رهبر معظم انقلاب در این جلسه با بیان اینکه شعر امروز از لحاظ پرداختن به موضوعات مهم و قابل توجّه و احیاناً نو، و همچنین از لحاظ آرایش لفظی و نظم زبانی و استفاده مناسبِ واژگانی، خیلی خوب است، فرمودند: گاهی اوقات در شعرهای امروز یعنی شعرهای دوران انقلاب که مضامین خوب و مفاهیم نو در آنها زیاد است، ضعفهای زبانی دیده میشود؛ اما من میبینم بتدریج دارد این ضعفهای زبانی برطرف میشود؛ یعنی امشب خوشبختانه این معنا وجود داشت.
■ عفت شعر فارسی را نگه دارید
ایشان در ادامه بیان کردند: یک نکته که به نظر میرسد امروز به این نکته باید توجّه کرد این است که شعر فارسی از ابتدایی که یک تبرّزی پیدا کرده تقریباً تا امروز، غالباً شعری عفیف بوده است. نهاینکه حالا هرزهگویی و پردهدری در شعر وجود نداشته؛ چرا، در گذشته هم بوده، البتّه کم؛ در دورههای اخیر هم بوده اما اینها کم است؛ در شعر فارسی از اوّل، حتّی مثلاً فرض کنید در دوران شعر خراسانی آن حالت محجوبیّت و عفّت بوده است. ما شعر فارسی را در طول تاریخ، عفیف سراغ داریم؛ این را نگه دارید؛ بایستی در محیط شعریِ ما این عفّت شعری محفوظ بماند.
حضرت آیت الله خامنهای درباره تأثیرگذاری هنر شعر فرمودند: شعر یکی از هنرهای اثرگذار است؛ یک خصوصیّاتی در شعر هست که در بسیاری از هنرهای دیگر نیست. بعضی از هنرها مثل سینما، مثل تئاتر و از این قبیل در بخش دیگری و به نوع دیگری بسیار اثرگذارند اما اثرگذاری شعر نوع دیگری است.
رهبر معظم انقلاب اسلامی خاطرنشان کردند: شعر بایستی جریانسازی بکند؛ یعنی مجموعه شاعر کشور باید جوری شعر را در فضای هنری کشور و فضای شعری کشور تنظیم، تولید و تکثیر بکنند که بتوانند مسائل مهم و مورد ابتلای کشور را گفتمانسازی و جریانسازی کنند. فرض بفرمایید راجع به مسئله عدالت، مسئله مقاومت، مسئله اخلاق؛ ما، هم اخلاق شخصی خودمان بایستی تهذیب بشود و رشد و عُلو پیدا بکند، هم اخلاق معاشرتیمان و رفتارهایمان با مردم، مثل گذشت، ایثار، صداقت، اُخوّت و... . خوشبختانه در تاریخ شعر ما، در این زمینه خیلی حرف هست، خیلی اشعار عالی سروده شده و این گفتمانسازی باید ادامه پیدا کند؛ همچنین در زمینههای گوناگون که عرض کردم؛ مثل مقاومت، مثل همین مسائلی که امشب در چند شعر بود و موضوعات مهمّی بود.
■ حکمت و شعر فارسی به هم پیوسته اند
حضرت آیت الله خامنهای بیان کردند: شعر فارسی در طول زمان در تولید و تعمیق اندیشه نقشآفرینی کرده است. اگر نگاه کنید، در شعر فارسی حکمت زیاد است؛ ما فردوسی را میگوییم «حکیم فردوسی»، نظامی را میگوییم «حکیم نظامی»، یعنی اینها شعر خودشان را ظرفی برای حکمت قرار دادند، آنهم حکمت اسلامی و قرآنی.
بایستی این روحیه و این حالت حکمت و اخلاق، در شعر امروز ما برجسته بشود. من در همین شعرهایی که امشب اینجا خوانده شد، چند بیت دیدم که واقعاً در آنها حکمت بود و از ابیاتی بود که اینها را میتوان در حافظه و در نوشتهها نگه داشت و منتشر کرد.
ایشان در ادامه این نکته تصریح کردند: نقطه مقابل این حکمت و تعمیق اندیشه و ایجاد امید در شعر، این است که ما در شعر، مخاطب خودمان را به لاابالیگری در عمل، سطحینگری در اندیشه و فکر، وادادگی در سیاست، و بیتفاوتی در مواجهه با دشمن سوق بدهیم؛ این قطعاً برخلاف حکمت شعری است که در طول زمان در شعر فارسی وجود داشته است. بایستی به این توجّه کرد.
رهبر معظم انقلاب اسلامی تأکید کردند: یک نکته دیگری که بسیار مهم است، مسئله ترانه و سرود است. من یک بار دیگر این قضیه را مطرح کردهام که ترانه و سرود، یک بخش لازم و یک شعبه لازم در زمینه هنر شعری است که بسیار تأثیرگذار است.
ما در موارد بسیاری دیدهایم که یک شعری در زبان جوان، نوجوان و افراد مختلف -دانشجو، دانشآموز و غیره- جریان دارد که خود این شعر موجب حرکت و نشاط و جهتدهی است. الان در این زمینه انصافاً ما کم داریم و کم گذاشتهایم؛ در زمینه ترانه و در زمینه سرود، سرودهای خوب کم است.
■ جامعه ایرانی با شعر آمیخته است
ایشان در پایان خاطرنشان کردند: جامعه ایرانی با شعر آمیخته است و این نقطه قوّت بزرگی است. در سالهای گوناگون انقلاب، شعارهایی که غالباً هم موزون است و صورت شعری دارد، از دل جمعیّت جوشیده؛ یعنی هیچکس نمیداند چه کسی این شعر را تولید کرده امّا چون موزون و در مواردی مُقفّی است، مردم دنبال کردهاند. در محیطهای زندگی ما نیز شعر خیلی رایج است و این فرصت بزرگی است.
در این دیدار، 31 نفر از شاعران، اشعار خود را در حضور رهبر انقلاب اسلامی قرائت کردند. جانبازان، شهدای مدافع حرم، فلسطین، عربستان، اهل بیت(ع)، پرچم ایران، گوهرشاد، کالای ایرانی از موضوعاتی بودند که شاعران به آنها توجه بیشتری کرده بودند و بر مبنای آنها شعر سروده بودند.
همچنین فاضل نظری با خواندن غزلی عاشقانه، میلاد عرفان پور با خواندن چند رباعی و عباس احمدی با خواندن شعری طنز حال و هوای دیگری را به حسینیه امام خمینی منتقل کردند.
اما در این میان موضوعاتی مثل فلسطین، گوهرشاد، حمایت از کالای ایرانی و پرچم ایران بیش از سایر موضوعها مورد توجه ایشان قرار گرفت که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.
نظر شما