قدس آنلاین - وحید اکرمی: پاییز پر بارش ۹۷ در ایستگاه پایانی خود قرار گرفته است و به زودی جایش را به زمستان خواهد داد. در پاییز امسال خوشبختانه، بارندگی های بسیار مناسب و امیدوارکننده ای رخ داد. اما پیش بینی های هواشناسی حاکی از آن است که بارندگی ها پس از پاییز تقریبا متوقف خواهند شد. بجز چند مورد اندک، زمستان ۹۷ تقریبا فاقد بارش است و چترهایمان در این ایام به کار نخواهند آمد. به عبارتی دیگر سه ماه پایانی امسال، تقریبا خشک است و رنگ و بویی از زمستان ندارد.

اما عدم بارش برف و باران در زمستان به جز اینکه سال پیش رو را خشک و بی آب نشان می دهد، مشکل بزرگ دیگری هم به همراه دارد. افزایش شدید آلودگی هوا و بالا رفتن غلظت آلاینده های خطرناک از دیگر تبعات زمستان بدون بارش است. معضلی که برخلاف مشکل قبلی، بسیار نقد است و به سرعت اتفاق می افتد و پس از آن، تنفس برای انسانهای سالم، سخت و دشوار می شود چه رسد به بیماران.

براستی دلیل افزایش آلودگی ها در زمستان های خشک و فاقد نزولات چیست؟ در تابستان هم تقریبا خبری از بارندگی نیست اما هیچگاه میزان آلودگی هوا به قد و قواره ماههای سرد سال نمی رسد. چرا؟

بروز پدیده وارونگی یا اینورژن (Inversion) در زمستان، مهمترین دلیل افزایش آلاینده ها در ماه های سرد سال است. به عبارت دیگر در تابستان معمولا سطح زمین خنک تر از آسمان است. پس گازهای آلوده که در سطح شهرها تشکیل می شوند به دلیل چگالی کمتر یا همان سبکتر بودن از هوای خنک، به سمت بالا می روند و با هوای بالایی خود مخلوط شده و از محدوده آسمان شهرها دور می شوند. اما در زمستان این قضیه برعکس یا وارونه می شود. زمین گرمتر از آسمان است و هوای آلوده مانعی سنگین به نام توده هوای سرد در بالای سر خود احساس می کند. این توده هوای سرد، حکم یک مانع برای خروج گازها را بازی می کند و باعث می شود که آلاینده ها در آسمان شهرها محبوس شوند. پیامد تجمیع این گازها به صورت روزانه، هوایی آلوده و کثیف خواهد بود و بارها، شاخص کیفیت هوا را به محدوده ناسالم و یا بسیار ناسالم خواهد برد.

مناسبترین روش برای خروج از این وضعیت بارش نزولات جوی در زمستان است. با توجه به این پیش بینی که در سه ماه پایانی سال بارش قابل توجهی در مشهد نخواهیم داشت پس باید انتظار آلودگی شدید هوا را در شهرمان داشته باشیم.

این موضوع قابل پیش بینی است، اما موضوعی را که نمی توان پیش بینی کرد، برنامه ها و تدابیر مدیران و مسئولان شهری برای از بین بردن یا حداقل کاستن از آلودگی هوای مشهد است. گسترده شدن شهرها از جمله شهر مقدس مشهد، افزایش تردد وسایل نقلیه و فعالیت بیشتر کارخانجات صنعتی را در پی دارد. این موضوع قابل انکار نیست و سالهاست که زمستانهای سخت و کثیفی را به چشم دیده ایم. اما دریغ از یک تدبیر یا برنامه بلند مدت از مسئولان.

براستی مدیران مربوطه شهری، بجز برنامه های موقت که آنهم بدلیل فشار رسانه ها و افکار عمومی در اوج آلودگی در سالهای گذشته داشته اند چه برنامه جامع و کاملی را طراحی و پیاده کرده اند؟ آیا کسی از قانون یا دستورالعملهایی که بتوان با آن، غول آلوده را از پای در آورد و یا حداقل از زهر آن کاست، خبری دارد؟

هنوز یادمان نرفته که سال گذشته در اوج آلودگی های هوا، عیسی کلانتری معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست کشور به عنوان بزرگترین مقام مسئولی که باید برای آلودگی هوای شهرها تدبیری داشته باشد گفت: "دعا کنید تا باد بیاید و آلودگی ها را با خود ببرد". تا این اندازه از تدابیر حکیمانه را تقریبا همه بلد هستند. اما مردم انتظار دارند که مسئولان مربوطه چاره اندیشی های مناسب و کارشناسانه و اصولی داشته باشند تا شاید این مشکل برطرف شود.

بنابراین از هم  اکنون به مسئولان، مدیران و برنامه ریزان شهر مقدس مشهد هشدار میدهیم که ، با پیش بینی های معتبر هواشناسی زمستان امسال تقریبا فاقد نزولات آسمانی مناسب است و بروز پدیده طبیعی وارونگی هواقطعا منجر به افزایش بیش از حد غلظت آلاینده ها و آلودگی شدید هوای شهر خواهد شد پس از همین  امروز تدابیر لازم را بیاندیشید. فردا دیر است و آلوده

انتهای پیام/