قدس آنلاین- گروه استانها- طیبه قاسمی؛ در حالیکه مدتی است آب خرمشهر و آبادان نه تنها قابل شرب نیست بلکه شوری آن شورش را تا جایی درآورده که به درد شستشو و آبیاری! هم نمی خورد، فاجعه ای رخ داده و ما که برخلاف حرف تمام بزرگان علاج واقعه قبل از وقوع نمی کنیم حالا حتی پس از وقوع هم درمانده ایم و نمی دانیم چه می کنیم، تعطیلی چند روزه نیشکر، پتروشیمی آبادان و حوضچه های ماهی و... مرهمی موقت برای تسکین لحظه ای آن است و برای مردمی که قرار است عمری را در این شهرها بگذرانند راه حل قابل ذکری نیست.

مسکن های موقت، برای فراموشی نه درمان

حتی رایگان کردن آب در ماههای تیر و خرداد بیشتر حکم ساکت کردن را دارد تا عملی درست برای برطرف کردن معضل شوری آب. مسئولان و متولیان شهری و استانی هم با مقصر خواندن دیگری خود را به کوچه علی چپ می زنند.

دلایل شوری آبی که اینروزها صدای مردم خرمشهر و آبادان را درآورده و از سویی آنها را میان گرمای بالای ۵۰ درجه روانه صف های طویل کرده یکی دوتا نیست، از تخصیص غیر اصولی تا پایان سدها، مزارع نیشکر و ماهی، خشکسالی و پدیده وجود جلبک های سمی دست به دست هم داده اند به بی مهری تا منطقه ای که قرار بود به روز های سروری باز گردد به نام آزاد هم نرسد و همچنان اسیر مشکلات باشد، حال امروز و در تیر ماه آتشینش گرفتار مصیبت آب است.

مزارع نیشکر و ماهی دو بازوی شوری آب

یکی  از مهندسین امور آب علاوه بر صنعت نیشکر یکی از دلایل شوری شهرهای جنوبی استان خوزستان را حوضچه های ماهی می داند که از ابتدای جاده اهواز به خرمشهر مانند علف هرز روییده  اند و اظهار می کند: تعداد این حوضچه ها خیلی زیاد، غیر اصولی و غیر کاربردی است و همین تعداد باید هر مدت یکبار تمیز شوند و متاسفانه پساب اکثر آنها را به رود کارون می ریزند.

علی اویسی با  اشاره به اینکه پیش از این به دلیل زیاد بودن حجم آب کارون این کارشکنی ها مشخص نبود، عنوان می کند: حالا که میزان آب به شدت کاهش یافته تخلیه کوچکترین زباله، فاضلاب و پساب ها هم دیدنی تر است و هم اثرات غیر قابل جبران تری دارد.

مزارع غیرمجاز امسال ممنوع شده اند

معاونت آبزی پروری شیلات خوزستان با تاکید بر اینکه تمام حوضچه های ماهی که امسال در حال فعالیت هستند، غالباً مجوز دارند، در گفتگو با خبرنگار قدس آنلاین، بیان می‌کند: سالها قبل به خاطر اینکه محدودیت آب نبود در مساحت های قابل توجهی مزارع ماهی غیرمجاز هم فعالیت می‌کردند، اما امسال با سازمان‌آب هماهنگ کردیم که آبدهی و فعال کردن مساحت های غیر مجاز با توجه به محدودیت هایی که هست انجام نشود و مزارع مجاز فقط فعال باشند.

کوروش میرزایی از مجوز محیط زیستی  حوضچه های مجازخبر داده و خاطر نشان می کند: برای دفع پساب ها هماهنگی با محیط زیست انجام شده، یک عده ای ممکن است به رودخانه کارون برگردد اما مجتمع آزادگان به بحره در تالاب شادگان وارد می‌شود، مجتمع خرمشهر، فاز یک احمدیان، فاز ۲ احمدیان، شهید کامروا به سمت حوضچه های تبخیری شیردم می رود، بنابراین پسآب آنها به کارون نمی ریزند.

راه پساب به کارون باز است

او با اشاره به اینکه مزارع انفرادی از همین قانون تبعیت می‌کنند؛ ادامه می‌دهد: یک تعداد ممکن است به کارون برگردد ولی در هر صورت مجوز محیط زیستی دارند از سوی دیگر فعالان محیط زیستی که میگویند پساب ها به کارون می‌ریزد خبر ندارند که ما اصلاً آبی نداریم که تخلیه و آبگیری دوباره در حوضچه های پرورش ماهی انجام شود، سابق بر این گاهی حوضچه ها پرآب می‌شد و سرریز می کرد، امسال حتی هنوز به آبگیری هم نرسیده اند چه برسد به اینکه تعویض آبی صورت دهند.

میرزایی در ادامه با اشاره به کمبود شدید آب اطلاع می دهد: تماس هایی از مجتمع آزادگان داشته‌ایم که میزان آب آنقدر پایین آمده که حتی ممکن است در حد جبران ارتفاع آب را هم نداشته باشیم و تلفات دهیم، آب کارون خیلی پایین آمده بنابراین در یک ماه گذشته آنها نتوانستند پمپ های خود را روشن کنند، فقط ساعت های محدودی را فعال بوده‌اند بعد از اینکه شوری آب در خرمشهر بالا زد دیگر خود آنها نیز تمایلی به آبگیری نداشتند.

آینده خطرناک منطقه

لازم به ذکر است بدانید پیش از این نبی اله خون میرزایی مدیرکل شیلات استان خوزستان با اعلام اینکه سیستم زه کش مجتمع های پرورش ماهی و نیز مجتمع نیشکر هم جوار، اجرایی نشده است، ریخته شدن پساب آنها به کانال های شهید شیردم را برای مجتمع و کل منطقه خطرناک دانسته و آینده ی آنها را در معرض تهدید خوانده بود.

تالاب ناصری، شیردم، بحره کدام جای پسآب است؟

در همین رابطه رئیس نظام صنفی کشاورزی خرمشهر و آبادان با بیان اینکه ۲۰ درصد شوری آب ممکن است مختص به حوضچه های پرورش ماهی باشد؛ تشریح می کند: اکنون روزانه برداشت آب نیشکر متوقف شده و به مدت هشت ساعت این توقف برقرار است، پمپ های حوضچه های ماهی نیز از ادامه فعالیت دست نگه داشته اند، در کنار آن ها حق آبه ای برای خرمشهر و آبادان تعیین شده که قرار است رهاسازی شود و آب شیرین از بالادست به سمت آنها بیاید.

نجم عبید زاده درباره اینکه پسابهای مزارع ماهی پنهانی در کانون میریزند؟ اذعان می کند: مرتب شاهد کانال انتقال پساب و ذهاب ها بوده ایم، اکثر آنها به سمت تالاب ناصری و جاده خرمشهر اهواز می‌رود و در رودخانه کارون تخلیه نمی شود.

سد جدیدی با نام مارد

عبید زاده با خبر اینکه در یک هفته آینده سد «مارد» آماده می‌شود تا مدیریت آب به درستی انجام شود؛ اضافه می کند: مدیران شهرستانی از جهاد وضعیت کشاورزی منطقه را مدیریت می‌کنند، فرماندار و نماینده شهرستان هم مشغول اند، اما شوری آب یک روزه به وجود نیامده که با مدیریت چند روزه حل شود، متاسفانه برای چنین کارهایی دیر می جنبند، با این حال یکسری هماهنگی با نماینده مدیریت جهاد کشاورزی برای ساختن سدی  که بین خرمشهر و آبادان است انجام شده.

او این سد را برای جلوگیری از پیشروی آب دریا شمرده، ادامه می دهد: معمولاً آب شور به علت جزر و مد بالا می آید و به بالاتر از مارد می‌رسد پیش بینی ها این است با احداث این سد جلوی پیشروی آب گرفته شده و از بالا دست آب شیرین رهاسازی شود که آب شرب و کشاورزی را مدیریت می کند.

این مسئول درباره این موضوع که آیا ممکن است سرنوشت سد خاکی مارد به گتوند پیوند خورد؟ به خبرنگار قدس آنلاین می گوید: چنین چیزی ممکن نیست چون، منطقه آبادان و خرمشهر شور نیست این آب دریاست که بالا می آید و گر نه از بالادست آب شیرین است و اراضی آن نیز شوری ندارند، حتی رودخانه کارون هم تا چند وقت پیش خوب بود و در یک ماه اخیر آب شور شده است و این به دلیل عدم مدیریت در بالادست توسط امور آب است در تابستان به علت کمبود و تبخیر آب و آمار بارندگی کم باعث به وجود آمدن این موقعیت شده است.

او می افزاید: ما انتظار داشتیم امور آب منطقه جنوب یا آب استان که اینهمه خبره و کارشناس دارند تحلیل چنین مواقعی را از قبل می دادند چراکه می دانستند وضعیت کشور بحرانی است، وقتی پیش بینی می کنند چه روزی بارندگی است چطور نمی توانند پیش بینی کنند سدها چقدر آب دارد و چقدر می‌تواند به مردم آب برساند؟

ضربات پی درپی بر پیکر نحیف اروند

عبید زاده با بیان اینکه متاسفانه مسئولان هیچ مدیریتی برای آب خوزستان نداشته و ندارند؛ تاکید می کند: تمام ضربه‌هایی که خرمشهر و آبادان می خورند از امور آب است چون بی برنامه برای یک سری کارها حقابه تخصیص می دهند. اگر می‌خواستند کاری برای امرار و معاش کشاورزان کنند چنین ممنوعیتی صورت نمی‌گرفت در هیچ جای دنیا موعد کشت و زمان پیک کشاورزی ممنوعیت کشت اعلام نمی‌کنند، این کارها به تدریج و با اعلام محدودیت صورت می‌گیرد تا آب شرب و کشاورزی مدیریت شود.

رئیس نظام صنفی کشاورزی خرمشهر و آبادان از سازمان آب وبرق می خواهد تا آمار میزان آب را دقیق اعلام کند چراکه یک سری آمارسازمان کشاورزی مبنی بر وجود آب است درصورتی که امور آب می‌گویند آبی پشت سدها نیست، او با تاکید بر این مسئله که احداث سدهای بی‌شمارعواقبش چنین است اضافه می‌کند: ما مدیریت آب این نداریم بلکه مدیریت سدی داریم، سد احداث می‌کنیم اما تا به امروز آب را مدیریت نکرده ایم، کشاورزی مدرن را پیاده نمی کنیم، کشاورزها آموزش استفاده از آبیاری قطره ای ندیده اند، حتی با وجود آموزش حمایتی در کار نیست.

حاکم ساکت منطقه

او در پایان تصریح می کند: منطقه آزاد که در حال حاضر کارش حاکمیت منطقه است لازم است حمایت خود را از کشاورزی منطقه انجام دهد، متاسفانه تا به امروز عکس العملی از آنها ندیده‌ایم، مردم خرمشهر و آبادان به عنوان شهروند می گوید آب شور است و مشکل آب شرب و شستشو داریم، کشاورزی هم رو به نابودی است اگر به این صورت پیش رود برای کشاورزی خرمشهر و آبادان باید فاتحه خواند.

شاید حالا که اینهمه مشکل را برای خرمشهر و آبادان بنا کرده اید بهتر باشد رویای منطقه آزاد شدنش را به گوشه ای سپرده و زودتر از آن مردم مظلوم و درد کشیده این مناطق را از کابوس های وحشتناکی که گریبان آنها را رها نمی کند، جدا کنید.