در ابتدای این مراسم، حجت‌الاسلام محسن نقی زاده، کارگردان مستند «دیوار گتو»، با بیان این‌که ایده ساخت این مستند از اختلافات و درگیری‌های هر روزه در فلسطین و ظلم‌های رژیم صهیونیستی به ذهنم رسید اظهار داشت: «دیوار گِتو» به بررسی جایگاه قوم یهود در تاریخ می‌پردازد و این که آیا این قوم در سالیان گذشته دارای سرزمینی بوده‌اند یا خیر؟
وی با بیان این که مخاطبان ایرانی، غالباً قصه تشکیل قوم یهود را نمی‌دانند اظهار داشت: رابطه ایرانیان با قوم یهود دیگر مسأله‌ای است که در این مستند با نگاهی به تاریخ جنگ جهانی دوم و تاریخ پادشاهی کوروش به آن اشاره شده است.
حجت الاسلام نقی‌زاده با اشاره به فعالیت 25 کنیسه یهودیان در تهران تصریح کرد: در این کنیسه‌ها در روز سه مرتبه نماز جماعت یهودیان برپا می‌شود؛ حال سؤال اینجاست اگر روزی یهودیان در فلسطین امروزی ساکن بوده‌اند، اجازه دارند با جنگ و خونریزی آن سرزمین را پس بگیرند یا باید آزادانه به عنوان پیروان یک دین الهی در کنار مسلمانان فلسطینی زندگی کنند؟
وی با اشاره به دلیل نامگذاری این مستند به نام «دیوار گِتو» و با بیان این که رفتاری را که نازی‌ها در دوران جنگ جهانی دوم با یهودیان داشته‌اند، در این سال‌ها یهودیان بر فلسطینیان روا داشته‌اند، گفت: زمانی که در برخورد با قوم یهود از واژه دیوار استفاده می‌کنیم بسیاری به یاد دیوار ندبه و محل عبادت یهودیان می‌افتند اما یهودیان به مناطق حاشیه‌ای شهر «گِتو» می‌گویند اما این لفظ به اصطلاحی برای منطقه‌ای حاشیه‌ای در لهستان تبدیل شد که نازی‌ها در آن یهودیان را بیش از عزیمت به محل کوره‌های آدم سوزی آن جا نگهداری می‌کردند.
کارگردان مستند «دیوار گِتو» در ادامه تصریح کرد: دیوار گِتو در لهستان را این روزها در فلسطین اشغالی و یا غزه و کرانه باختری می‌بینیم با این تفاوت که برای هولوکاستی که سال‌ها پیش رخ داده هر روز گریه می‌کنند اما برای فلسطینیان کسی دلش نمی‌سوزد.
حجت الاسلام نقی‌زاده در پاسخ به محمدجواد طالبی، مجری برنامه، مبنی بر این که شما در این مستند به نوعی واقعه هولوکاست را قبول کرده‌اید، اظهار داشت: من در رابطه با این اتفاق جَدَل کرده‌ام و قصه را به گونه‌ای تصویر کرده‌ام که بر فرض این که هولوکاست اتفاق افتاده است این مسأله چه ارتباطی با فلسطینیان دارد و شما نیز در این سال‌ها برخوردی نظیر نازی‌ها را با فلسطینیان انجام می‌دهید.
طالبی، مجری برنامه در بخش دیگری از سؤال خود خطاب به محمد جواد خوش بیان، منتقد و کارشناس برنامه گفت: ما در رابطه با غصب سرزمین فلسطین و ماجرای‌های پیرامونی‌اش مستندات بسیاری را تولید کرده‌ایم و به نظر شما نقطه قوت و تمایز این مستند نسبت به کارهای قبلی چه بوده است؟
اهمیت در نظرگرفتن پیش زمینه‌های ذهنی مردم جهان در ساخت مستند
خوش بیان در پاسخ به این سؤال مجری برنامه اظهار داشت: مستندسازان در ساخت آثاری با موضوعاتی نظیر رژیم صهیونیستی باید پیش زمینه ذهنی جهانی را هم در نظر بگیرند؛ چرا که نگاه ایران با جهان نسبت به مسأله رژیم صهیونیستی کاملاً متقاوت است.
وی با بیان این که در مستند «دیوار گِتو» اگر بیست دقیقه‌ای پایانی کار حذف شود کار به شدت طرفدار یهودیان است، خاطرنشان کرد: مسأله‌ای نظیر هولوکاست و باور آن در پیش زمینه اروپائیان به سبب وجود پروپاگاندا در غرب وجود دارد و هیتلر برای غرب یک شیطان مجسم است و اگر به تاریخ مراجعه کنید هیتلر هم برای کارهایش استدلال می‌آورد.
خوش بیان در ادامه بیان داشت: یهودیان پیش از سال 1890 تصمیم می‌گیرند که به سمت ارض موعود حرکت کنند و عده‌ای تصمیم می‌گیرند به آمریکا بروند و عده‌ای نیز تصمیم می‌گیرند به اورشلیم رفته و آن جا را بازسازی کنند و اکثر جنگ‌های اروپای شرقی و غربی با سرمایه یهودیان صورت می‌گرفته است.
وی در ادامه تصریح کرد: در بخش عمده ای از مستند مخاطب به یهودیان حق می‌دهد که به فلسطین به عنوان ارض موعود بروند و اگر قرار بود مستند بی طرف باشد باید وجهه شیطانی هیتلر کاسته و استدلال‌های هیتلر در قبال یهودیان و حتی تاریخچه جنگ‌های صلیبی و نقش یهود در این آتش افروزی‌ها بررسی می‌شد.
این منتقد سینما با توجه به آرشیوی بودن کار نیز تصریح کرد: کارهای آرشیوی در ظاهر کاری سهل‌الوصول به نظر می‌رسند اما بازبینی یک کار آرشیوی دو برابر از یک کار معمولی است و این مسأله به نسبت میزان موجود بودن تصاویر مرتبط سخت و سخت تر می‌شود.
خوش بیان در بخش دیگری از سخنان خود گفت: استفاده از انیمیشن در میانه کار اثر را از توازن و آن وجاهت فرمیک خارج می‌کند و به نوعی به کار لطمه می‌زند.
در بخش دیگری از نشست نقد و بررسی مستند «دیوار گِتو» علی عبدی، منتقد و کارشناس سینما، با بیان این‌که صهیونیزم ستیزی تا حد زیادی در حوزه مستند مغفول مانده و رفتن سراغ چنین سوژه‌هایی در چنین فضای مسموم فرهنگی جای تقدیر دارد، اظهار داشت: مشکل اصلی فیلم در روایت آن است؛ چرا که به نظرم نقطه آغاز روایت از جای بدی است و همین مسئله روایت اثر را دچار گسست می‌کند.
باید از کلیشه‌ها پیرامون مسأله صهیونیزم رها شویم
این منتقد و کارشناس سینما بیان داشت: متأسفانه در کشور دچار کلیشه‌هایی در رابطه با صهیونیزم هستیم که اگر از این‌ها رهایی نیابیم نمی‌توانیم به درستی مسأله را برای مخاطب تعریف و راه حل ارائه دهیم..
وی با بیان این که در تعریف روایت جدیدی از صهیونیزم ابتدا نیاز به یک آشنایی زدایی داریم، اظهار داشت: داستان صهیونیزم عقبه‌ای قدیمی‌تر از هولوکاست دارد و تمرکز بر هولوکاست سبب می‌شود توازن اثرمان به هم بخورد و در زمینی بازی کرده‌ایم که خواه یا ناخواه بخش‌هایی از ادعاهای طرف مقابل را ثابت یا کفه آن‌ها را سنگین‌تر می‌کند.
عبدی آغاز شکل‌گیری قصه صهیونیزم را از نیمه دوم قرن 19 دانست و افزود: در انتهای مستند کارگردان قصه هرتسل را مطرح می‌کند، در حالی که داستان باید از حول و حوش دوران هرتسل شروع می‌شد چرا که او ایده مرکزی تشکیل دولت توسط یهودیان را مطرح می‌کند.
این منتقد و کارشناس سینما در ادامه تصریح کرد: هرتسل این ایده را مطرح می‌کند که زمانی که همه ملت‌ها و اقوام دولت دارند چرا یهودیان نداشته باشند و با این تئوری بنیاد صهیونیزم پایه‌گذاری می‌شود.
وی با اشاره به آغاز شکل گیری دولت یهود توسط هرتسل تصریح کرد: این مسأله که به سمت الارض موعود که همان فلسطین است حرکت کنیم در تاریخ یهود همواره بوده و آن چیزی که با هرتسل آغاز می‌شود تشکیل دولت در ارض موعود است و سازمان جهانی صهیونیزم برای همین مسأله شکل می‌گیرد.
عبدی خاطرنشان کرد: اشتباهی که درباره بحث درباره گتو در لهستان صورت می‌گیرد، این است که فکر می‌شود گتو به یهودی‌ها تحمیل می‌شده است در حالی که یهودیان خودشان اختیاری و با اراده خودشان در گتو زندگی می‌کردند چون از نظر شرعی در یهودیت اختلاط و آمیزش با دیگران حرام است، خودشان را در مناطقی ایزوله می‌کردند که به آن‌ها گتو گفته می‌شد. الان در روایات صهیونیستی این بحث را به عنوان مظلوم‌نمایی خودشان چنین بیان می‌کنند که مجبور بودند که در گتو زندگی کنند در حالی که در کشورهای اسلامی، یهودی‌ها خودشان محلاتی برای خودشان تشکیل می‌دادند و ایزوله زندگی می‌کنند.
وی تصریح کرد: در بحث هستی شناسی صهیونیستی، مسأله، امنیت گتویی است یعنی گتوهای اروپایی را جمع کردند و فلسطین حالت یک گتوی بزرگی شده است و صهیونیستها بین خودشان و فلسطینی‌ها دیوارهای 9 متری کشیده‌اند که عملاً همان گتوهای قبلی است.
نظر شما