حسن روحانی در ترتیب دادن نوعی معامله سیاسی را با طیفی از اصولگرایان در مجلس و خصوصا لاریجانی در آن مؤثر می‌دانستند.

جلیل رحیمی عضو فراکسیون امید امروز گفته است تقریبا اعضای فراکسیون امید(اصلاح‌طلبان) برای ریاست آقای عارف در سال سوم مجلس دهم اتفاق‌نظر دارند، اظهار داشت: تغییر در ساختار هیئت‌رئیسه مورد اجماع اعضای فراکسیون امید است، اما درباره تغییر رئیس و یا نواب رئیس اختلاف‌نظر بین فراکسیون‌ها وجود دارد.

وی با بیان اینکه این احتمال وجود دارد که فراکسیون‌های مجلس(ولایی، مستقلان ولایی و امید) دو نایب رئیس(پزشکیان و مطهری) را در سِمت‌های خود حفظ کنند، افزود: هنوز فراکسیون‌های مجلس درباره گزینه ریاست مجلس به جمع‌بندی نرسیده‌اند، درباره اعضای هیئت‌رئیسه، این اجماع وجود دارد که باید فراکسیون امید، تغییراتی در ترکیب هیئت‌رئیسه مجلس ایجاد کند.

این موضوع بیانگر آنست که امیدی‌ها هم هنوز احتملات درباره امکان توافق با فراکسیون مستقلان ولایی را نادیده نمی‌گیرند.

تنها فراکسیون خواهان اجماع

در این میان فراکسیون نمایندگان مستق ولایی که ریاست آنرا کاظم جلالی چهره نزدیک به علی لاریجانی بر عهده دارد کماکان بر ضرورت اجماع هر ۳ فراکسیون درباره ۱۲ کرسی هیئت رئیسه از جمله ریاست مجلس تأکید دارد.

سخنگوی فراکسیون مستقلین ولایی که از علی لاریجانی حمایت می‌کند می‌گوید: تمام تلاش و دغدغه ما درحال حاضر این است که در صورت تمایل فراکسیون‌های دیگر بتوانیم لیست واحدی برای انتخابات هیئت رئیسه ارائه کنیم.

مهرداد لاهوتی در گفت‌وگو با خبرگزاری خانه ملت پس از نشست اخیر این فراکسیون اظهار داشت: تصور می‌کنم در این انتخابات هم تغییرات زیادی نخواهیم داشت. در تلاش هستیم اگر دو فراکسیون دیگر تمایل داشته باشند لیست واحد ارائه کنیم.

اخرین ریزنی‌ها و جلسات فراکسیون‌های سه‌گانه مجلس در این هفته و از فردا که جلسات علنی از سر رفته خواهد شد شکل خواهد گرفت، اما از آنجا که امیدی‌ها این باز تمایلی به عقب نشینی و پذیرش شکست نشان نداده‌اند و همزمان فراکسیون نمایندگان ولایی(اصولگرایان) به واسطه نقد جدی بر عملکرد لاریجانی خاصه در حوزه سیاسیمایلند نارضایتی خود را به او گوشزد کنند، به نظر نمی‌رسد انتخابات این دوره هیئت رئیسه مجلس به راحتی دو سال گذشته برای لاریجانی رقم بخورد.