به گزارش قدس آنلاین، پیگیری‌ها و شکایت‌های مستمر اهالی مسکن مهر قرقی، معروف به شهرک مهرگان از همان سال‌های نخست جای‌گیری ساکنان در این واحدهای مسکونی، آغاز شد و متاسفانه تاکنون نتیجه قابل قبولی برای اهالی حاصل نشده است، شهرک مهرگان که در انتهای جاده کارخانه سیمان قرار گرفته از انتهای فاز دوم خود، به‌کارخانجات ایزوگام و آسفالت نیز نزدیک می‌شود.

زندگی دشوار در همسایگی کارخانه‌های ایزوگام

با حرکت در جاده کلات، هم‌چنان که از ازدحام شهری به مناطق خوش آب‌وهوای سدَ کارده و کلات نزدیک می‌شوید، بوی سنگین و آزاردهنده پلاستیک سوخته و آلاینده‌های ایزوگامی، شما را با دشواری‌های زندگی در حاشیه‌ شهر آشنا می‌کند.

در تصاویر جغرافیایی مشاهده می‌شود که مسکن مهر در برخی نواحی تا نزدیکی 3 کیلومتری کارخانجات ایزوگام و سیمان می‌رسد.

جاده فرعی منتهی به‌فاز دوم شهرک مهرگان در ادامه خود با فاصله 2 کیلومتری به‌جاده ایزوگام می‌رسد، به‌محض ورود به‌جاده ایزوگام، سنگینی هوا، چند برابر می‌شود به‌شکلی که پس از چند لحظه، احساس خفگی خواهید کرد.

احساس خفگی در جاده ایزوگام

کم‌کم سردر کارخانجات ایزوگام معلوم می‌شود که با اسم‌های طولانی جلب توجه می‌کنند، معمولا در کنار جاده، دروازه و حیاط ورودی را دیده می‌شود که سازه‌های نسبتا مرتفع، فرسوده و زنگار گرفته کارخانه‌ها با شکل‌های استوانه‌ای و مخروطی را در خود جای داده است.

هر چند ثانیه یک‌بار خودروهای سنگین با بارهایی شبیه به سیمان خشک از جاده عبور می‌کنند و اطراف خود را در سیمان و دود غرق می‌کنند، نمی‌توان تصور کرد که کارگران و راننده کامیون‌ها چطور در این خفقان و آلودگی، کار می‌کنند.

ورود و سرک کشیدن ممنوع

نزدیک یکی از کارخانه‎‌ها توقف می‌کنیم و می‌رویم تا برخورد نگهبان را بسنجیم و اگر شد، وارد کارخانه بشویم، به‌محض نزدیک شدن به‌درب وروی، جوانی بیست و چندساله، هراسان از حیاط به‌سمت دروازه می‌دود و فریاد می‌کشد:«کجا!کجا! ورود ممنوع است! داخل را نگاه نکن!» به‌عبارتی نه‌تنها نمی‌گذارد داخل شویم، بلکه حق توقف و سرک کشیدن هم را هم به‌ما نمی‌دهد.

می‌گویم:«برای برادرم به‌دنبال کار می‌گردم، شنیده‌ام کارخانه شما نیروی جدید می‌خواهد.» درب کارخانه را محکم می‌بندد و می‌گوید:«من از این چیزها خبر ندارم، از اینجا بروید، من اجازه صحبت با شما را ندارم.» درب را می‌بندد و می‌رود.

به‌سرعت منطقه را ترک می‌کنیم، تنگی نفس به تیر کشیدن پیشانی و قفسه سینه تبدیل شده، نمی‌شود ماند و عکس‌های بیشتری گرفت.

آلودگی شب‌ها جلوه‌گری می‌کند

در راه برگشت، از پشت فاز دوم مسکن مهر، وارد آن می‌شویم تا گفت‌وگویی با اهالی و ساکنین داشته باشیم، نزدیک ظهر است و از بوهای خفه‌کننده خبری نیستف فاز دوم شهرک همچنان مثل سال گذشته، بدون پارک و فروشگاه‌های ضروری، زندگی را بر ساکنان سخت می‌کند.

در تمام فاز دو، یکی دومنزل مسکونی، در حیاط خود بساط خواربارفروشی پهن کرده‌اند تا نیازهای روزمره مردم را رفع کنند، آقا مسعود که پنجاه و چندساله به‌نظر می‌رسد، شانه تخم‌مرغ را در دست گرفته و از حیاط خواربارفروشی عاریتی خارج می‌شود، از او در مورد کارخانه‌های ایزوگام می‌پرسم.

او می‌گوید: شما در طول روز نمی‌توانید متوجه آلودگی بشوید اما کافی‌ است ساعت از 11 شب بگذرد تا نفس کشیدن برایتان دشوار شود، من و همسرم، در تمام  سال، پنجره‌های خانه را بسته نگه می‌داریم، همسرم ناراحتی تنفسی دارد و این آلودگی برایش مثل سم است.

در کوچه کناری، محمدمعین 6 ساله مشغول دوچرخه‌سواری است، مادرش دم در آمده تا او را برای نهار صدا بزند، مرضیه خانم می‌گوید: یکی دو ماهی هست که بوی پلاستیک سوخته کمتر شده، سال پیش همین موقع‌ها، یعنی اواخر تابستان، تمام شبانه‌روز بوی شدید کارخانه می‌آمد.

با عبور بیابان حدفاصل فاز یک و دو شهرک، به‌سراغ بنگاه‌داران می‌روم، آقای میرمحمدی هم اعتقاد دارد که در ماه گذشته، میزان آلودگی بهتر شده، او می‌گوید: بارها دیده‌ام که سطح هشداردهنده آلودگی هوا در خیابان‌های نخریسی و سجاد، 11پی‌پی‌ام بوده اما با این حال هیچ کدام از عابران و ساکنین این مناطق دچار تنگی نفس یا سرفه‌های شدید نمی‌شوند.

وی ادامه می‌دهد: من فکر می‌کنم آلودگی هوای اینجا باید دو یا سه برابر بیشتر باشد که تا این حد عرصه را بر ما تنگ می‌کند! چطور می‌شود خانواده‌ای که تازه نوزادش به‌دنیا آمده، با خیال آسوده بیاید به‌خانه‌اش در شهرک و زندگی کند؟ خانواده‌هایی هستند که از پدر و مادر مسن خود نگهداری می‌کنند و نگرانی بسیاری در این خصوص دارند.

پیگیری‌های بی‌ثمر ساکنان

بیشتر ساکنان به این نکته اشاره می‌کنند که بوی پلاستیک سوخته شب‌ها اجازه خوابیدن به‌آن‌ها نمی‌دهد؛ خانم امینی می‌گوید: اهالی شهرک تا امروز چندین‌بار با اداره محیط زیست تماس گرفته‌اند، نامه اعتراضی ما به‌اداره محیط زیست ارسال شد، آن‌ها نیز نامه‌ای به‌معاون دادستان مشهد زدند و قرار شد دستور پلمپ کارخانه‌هایی که دستگاه فیلتراسیون را نصب نمی‌کنند، صادر شود.

آقای یوسفی به گفت‌وگو اضافه می‌شود و می‌گوید: چند ماه پیش معاون پایش و نظارت اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی و معاون دادستان مشهد به این‌جا آمدند، کارخانه‌ها را دیدند و وعده دادند که این مشکل را حل می‌کنند، از آن روز بیش از 6 ماه می‌گذرد و ما نامه دیگری هم به‌محیط زیست نوشتیم اما کسی جوابمان را نمی‌دهد.

ساکنین با پیگیری‌های خود متوجه شده‌اند که کارخانه‌های ایزوگام، نیمه‌های شب که بازرسان حفاظت از محیط زیست در منطقه حضور ندارند، ضایعات پلاستیکی را ذوب و با قیر پالایشگاهی ادغام می‌کنندف به‌گفته اهالی، این کار موجب صرفه‌جویی در هزینه‌ها و سود بیشتر در فروش ایزوگام می‌شود؛ همین اقدام غیرقانونی، میزان آلودگی را افزایش می‌دهد.

ورود محیط زیست از سال 94

در ادامه پیگیری‌های این گزارش به‌سراغ مدیرکل حفاظت از محیط زیست خراسان رضوی رفتیم، وی با ابراز بی‌اطلاعی از قضایا، مجدد نامه ارسال شده به دادستانی جهت پیگیری تخلفات کارخانه‌های ایزوگام را برای ما ارسال کرد، نامه‌ای که نتیجه اثرگذاری بر شرایط منطقه نگذاشته بود.

با توجه به‌بازدید معاون پایش و نظارت اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی از واحدهای ایزوگامی در سال 97، به سراغ وی می‌رویم.

محمد عرفانی، ضمن ابراز دغدغه درباره آلودگی هوا در جاده کلات؛ بیان می‌کند: این مسئله برای بنده بسیار اهمیت دارد و این‌طور نیست که بخواهیم آن را بی‌نتیجه رها کنیم، تا کنون پیگیری‌های بسیاری انجام شده و سعی کرده‌ایم با کمک گرفتن از انجمن تولیدکنندگان عایق‌های رطوبتی خراسان رضوی، دادستانی مشهد، سازمان استاندارد و اداره صنعت، معدن و تجارت مشکل را حل کنیم.

معاون پایش و نظارت اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی با تاکید بر اینکه واحدهای ایزوگامی باید از قیر معدنی در لایه‌های ایزوگامی استفاده کنند؛ می‌گوید: برای این کار دستگاه‌هایی وجود دارند که ایجاد بخارات و آلودگی‌های محیطی می‌کنند.

وی می‌افزاید: تعداد واحدهای صنعتی در این منطقه زیاد و متنوع است، کارخانه‌های ایزوگام، سیمان و آسفالت که منجر به  افزایش آلودگی و دغدغه‌های مردمی شده، اداره محیط زیست از سال 94 پیگیری‌های خود را افزایش داده، به طوری که بازدیدهای شبانه از کارخانه‌ها داشتیم و هنوز هم بازرسان ما در محدوده ساعت 10 شب تا 2 بامداد به سرکشی می‌روند.

واحد ایزوگامی به بازرس‌ها اجازه ورود نداد!

عرفانی با اشاره به‌این نکته تعجب برانگیز که برخی از کارخانه‌ها در را به‌روی کارشناس محیط زیست باز نکرده‌اند؛ عنوان می‌کند: خیلی از کارخانه‌ها مجهز به‌دوربین مدار بسته هستند و اجازه ورود به‌بازرس ما نمی‌دهند.

وی خاطرنشان می‌کند: ما این مسأله را در مورد برخی از کارخانه‌ها با استناد به‌ماده 30 قانون هوای پاک قبلی که ممانعت صنعت از بازدیدهای محیط زیست را منع می‌کرد، پیگیری کردیم.

جریمه 50 هزار تومانی!

جسارت واحدهای ایزوگامی در تداوم عملکرد متخلفانه‌ خود، جالب توجه است، معاون پایش محیط زیست با بیان اینکه برخی پایگاه‌های ایزوگامی به‌دستگاه قضا معرفی شدند؛ ادامه می‌دهد: بیش از 8 واحد ایزوگامی بوده به دادستانی معرفی شدند، اما جریمه‌های قضایی سبک بود و واحدها با رقم‌های 50، 200 و 300 هزار تومان جریمه شدند، این موضوع باعث شد که پیگیری‌ها کفایت نکند و واحدهای متخلف به‌کار خود ادامه دادند.

در اواخر سال 96، اداره حفاظت از محیط زیست به‌همراه دستگاه قضایی در جاده ایزوگام حضور یافتند و به این جمع‌بندی رسیدند که باید با کمک ریاست انجمن تولیدکنندگان عایق‌های رطوبتی خراسان رضوی و مکلف کردن این انجمن به‌پیگیری تخلفات زیست محیطی، این معضل را به پایان برسانند.

تاخیر دوماهه در تحقق وعده‌ها

از سوی دیگر پیگیری‌های ما از معاون دادستان مشهد، نشان می‌دهد که محمد بخشی محبی در گفت‌وگو با محمد عرفانی، به این جمع‌بندی رسیدند که تا ابتدای تیرماه، اسامی کارخانه‌هایی که فیلتراسیون ندارند یا ضایعات پلاستیکی را با قیر معدنی ادغام می‌کنند، به دادستانی اعلام شود.

اما معاون دادستان مشهد در گفت‌وگو با فارس اعلام کرد: تا به امروز لیستی از کارخانه‌های متخلف به‌دست ما نرسیده و ما منتظر اعلام اسامی از سوی محیط زیست هستیم.

عرفانی در پاسخ به‌تاخیر دوماهه در اعلام لیست به دادستانی می‌گوید: تشدید فعالیت واحدهای ایزوگامی از مردادماه تا پاییز است و تا پیش از این، بسیاری از واحدها تعطیل بودند به‌همین دلیل ما در تیرماه نتوانستیم لیست را در اختیار دستگاه قضا قرار دهیم.

ارسال اخطاریه به 7 واحد ایزوگامی

وی می‌افزاید: انجمن تولیدکنندگان عایق‌های رطوبتی استان، پیگیری‌های خود را آغاز کرده‌اند، اما هنوز روند آن کند است و موجب رضایت ما نیست، با شروع مرداد ماه، اخطاریه‌های محیط زیست به‌کارخانه‌هایی که باز بودند، رسانده شد و در بهار 97، هفت واحد ایزوگامی اخطاریه دریافت کردند.

معاون پایش و نظارت اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی در پاسخ به این سوال که آیا ممکن است هزینه سنگین نصب سیستم فیلتراسیون، موجب ممانعت واحدهای صنعتی از نصب آن شده باشد؛ عنوان می‌کند: خیر، در گفت‌وگویی که سال گذشته با انجمن تولیدکنندگان عایق‌های رطوبتی خراسان رضوی داشتیم، این عزیزان عنوان کردند که نصب فیلتر، هزینه بالایی ندارد یا دست‌کم در سال گذشته هزینه چندانی نداشته است.

سنجش کیفی محصول نهایی

با وجود ابراز تاسف عضو هیأت مدیره انجمن تولیدکنندگان عایق‌های رطوبتی استان در خصوص استفاده واحدهای ایزوگامی از ضایعات پلاستیکی در مراحل تبدیلی تولید ایزوگام، عرفانی از اعلام جدی این تخلف خودداری می‌کند و می‌گوید: واحدهای ایزوگامی، گاهی در تولید ایزوگام از لجن‌های اسیدی استفاده می‌کنند، البته این مسأله به طور صددرصد برای ما ثابت نشده و نمی‌خواهیم این مسأله به‌شکل اثبات شده در گزارش شما نقل شود.

وی می‌افزاید: ما بر استفاده از قیر طبیعی تاکید داریم و در صحبت‌هایی که با سازمان استاندارد صورت گرفته، بناست تا محصول نهایی ایزوگامی مورد سنجش قرار بگیرد تا درصورت وجود موادی غیر از قیر در محصول، فروش  و کیفیت آن تایید نشود.

وی اعلام می‌کند: این پیگیری‌ها باعث شد تا در سراسر کشور، استفاده از مواد اولیه آلوده ممنوع شود.

عرفانی تاکید می‌کند که استفاده از ضایعات پلاستیکی، صددرصد بر روی میزان آلودگی به‌وجود آمده تاثیر می‌گذارد و می‌افزاید: علاوه بر این، این ضایعات، کیفیت محصول نهایی را کاهش می‌دهند، تاکنون بالغ بر 6 واحد ایزوگامی، مجهز به سیستم فیلتراسیون شده‌اند، ما تا اواخر تابستان تصمیم به‌تشدید پایش‌های محیط زیست داریم.

چرا مردم هنوز ناراضی هستند

اما چرا با وجود پیگیری‌های اداره محیط زیست، سازمان استاندارد، اداره صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی و همکاری انجمن تولیدکنندگان عایق‌های رطوبتی خراسان رضوی، ساکنان منطقه در جریان این پیگیری‌ها قرار نگرفته‌اند و همچنان در حال نامه نوشتن به‌اداره محیط زیست هستند؟ چرا اهالی شهرک مهرگان،  تغییری در آلودگی هوا احساس نکرده‌اند و معتقد هستند مسؤولان به وعده‌های خود عمل نکرده‌اند؟

ساکنان حاشیه‌نشین جاده کلات، خیابان رسالت و شهرک مهرگان، شاید از خیلی جهات در خوزستان خراسان زندگی می‌کنند! بخش گسترده‌ای از این مناطق آب لوله‌کشی منازل‌شان شور است، دور افتاده از مراکز درمانی هستند و هوای‌شان آلوده است.

اگرچه حاشیه‌نشینی از برخی جهات به‌عنوان معضل اجتماعی شناخته می‌شود اما مسکن مهر به‌عنوان طرحی اجتماعی در این منطقه بنا شد و مسؤولان موظف به‌رفع مشکلات و مسائل آن هستند و هوای پاک، حداقل حق شهروندی ساکنان این منطقه است.

از سوی دیگر، صنعت ایزوگام به عنوان یکی از مشاغل بومی مهم برای حاشیه نشینان این منطقه مطرح است که باید به مشکلات آن‌ها و دلایل سرپیچی‌ این کارخانه‌ها از قوانین پرداخت و زوایای دیگر این ماجرا را بررسی کرد.

منبع:فارس

انتهی پیام/