«صباح زنگنه» کارشناس مسائل خاورمیانه و نماینده سابق مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار گروه بین الملل قدس آنلاین در ارتباط با موضوع ناپدید شدن «جمال خاشقجی» روزنامه نگار منتقد رژیم سعودی هنگام حضور در کنسولگری عربستان در استانبول در تاریخ دوم ماه میلادی جاری و انکار رژیم سعودی در مورد دست داشتن در این پرونده گفت:  عربستان سعودی مرتکب یک سری اشتباهاتی شده است که به دنبال آن دچار دستپاچگی شده است.

زنگنه گفت:به نظر می رسد که عربستان با دادن آزادی های ظاهری اجتماعی در حد رانندگی زنان یا حضور آنها در کنسرت ها و امثال آن خواسته تا بحث آزادی‌های فکری و سیاسی را پنهان و محدود کند؛ مسئولان عربستان از حضور تشکل های سیاسی مخالف حاکمیت فعلی نگران هستند؛ از نظر دربار سعودی این تشکل ها می تواند شامل برخی از شاهزادگان و یا نیروهایی که با تشکیلات اخوان المسلمین ارتباط دارند باشند.

صباح زنگنه افزود: این تشکیلات چه در افغانستان و پاکستان باشند و چه در عربستان، مصر و ترکیه، همگی برای رژیم حاکم عربستان تهدید به شمار می روند. جمال خاشقچی با همه این تشکل ها ارتباط داشت، بنابراین به عنوان یک مخزن اسرار یا باید در اختیار باشد و یا آنکه باید ناپدید شود که با تغییراتی که در خاندان سلطنتی صورت گرفت بخشی از حاکمان و شاهزادگان کنار گذاشته شدند و یکی از افرادی که در حاشیه آنها زندگی می کرد و با سازمان امنیت عربستان هم در ارتباط بود همین جمال خاشقچی است، از این رو او یا باید ثناگوی دربار می شد و یا آنکه ناپدید شود که ظاهرا گزینه دوم در مورد او اجرایی شده است.

وی در مورد سکوت «عادل الجبیر» وزیر امور خارجه عربستان که باید به عنوان رئیس دستگاه دیپلماسی اولین فرد پاسخگو در این پرونده باشد گفت: موضوع خاشقچی آنقدر بزرگ است که با پاسخگویی عادل الجبیر امکان حل آن وجود ندارد؛ به همین دلیل شاهزادگانی مانند سفیر عربستان در واشنگتن که برادر محمد بن سلمان هم هست پاسخگویی ها را شروع کردند و پس از آن خود محمد بن سلمان در یک مصاحبه طولانی درصدد لاپوشانی کردن مسئله برآمد و در وهله اخیر نیز ملک سلمان پادشاه سعودی در تماس با اردوغان و ترامپ سعی کرد آنها را برای مختومه کردن پرونده متقاعد کند.

این کارشناس مسائل بین الملل در رابطه با محتوای تماس تلفنی ملک سلمان و اردوغان توضیح داد: از آنجایی که این اتفاق در ترکیه رخ داده است، طبیعتا رئیس جمهور این کشور احساس مسئولیت می کند و می‌تواند در جهت تشدید آن اقدام کند و یا آنکه آن را کنترل و شرایط را به نفع عربستان آرام کند؛ از طرف دیگر ترکیه با اخوان المسلمین روابط نزدیکی دارد و جمال خاشقچی نیز با این جماعت ارتباط نزدیک داشته که ناپدید شدن او به اعتبار و حیثیت ترکیه ضربه زده است؛ از این رو باید نسبت به آن نیز پاسخگو باشد لذا ملک سلمان با مد نظر قرار دادن این موضوعات در این تماس تلفنی تلاش کرد تا اردوغان را متقاعد و نظر او را جلب کند.

زنگنه در مورد تهدیدهای ترامپ به اعمال تحریم و مجازات علیه عربستان در صورت ثابت شدن دست داشتن مقامات سعودی در این پرونده و قتل خاشقچی، گفت:  به نظر می رسد که حادثه هم برای آمریکا و هم برای ترکیه و عربستان مسئله مهمی است؛ جمال خاشقچی همکار آمریکایی ها نیز محسوب می شود و پیش از این احتمالا به معادلاتی با سازمان های آمریکایی رسیده باشد؛ به هرحال آمریکا هرجا که بوده چه در افغانستان چه در عراق و چه در لیبی، سوریه و مصر، خاشقچی نیز در تمام این مراحل با آمریکا و سازمان های آمریکایی همکاری داشته است؛ بنابراین جزئی از ذخایر اطلاعاتی آمریکا هم محسوب می شود و اخیرا هم که به عنوان همکار رسمی روزنامه واشنگتن پست فعالیت داشته است؛ طبیعتا جناح حامی واشنگتن پست نیز فشار آورده تا ترامپ در قبال موضوع عکس العملی نشان دهد.

وی توضیح داد: اگر عربستان نتواند جو به راه افتاده را آرام کند حتما ترامپ ناگزیر خواهد شد تا با افکار عمومی جهان همراهی کند؛ گرچه «جارید کوشنر» داماد او، فشار خواهد آورد که از «بن سلمان» حمایت کند و او را رها نکند، ولی اگر نمایندگان مجلس سنا وارد کار شوند و تعداد معتنابهی از نمایندگان هر دو حزب دموکرات و جمهوری خواه خواستار مجازات عربستان باشند ترامپ ناگزیر خواهد بود که برخی از تحریم ها را علیه عربستان اعمال کند که به نظر می رسد سعودی ها پیام هایی را در این خصوص دریافت کرده اند و از این رو واکنش نشان دادند.

این کارشناس مسائل سیاسی در مورد واکنش مسئولان سعودی به تهدیدهای ترامپ گفت: اینکه نویسنده شبکه العربیه تهدید کرده است چنانچه آمریکا عربستان را تحریم کند این کشور 30 راهکار برای مقابله با آن دارد نشان می دهد که موضوع جدی است؛ ولی اینکه عربستان تا چه حد امکان عملی کردن این تهدیدها را داشته باشد، ممکن است اجرای برخی از این راهکارها مانند تحریم نفت و افزایش قیمت آن و یا تغییر ارز مبادله موجب نابودی سلطنت رژیم آل سعود شود، اما بحث نزدیکی به روسیه، چین و ایران یک نوع بازی سیاسی است که مشخص نیست تا چه حد عملیاتی باشد و بیشتر تلاشی برای نگران کردن ترامپ از اعمال تحریم است.

زنگنه در پایان و در پاسخ به این سوال که اگر عربستان تهدیدهایی مانند بالابردن قیمت نفت و کاهش عرضه آن را اجرایی کند پاسخ آمریکا چگونه خواهد بود تصریح کرد: واکنش آمریکا در قبال چنین اقداماتی واکنش سختی خواهد بود؛ مگر آنکه عربستان بکوشد تا این پرونده را هرچه زودتر مختومه کند و از تبعات آن بکاهد.

انتهای پیام/