تحولات منطقه

شرکت سوئیسی استدلر ریل به علت خروج آمریکا از برجام و اعمال مجدد تحریم‌ها علیه ایران، قرارداد 4/1 میلیارد دلاری ریلی خود با ایران را لغو کرد. این شرکت در پایان ماه فوریه، توافقنامه‌ای با تهران برای تحویل 960 واگن مترو امضا کرد. هرچند این شرکت بعدا انعقاد هرگونه قرارداد با ایران را تکذیب کرد اما اعلام کرد که تنها در مناقصه عمومی شرکت کرده است.

توتال فرانسوی دوباره با عهدشکنی می‌رود
زمان مطالعه: ۳ دقیقه

با این حال، مقامات استدلر ریل اخیرا در مصاحبه‌ای اذعان کردند که این قرارداد به صورت انحصاری میان این شرکت و سازمان توسعه نوسازی صنعتی ایران (ایدرو) به امضا رسیده بود. پیتر جنلتن، رئیس بخش فروش استدلر ریل هم گفت که: «همه چیز انحصاری بود؛ ما تنها شرکتی با چنین قراردادی بودیم.» پس از خروج آمریکا از برجام، استدلر قراردادش را لغو کرد و صراحتا اعلام کرد که «این قرارداد تاز مانی‌که معجزه‌ای رخ ندهد، از دست رفته است. تنها امید برای ما و صنعت ریل سوئیس این است که ترامپ به طور ناگهانی نظرش عوض شود و تحریم‌ها دوباره برداشته شوند.»
چندی پیش هم توتال آب پاکی را روی دست زنگنه ریخت و صراحتا اعلام کرد در صورتی که این شرکت نتواند از آمریکا معافیت تحریمی دریافت کند، از پروژه توسعه فاز ۱۱ میدان گازی پارس جنوبی کناره‌گیری می‌کند. بعد از انتشار این بیانیه هم پاتریک پویان، مدیرعامل این شرکت فرانسوی در مصاحبه های مختلفی اعلام کرد که توتال نمی‌تواند خطر از دست دادن دسترسی به سیستم‌های بانکی آمریکا را بپذیرد. نهایتا مدیرعامل توتال در اجلاس انرژی سن پترزبورگ روسیه در تاریخ 4 خردادماه با اشاره به نیاز توتال به استفاده از نظام بانکی آمریکا گفت: «تلاش اتحادیه اروپا برای ادامه سرمایه‌گذاری در ایران با وجود تصمیم آمریکا برای اعمال تحریم علیه ایران برای شرکت‌های بزرگ نفتی غیرممکن است، چرا که این شرکت‌ها نیاز به دسترسی به نظام بانکی آمریکا دارند.»
اگر چه زنگنه اعلام کرده به توتال 60 روز برای تصمیم گیری مهلت داده  و اعلام کرده : « توتال ۶۰ روز فرصت دارد با دولت آمریکا مذاکره کند. در غیر این صورت، شرکت ملی نفت چین (سی‌ان‌پی‌سی) جایگزین توتال در این پروژه می‌شود.»
این اتفاق شوک بزرگی به دولت بخصوص وزارت نفت وارد کرد که حساب ویژه ای روی توتال باز کرده بودند و امضای اولین قرارداد با استفاده از مدل جدید قراردادهای نفتی (IPC) با این شرکت فرانسوی با هدف توسعه فاز 11 پارس جنوبی، بزرگترین دستاوردشان در دوران پسابرجام بود. اگر چه استدلر و توتال دو نمونه از قراردادهای لغو شده پس از برجام است میتوان  برخی از پیام های این اقدام توتال را اینگونه بیان کرد:الف- نابودی رویای غیرواقعی عدم بازگشت تحریم ها در صورت امضای قراردادهای IPC با شرکت های اروپایی، مهمترین پیام خروج توتال از پارس جنوبی است. در سال‌های اخیر، مدیران ارشد وزارت نفت بارها در دفاع از امتیازات فراوان در نظر گرفته شده برای شرکت‌های خارجی در قالب IPC گفته بودند با امضای این قراردادها با شرکت‌های خارجی، این شرکت‌ها مدافع منافع ایران خواهند شد و تلاش می‌کنند تا جلوی بازگشت مجدد تحریم‌ها بر ضد ایران با نقض برجام را بگیرند. اکنون زنگنه حرف همکاری با چینی ها را پیش کشیده که این می توانست در ابتدای تصمیم گیری پروژه توسعه فاز 11 میدان گازی پارس جنوبی اتفاق بیفتاد و منجر به نادیده گرفتن توتال بشود. 
ب- متاسفانه وزارت نفت به هشدارهای مکرر کارشناسان و رسانه ها مبنی بر ضرورت پیش بینی سازوکارهای مناسب در قراردادهای نفتی برای شرایط بازگشت احتمالی تحریم ها، توجهی نکرد. بر همین اساس، شاهد هستیم شرکت توتال بابت خروج ناگهانی از قرارداد فاز 11 پارس جنوبی هیچ جریمه ای نخواهد شد و صرفا هزینه صورت گرفته توسط این شرکت برای اجرای این قرارداد (حدود 40 میلیون یورو) بعد از آغاز تولید فاز 11 پارس جنوبی به این شرکت برگردانده خواهد شد. عدم درنظر گرفتن هیچ جریمه ای برای این شرکت های خارجی که توسعه میادین نفتی و گازی کشور را معطل نگه داشته اند، ریشه در خوش بینی فراوان مدیران ارشد وزارت نفت به این شرکت ها و همچنین عدم توجه مناسب این مدیران به تاثیر سیاست ها و بخصوص تحریم های آمریکا در تعیین شیوه رفتاری این شرکت ها در تعامل با کشورمان دارد.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.