به گزارش قدس آنلاین، تقریبا یک سال و نیم از زمانی که «عبدالفتاح السیسی» رئیس‌جمهور مصر از «معامله قرن» طرحی پیشنهادی آمریکا درباره مسأله فلسطین صحبت کرد، می‌گذرد. وی در آوریل 2017 (اردیبهشت 1396) طی دیدار با «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا، این طرح را کاملا تأیید کرد.

بر اساس گزارش «العربی الجدید»، اما  السیسی هفته جاری در ششمین کنفرانس جوانان در دانشگاه قاهره اعلام کرد «معامله قرن بیشتر آنکه اتفاقی سیاسی باشد، اصطلاحی رسانه‌ای است». این نوع صحبت بیشتر نشان دهنده رویکرد رئیس‌جمهور مصر برای دور کردن خود از طرح پیشنهادی آمریکاست تا قاهره در آرامش تلاش کند برون‌رفتی قانع‌کننده برای حل مسأله فلسطین پیدا کند. السیسی در این سخنرانی همچنین تأکید کرد موضع ثابت مصر در این مسأله (فلسطین) التزام به مرزهای چهارم ژوئن 1967 و مرکزیت قدس برای دولت فلسطین است.

در ادامه این گزارش آمده است، السیسی که هفته جاری «معامله قرن» را اصطلاحی رسانه‌ای خواند درواقع اولین سیاستمدار عربی بود که در حضور ترامپ (در سال گذشته) از این طرح صحبت کرد و این اقدام او مورد استقبال ترامپ قرار گرفت. قاهره طی هفت ماه گذشته ، ایستگاه اصلی رفت و آمدهای فرستاده‌های رئیس‌جمهور آمریکا به منطقه یعنی «جرد کوشنر» و «جیسون گرینبلت» بود؛ بلکه می توان گفت این کشور، بازیگر اصلی برای قانع کردن فلسطینی‌ها در قبول معامله قرن بود.

العربی‌الجدید تصریح کرد، اظهارات هفته جاری رئیس‌جمهور مصر که تفاوت بسیاری با موضع آمریکا دارد، ناگهانی نیست بلکه با سه اتفاق اصلی مربوط به این موضوع در ارتباط است؛

اول: گزارشی است که خبرگزاری رویترز به نقل از منابع آگاه سعودی منتشر و در آن اعلام کرد ریاض به متحدان عربش اطمینان داده با هیچ طرح صلحی که موضوع قدس و حق بازگشت آوارگان را حل نکند، موافقت نخواهد کرد. این بدان معناست که ریاض به طرح صلحی که خودش در 16 سال پیش مطرح کرد ، بازگشته است. علاوه اینکه «سلمان بن عبدالعزیز» شاه عربستان خود بر این پرونده تسلط دارد و ولی‌عهد «محمد بن سلمان» را از آن دور نگه داشته است، ولی‌عهدی که گفته می‌شود حامی معامله قرن است و آن را تایید می‌کند.

روزنامه «هاآرتص» به نقل از دو منبع دیپلماتیک آگاه به مذاکرات معامله قرن نوشت، عربستان و دیگر کشورهای عربی به دولت ترامپ اعلام کرده‌اند نمی‌توانند از طرحی حمایت کنند که قدس شرقی را به عنوان پایتخت دولت فلسطین در قدس شرقی شناسایی نمی‌کند.

در همین راستا منابع دیپلماتیک مصر به العربی‌الجدید گفتند، دلیل اصلی مداخله ملک سلمان و همراه شدن السیسی با او در رد کردن طرح پیشنهادی آمریکا، شکست اعمال فشارهایی است که بر تشکیلات خودگردان، رئیس آن «محمود عباس» و «عبدالله دوم» شاه اردن وارد شد و هدف این فشارها قانع کردن آنها برای قبول تصورات اولیه پیشنهاد شده توسط جرد کوشنر بود.

محمود عباس از طریق واسطه‌ها چندین نامه به ملک سلمان فرستاده و در آن به شکل واضح از فشارهای محمد بن سلمان برای قبول مواردی که بر هر فلسطینی سخت است، سخن گفته است. محمود عباس اعلام کرده در اواخر عمر خود قرار دارد و بر سر اصول ثابت در مسأله فلسطین امتیازی نخواهد داد.  

بنا به این گزارش، موضع شاه اردن نیز مخالف بوده اما دلیل این مخالفت او با طرح آمریکا این بود که می‌ترسد بار آوارگان فلسطینی بر اردن تحمیل شود، یا حاکمیت این کشور کاهش پیدا کند، یا اینکه مجموعه‌ای از اختیاراتی که سازمان ملل با آن موافقت کرده، از این کشور گرفته شود. از سوی دیگر، همزمان با مخالفت تشکیلات خودگردان و اردن با طرح آمریکا، رهبران عربی که حامی این رویکرد واشنگتن بوده‌اند امتیازهایی کسب نکرده‌اند که از موضع آنها در مقابله با ملت‌هایشان حمایت کند.  

دوم: سفر عباس کامل رئیس سازمان اطلاعات مصر به آمریکا و دیدار با «مایک پامپئو» وزیر خارجه این کشور و تعدادی از مسئول دفترهای ترامپ. این سفر با گزارش‌های رسانه‌ای درباره تصمیم آمریکا برای پرداخت 195 میلیون دلار از کمک سالانه به مصر که به مدت 11 ماه بلوکه شده بود، همراه شد. در آن زمان (در توضیح علت این اقدام آمریکا) گفته شد واشنگتن شاهد تغییراتی در تعامل مصر با پرونده حقوق بشر بوده اما این در حالی بود که هنوز هیچ کدام از مسایل مانند کاهش تعداد زندانیان و سرکوب فعالان رسانه‌ای و حقوق بشری (در مصر) حل نشده بود.

سوم: تماس تلفنی عباس کامل با اسماعیل هنیه رئیس دفتر سیاسی حماس در هفته گذشته. در این تماس درباره پیشنهادهای نیکلای ملادینوف فرستاده سازمان ملل در امور منطقه و رایزنی‌های عباس کامل با مسئولان آمریکا درباره راههای بهبود اوضاع انسانی نوار غزه و نیز موضع حماس و تشکیلات خودگردان پیرامون معامله قرن صحبت شد. علاوه اینکه دوشنبه (دیروز) یک هیأت دیگر از حماس راهبری قاهره شد.

العربی الجدید افزود، این تحرکات و مواضع همزمان نشان دهنده عقب‌گرد در مسیر مذاکره معامله قرن یا کنار رفتن برخی از حامیان آن و در مقدمه همه آنها محمد بن سلمان بوده است. به نظر می‌رسد آنها دیگر قدرت هدایت مذاکرات در مسیری موافق با ایده آمریکا را ندارند، مسیری که سال گذشته در پشت درهای بسته آغاز شد و فلسطینی ها و سپس اردن ظرف دو ماه گذشته به آن اعتراض کردند.

منابع دیپلماتیک مصر ساعاتی پس از آنکه السیسی موضع جدید خود درباره معامله قرن را اعلام کرد، به «العربی الجدید» گفتند، این اظهارات نشان‌دهنده شکست کوشنر و گرینبلت در ارائه پیشنهادهای خوبی است که مشارکت مصر در معامله قرن را تضمین کند. عبدالفتاح السیسی طی چند ماه گذشته تلاش کرد دیدگاه‌های عربستان و اردن را به هم نزدیک و خیال شاه اردن از بحران‌های اقتصادی و اجتماعی را راحت کند.

این منابع افزودند، پرونده تعامل مصر با معامله قرن کاملا به عباس کامل رئیس اطلاعات این کشور واگذار شده است، او شخصا علاقه‌ای به پذیرفتن پیشنهادهای غیرعملیاتی واشنگتن را ندارد و طی سفر اخیر خود به آمریکا در این باره با مسئولان این کشور صحبت کرده است. کامل همچنین آموزش‌ها و توصیه‌هایی به رسانه‌های مصر درباه انتقاد از ایده‌های نامشخص آمریکا در پرونده فلسطین داده است.

در ادامه این گزارش آمده است، از جمله دلایل عدم استقبال مصر از ایده‌های ناقص آمریکا این است که با واقعیت فلسطین خصوصا نوار غزه فاصله بسیاری دارد. همچنین واشنگتن از مصر می‌خواهد درباره اوضاع امنیتی آینده نوار غزه نقشی را ایفا کند که فراتر از توانایی‌های قاهره است و قدرت حماس در داخل غزه را نادیده می‌گیرد.

العربی‌الجدید سپس نوشت، واشنگتن هیچ تعهد مشخصی درباره حمایت مالی از مصر پیرامون طرح‌های توسعه‌ای پیشنهاد شده میان نوار غزه، رفح و العریش نداده و در ارائه حمایت مالی، نظامی و لجستیکی برای پاکسازی شمال شرق منطقه سینا از گروه‌های تروریستی مردّد است.

در پایان گزارش به نقل از منابع آگاه آمده است، انتظار می‌رود واشنگتن به زودی کمک نظامی معلق‌شده به مصر را پرداخت کند زیرا دولت ترامپ سعی دارد السیسی را (با این اقدامات) جذب و او را قانع به همراهی در طرح معامله قرن کند خصوصا اینکه این اقدام ترامپ برای او هزینه چندانی ندارد و منجر به رویارویی جدیدی با کنگره نخواهد شد. اما السیسی خود را مستحق این کمک نظامی آنهم پس از گذشت ماهها می‌داند و معتقد است توافق بر سر معامله قرن نیازمند ارائه دلایل دیگری از سوی دولت ترامپ است که نشان دهد واشنگتن، جدی است و طرح مذکور قابلیت اجرایی دارد.

منبه: خبرگزاری فارس

انتهای پیام/