قدس آنلاین، تالاب جازموریان به عنوان مرکز تنظیم اکوسیستم های شرق کرمان و غرب سیستان و بلوچستان که سابقا آب آن شیرین بود، بر اثر یکجانبه گرایی استان همجوار و عدم‌حساسیت مسوولین سیستان و بلوچستان در گذشته ها ، و احداث سدهای متعدد بر روی رودخانه های استان کرمان از جمله هلیل رود و خشک شدن بخش اعظمی از این دریاچه و مراتع اطراف آن‌ و آسیب های زیست محیطی و اجتماعی و اقتصادی و... زیادی را ایجاد نموده است و می‌توان گفت سد جیرفت از عوامل مهم مشکلات زیست محیطی هامون جازموریان است که ۵۰ درصد آن در استان سیستان و بلوچستان واقع شده است .

آب رودخانه هلیل رود که می‌بایست پس از پیوستن رودخانه های دیگر و سیلابها و روان آبهای دیگر و علاوه بر آبیاری جیرفت و کهنوج، وارد هامون جازموریان شده و مناطقی از سیستان و بلوچستان را منتفع سازد در جیرفت بر روی آن سد احداث شده که حیات تالاب را به خطر انداخته و بیشترین دود آن به چشم مردم کشاورز و دامدار دلگان میرود.

تالاب جازموریان در حالت طبیعی در مرکز یک منطقه خشک واقع شده است و اقدامات نسنجیده مدیران وقت در استان کرمان در خصوص احداث سدها و عدم توجه به موقعیت های دیگر تالاب هامون، منشا مشکلات فراوانی بوده که هر ساعت تاخیر در چاره اندیشی و مطالعات کنترل و تعدیل آسیبها، میتواند مناطق حاشیه تالاب در سیستان و بلوچستان را به منطقه ای پرمخاطره در حوزه های زیست محیطی و کشاورزی و دامداری و.. مانند حوزه سیستان که امروز تحت تاثیر خشکسالی تالاب هامون ایجاد شده، تبدیل کند و چه بسا اگر در حوزه سیستان هم در سالیان دور حساسیت لازم ایجاد می شد مشکلات کنونی کمتر میبود .

البته به سبب اینکه کل تالاب در داخل کشور قرار گرفته و بر خلاف سیستان متاثر از خارج مرز نمی باشد اگر عزم عمومی از هم اکنون در حوزه تالاب جازموریان شکل بگیرد  میتوان از بروز خسارتهای آتی جلوگیری کرد. باید حق ابه دلگان لاقل در بخش زیست محیطی تعیین شود تا خطراتی که متوجه اکوسیستم منطقه و ناشی از تاثیر تالاب جازموریان است به حداقل برسد . باید کارگروه مربوطه متشکل از مسوولین مربوطه دو استان تشکیل و با مطالعات لازم بدون فوت وقت نسبت به ترتیب بندی و حقوق ساکنین بلوچستان که در حاشیه این تالاب سکونت دارند و ارتزاق میکنند چاره اندیشی شود.

زنگ‌خطر حرکت شنهای روان به سمت دلگان و نقاط شهری و روستایی مجاور و حتی ایرانشهر ، بعد از نواخته شدن زنگ نابودی تدریجی تالاب به صدا در آمده و این تهدید مستقیما حیات و اقتصاد و فرهنگ و..‌ مردم منطقه را نشانه رفته است . نیاز است تاثیرات و خطرات خشکسالی تالاب در دلگان و مناطق بمپور و محمدان و.. شهرستان ایرانشهر و مناطق اسپکه و لاشار و... شهرستان نیکشهر و مسکوتان و مناطقی از شهرستان فنوج بررسی و برنامه ریزی لازم با حساسیت صورت و سپس اقدام مشترک در داخل استان نیز شکل بگیرد و در اولین مرحله هم جلوی حفاری های غیرمجاز گرفته شود و چاههای غیرمجازی که طی سالهای اخیر حفر گردیده است مسلوب المنفعه شوند .

آسیب  تالاب جازموریان برای سیستان و بلوچستان سدهای استقلال ، سد عروس در جیرفت و برخی سدهای کوچک و بزرگ آبخیزداری به تعداد بیش از ۳۰ سد در استان کرمان است که اجازه ورود اندک سیلابهای ناشی از بارندگی ها را به هامون جازموریان نمیدهد که این‌موضوع تالاب را خشکانده و منشا ریزگردها شده و تهدیدی برای منطقه است.

انتهای پیام/