به گزارش گروه فرهنگی قدس‌آنلاین، زنده یاد منوچهر نوذری از جمله هنرمندانی است که نسل‌های مختلف با او خاطره دارند و در رادیو و تلویزیون برنامه‌هایش را دنبال کردند و نسل‌های جوان‌تر حتی اگر چیزی از این هنرمند فقید ندیده باشند، اما به دلیل محبوبیت بی‌اندازه‌اش با او آشنایند.

مرحوم نوذری فعالیت هنری خود را در سال ۱۳۳۲ آغاز کرد و از مشهورترین برنامه‌های او پس از انقلاب می‌توان به «مسابقه هفته»، «تهران ساعت بیست» و همچنین مجموعه‌های داستانی «کوچه اقاقیا» و «باجناق‌ها» اشاره کرد. یکی از برنامه‌های محبوب رادیویی که در دهه ۶۰ با حضور او و اجرای چند نقش روی آنتن می‌رفت، «صبح جمعه با شما» بود که علاوه بر مجری و بازیگر به عنوان کارگردان هم در این برنامه حضور داشت. این برنامه به همت جمعی از هنرمندان صدا، مدت‌ها باب تفریح و خنده ایرانیان را در روز جمعه گشود.

برنامه جمعه ایرانی بعداً جایگزین صبح جمعه با شما شد و سپس برنامه رادیو جمعه جایگزین این برنامه شد و نهایتاً اردیبهشت ۱۳۹۷ صبح جمعه با شما مجدد احیا شد و امسال نیز ۱۶ آذرماه همزمان با سالروز درگذشت مرحوم نوذری مصادف با روز جمعه دست اندرکاران این برنامه برای گرامیداشت این هنرمند یک ویژه برنامه تولید کردند. این مراسم یادبود یکشنبه گذشته با حضور جمعی از مدیران رادیو و همکاران قدیمی مرحوم نوذری در رادیو برگزار شد. به بهانه سالروز درگذشت مرحوم نوذری ما نیز به سراغ منوچهر آذری و علیرضا جاویدنیا دو تن از همکاران و دوستان قدیمی او رفتیم و یاد و خاطره وی را گرامی داشتیم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.

جاویدنیا در ابتدای سخنان خود اظهار کرد: به مناسبت گرامیداشت یاد هنرمند ارزشمند مرحوم نوذری در گروه برنامه «صبح جمعه» تصمیم گرفتیم ویژه برنامه‌ای برای ایشان تهیه کنیم و از آنجایی که سالروز درگذشت ایشان با روز پخش برنامه «صبح جمعه» مصادف شده بود ما این ویژه برنامه را زودتر ضبط کردیم. ضمن اینکه در این مراسم از چند تن از هنرمندان عرصه طنز هم تجلیل به عمل آمد و همچنین مدیران صداوسیما و همکاران قدیمی زنده‌یاد نوذری همچون منوچهر اسماعیلی، حمید منوچهری، سعید توکل، آذری، ملک‌آرایی، فرهنگ جولایی (اولین تهیه‌کننده صبح جمعه)، پریچهر بهروان و... هم در این برنامه حضور داشتند. تلاش ما این بود که این مراسم یادواره‌ای در خور برای ایشان باشد.

■ نبوغ کار رسانه‌ای داشت

وی در ادامه با اشاره به ویژگی‌های مرحوم نوذری اظهار کرد: در یک کلام فقط می‌توانم بگویم چیزی که عیان است چه حاجت به بیان است. مرحوم نوذری یک هنرمند استثنایی بود. خاطرم هست در سالگرد رادیو با زنده یاد مرتضی احمدی که خداوند رحمتش کند در مورد مرحوم نوذری صحبت می‌کردیم. بین این دو هنرمند بزرگوار یک اختلاف سلیقه‌ای وجود داشت، اما با این حال زنده یاد احمدی تمام حرفش این بود که اختلاف سلیقه‌های ما به کنار، اما اگر قرار باشد که من بخواهم از یک نفر که نبوغ کار رسانه‌ای مانند رادیو و تلویزیون را دارد حرف بزنم قطعاً اولین نفر زنده یاد منوچهر نوذری است. این چیزی بود که مرحوم مرتضی احمدی صادقانه آن را در مورد ایشان عنوان کرد و ما همگی که افتخار شاگردی ایشان را داشتیم از این قاعده مستثنی نیستیم و همه ما یک صدا همین نظر را داریم.

جاویدنیا تأکید کرد: با این که امروز من برنامه «صبح جمعه با شما» را در کنار دوستانم کار می‌کنم و سال‌ها شاگردی زنده یاد نوذری را کردم اما باید بگویم ما با نوذری و نوذری‌ها فاصله بسیاری داریم. ما کنار مرحوم نوذری چیزهای بسیاری یاد گرفتیم، ولی با او فاصله داریم، برای همین معتقدم مرحوم نوذری یک استثنا بود. وقتی ما از استثنا بودن ایشان حرف می‌زنیم در واقع خیلی از مسائل دست به دست هم می‌دهد تا به چنین تعریفی دست پیدا می‌کنیم. از طنازی تا حاضرجوابی ایشان گرفته تا معلومات بالا و دیدگاه‌هایی که نسبت به برنامه‌های طنز و حتی برنامه‌های اجتماعی داشت همه نشان از نبوغ وی دارد.

وی تصریح کرد: ما برنامه‌های اجتماعی بسیاری را کنار هم کار کردیم و در آن جنس برنامه هم ایشان همین گونه بودند و تنها چیزی که می‌توانم در مورد مرحوم منوچهر نوذری بگویم این است که ما با شخصیت کم نظیری مواجه بودیم که در نوع خود مثال زدنی و یک استثنا بود.

در ادامه منوچهر آذری تصریح کرد: مرحوم نوذری هنرمند توانا و ارزشمندی بود و من با ایشان در برنامه‌های بسیاری در تلویزیون و رادیو همکاری داشتم. یکی از همکاری‌های ما اجرای برنامه «صبح جمعه» بود و با حضور وی این برنامه تبدیل به «صبح جمعه» دیگری شد. ایشان هنرمندی فهیم بود که در دوبله، سینما، رادیو و تلویزیون بی نظیر بود. او حتی در سینما هم چند فیلم ساخت و در کسوت تهیه کننده و کارگردان حضور داشت. تیپ‌های «آقای ملون»‌ و «دست و دلباز» در برنامه رادیویی «صبح جمعه با شما» ماندگار است و صداپیشگی او به جای بازیگرانی مانند گلن فورد و جک لمون برای همیشه در ذهنمان نقش بسته است.

وی افزود: ما «صبح جمعه با شما» را در کنار ایشان، فرهنگ مهرپرور، آقای توکل، آقای شیشه گران و مرحوم حسین عرفانی اجرا می‌کردیم. علت ماندگاری هنرمندانی همچون مرحوم نوذری به این مسئله برمی گردد که اگر کسی به کارش علاقه‌مند باشد و مردم را دوست داشته باشد مسلم بدانید که در کارش موفق می‌شود و مورد توجه مردم هم قرار می‌گیرد. مردم ما خیلی فهیم و بااستعدادند. آن‌ها هنرمندان را خیلی دوست دارند، اما می‌فهمند که چه کسی دروغ و چه کسی حقیقت را می‌گوید. 

■ چیزی جز خدمت به مردم در ذهن و دل ما نبوده است

آذری یادآور شد: چه من که برای مردم انجام وظیفه کردم و چه مرحوم نوذری، چیزی جز خدمت به مردم در ذهن و دل ما نبوده است و جز شادی مردم چیز دیگری نخواستیم. شعار برنامه ما این بود که «ز حق توفیق خدمت خواستم دل گفت پنهانی، چه توفیقی از این بهتر که خلقی را بخندانی». هنرمندانی همچون مرحوم نوذری، آقای احمد شیشه گران، آقای توکل، آقای جاویدنیا، بنده و شمار بسیاری از همکاران ما و خیلی‌ها کار کردند و هدف چیزی جز خدمت نبوده است. بسیاری در این عرصه کار کردند اما ماندگار نبودند. من ۴۰ سال در رادیو و تلویزیون کار کردم. شخصیت‌های بسیاری را خلق کردیم و با مردم خندیدیم و در لحظات سخت با مردم گریه کردیم و همیشه کنار آن‌ها بودیم و هیچ وقت خودمان را از آن‌ها جدا ندانستیم، اما مسائلی مانند مردمی نبودن و خود را از آن‌ها جدا کردن باعث می‌شود که هنرمند در ذهن مردم ماندگار نشود، ولی ما اینگونه نبودیم.

این هنرمند پیشکسوت در بخش دیگری از صحبت‌های خود اظهار کرد: من برای اجرای برنامه به نقاطی سفر کردم که وقتی حتی به مهران مدیری در برنامه «دورهمی» گفتم من برای اجرای برنامه به ابرکوه رفتم او حتی نمی‌دانست آنجا کجاست در حالی که من برای مردمم به این مناطق سفر کردم. هنر که مردمی باشد پابرجاست، مرحوم نوذری هم همین گونه است. صد سال دیگر هم که بگذرد مردم با خاطرات او زندگی می‌کنند. با اجراهای بشدت مسلط او یا لطیفه تعریف کردن به غایت شیرینش خاطره‌ها دارند.

وی ادامه داد: اگر امروز خیلی‌ها آمدند و شما می‌بینید که به دل نمی‌نشینند، همیشه هم هستند اما مردم به آن‌ها اعتماد نمی‌کنند و اصلاً کسی جذب آن‌ها نمی‌شود به این دلیل است که این‌ها اجباراً وارد این عرصه شدند و قرار بوده که اصلاً جای دیگری باشند، اما نشده و آمدند و هنرپیشه شده‌اند. هنرپیشگی باید در وجود، بیان و در کار کردن فرد عیان باشد. مردم را باید دوست داشت و برای آن‌ها با بودجه‌های ناچیز و کم و زندگی درویشانه کار کرد؛ اینگونه است که نام و خاطره هنرمند باقی می‌ماند. سعدی و حافظ چطور ماندگار شدند؟ مگر ما در عصر و زمانه خودمان از این جنس هنرمندانی که ماندگار هستند و دیگر مانند آن‌ها را نخواهیم دید، کم داریم؟ امیدوارم کسانی به این عرصه راه پیدا کنند که مردم را دوست بدارند و محترم بشمارند و از جان و دل برای آن‌ها کار کنند و مطمئن باشید در این شرایط حتماً در کارشان موفق خواهند بود.

آذری در ادامه عنوان کرد: من می‌خواهم یک نکته هم به کسانی که می‌خواهند وارد این عرصه شوند بگویم و آن این است که اگر کسی می‌خواهد وارد کار هنر شود نباید خودش را گول بزند، اگر علاقه دارد و آن را در وجودش حس می‌کند بیاید و این را هم بداند که در آن پول نیست چون خیلی‌ها تصورشان از این کار فقط کسب شهرت و پولدار شدن است چون اگر به خاطر این‌ها به عرصه هنر ورود کنند آن دیگر هنر نیست.

■ یک مطلب ساده و عاری از طنز را کمدی می‌کرد

این بازیگر در بخش دیگری از سخنان خود اظهار کرد: اتفاقاً من تازگی سر مزار مرحوم نوذری رفتم. امیدوارم روح منوچهر نوذری شاد باشد و اطمینان دارم یاد و خاطره‌اش همواره در ذهن مردم زنده خواهد ماند و مطمئن باشید که روحش شاد است. من خاطرات زیادی از مرحوم نوذری دارم و یکی از خاطرات خوب من با ایشان به زمانی برمی‌گردد که قرار بود یک متن را با هم اجرا کنیم. نویسندگان متن‌ها را می‌نوشتند و ما برنامه را با حضور تماشاچی ضبط می‌کردیم و خنده آن‌ها در متن برنامه با ما بود. یک بار آقای نوذری یک لطیفه‌ای به من داد و گفت که آذری این را با من اجرا کن. من لطیفه را خواندم و گفتم آقای نوذری این لطیفه خیلی بی مزه و خنک است، با این لطیفه می‌خواهید چه کنید؟ فکر نمی‌کنم تماشاچی اصلاً به آن بخندد. آقای نوذری هم در جواب گفت: نترس! حالا می‌گویم قرار است این را چطور اجرا کنیم و از من خواست که پشت میکروفون برویم. ایشان همان لطیفه را اجرا کرد و تماشاچی‌ها را به خنده واداشت.

بقدری این کار را زیبا انجام می‌داد و یک مطلب ساده و عاری از طنز را کمدی می‌کرد که من حیرت می‌کردم. او هنرمندی بود که نفس گرمی داشت و بسیار خوشمزه و جذاب حرف می‌زد، حتی می‌توانست بی‌مزه‌ترین جوک‌ها و لطیفه‌ها را هم با نمک و جذاب تعریف کند.

وی در پایان خاطرنشان کرد: یک خاطره دیگری هم دارم که ذکر آن خالی از لطف نیست. آن زمان ما هفته‌ای سه روز با همدیگر ضبط داشتیم. این سه روز اگر ما برای ناهار با هم می‌رفتیم کسی جرئت نداشت جلوی آقای نوذری دست توی جیبش کند و ایشان همیشه خودش پول غذای همه را حساب می‌کرد و روح بلندی داشت.

انتهای پیام/