به گزارش گروه اقتصادی قدس‌آنلاین، حجم عظیم نقدینگی که در دست عده‌ای محدود می‌چرخد و هر روز به سمت یکی از بازارهای چهارگانه مسکن، خودرو، ارز و سکه گسیل می‌شود، یکی از عمده‌ترین چالش‌های اقتصادی کشور است که درآمدهای چشمگیر را نصیب این افراد می‌کند. بتازگی فرهاد دژپسند وزیر اقتصاد به نمایندگان قول داده است که با هوشمند سازی اقتصاد تا آخر دوره وزارتش مالیات را الکترونیکی و به فرار مالیاتی خاتمه خواهد داد،رقمی که افزون بر ۴۰ هزار میلیارد تومان تخمین زده می‌شود.

طی سال‌های اخیر بارها بحث مالیات بر سود سپرده، مالیات بر خانه‌های خالی، مالیات بر مجموع ثروت و درآمد، مالیات بر عایدی سرمایه و پایه‌های مالیاتی مختلف دیگری مطرح شده تا جلوی فعالیت‌های سوداگرانه در ایران که برعکس تولید با سودی بالا و ریسکی پایین دنبال می‌شود گرفته شود. 

در شرایط جنگ اقتصادی، اداره کشور با توجه به مشکلات موجود در مسیر تأمین درآمدها به دلیل تحریم و مشکل فروش نفت یکی از دغدغه‌های جدی دولت به شمار می‌رود، لذا هر گونه منبعی که بتواند تضمین کننده بخشی از درآمدهای کشور باشد از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این راستا تلاش برای کاهش فرار مالیاتی، اجرای کامل قوانین مالیاتی در کنار تعریف پایه‌های جدید مالیاتی از جمله راهکارها و نسخه‌ای است که کارشناسان برای افزایش درآمدهای مالیاتی پیچیده‌اند. موضوع اخذ مالیات از خریداران سکه، طلا و ارز نیز مطرح است که البته موافقان و مخالفان خاص خود را دارد.

بتازگی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام این موضوع را مورد توجه قرار داده است مبنی بر اینکه دولت با توجه به اینکه کشور در وضعیت جنگ اقتصادی قرار دارد باید از خریداران سکه، طلا و ارز مالیات بگیرد و در کنار آن بر اساس تراز اعلامی بانک مرکزی، خانوارهای کم درآمد را از مالیات معاف کند.

حجت الاسلام والمسلمین مصباحی مقدم با اشاره به اینکه مالیات بر عایدی سرمایه مورد غفلت قرار گرفته، معتقد است بر اساس ماده ۶۹ قانون مالیات‌های مستقیم، سازمان امور مالیاتی می‌تواند مالیات مابه التفاوت قیمت مسکن، خودرو، ارز، سکه و طلا و مانند آن را که برای کسب سود، خرید و فروش می‌شود، اخذ کند و حتی از سود سپرده‌های کلان بانکی، مالیات بگیرد و از این طریق دولت می‌تواند بیش از ۲۰ هزار میلیارد تومان مالیات دریافت کند.

■ غیر عقلانی و نشدنی

عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی اخذ مالیات از خریداران سکه، ارز و طلا را نشدنی دانست و اظهار داشت:این راهکار جواب نمی‌دهد، لذا توصیه می‌شود از طرح چنین مسائل جنجال بر انگیز پرهیز شود.

محمد قلی یوسفی در این خصوص که با توجه به مشکل دولت در تأمین درآمدها چرا نباید چنین گزینه‌هایی که اتفاقاً در قانون مالیات‌های مستقیم نیز بدان اشاره شده است مورد توجه قرار گیرد،افزود: قرار نیست هر گاه مشکلی ایجاد می‌شود فشارها به سمت مردم تمرکز یابد، باید این فشار متوجه مسئولان باشد.

وی در گفت‌وگو با خبرنگار ما افزود: دولت باید جلوی اختلاس و فساد گسترده را بگیرد. هزینه‌ها را کاهش و موارد اضافه در بخش هزینه‌ها را حذف کند. این‌ها الزاماتی است که در شرایط جنگ اقتصادی باید مورد نظر باشد.

وی اضافه کرد: نباید فشارها متوجه مردم باشد،لذا موضوع اخذ مالیات از خریداران ارز، سکه و طلا عقلانی و شدنی نیست.

■ شرایط اقتصادی عامل سفته بازی

یک کارشناس مالی و اقتصادی نیز با بیان اینکه اخذ مالیات از خریداران سکه، طلا و ارز در حجم بالا، سیاست گذاری مناسبی نبوده و کارایی لازم را ندارد، اظهار داشت: اگر هدف، کنترل سفته‌بازی در این بازارها است،سیاست گذار باید عامل و دلیل ایجاد سفته‌بازی در این بازارها را هدف قرار دهد. دلیل  اصلی سفته‌بازی بر اثر عواملی است که ازسوی شرایط اقتصاد کلان بر این بازارها تحمیل شده است، مانند بی‌ثباتی نرخ ارز و رشد نقدینگی؛ بنابراین چنانچه دولت موفق به کنترل نرخ رشد نقدینگی و ثبات‌ در بازار ارز شود، عامل اصلی سفته‌بازی در بازارهای سکه، طلا و ارز از بین رفته و سفته‌بازان انگیزه چندانی برای خرید و فروش در حجم‌های بالا نخواهند داشت.

علیرضا خیری در گفت و گو با خبرنگار ما افزود: بهتر است سیاست‌گذاری دولت به ایجاد بازار کارا و شفاف ارز و کنترل نقدینگی معطوف شود.

وی اضافه کرد: اخذ مالیات از خریداران سکه، طلا و ارز در حجم بالا، کارایی و اثر بخشی چندانی ندارد، چرا که اجرای این سیاست پیچیده و کنترل آن برای دولت سخت خواهد بود. نحوه تعیین و تعریف معاملات سفته‌بازی، شیوه کنترل این معاملات و در نهایت اخذ معاملات از آن‌ها با چالش همراه و بدنه اجرایی و نظارتی دولت را درگیر و اجرای موفقیت‌آمیز آن را با ابهام مواجه می‌کند؛ همچنین تعمیق و گسترش بازار غیررسمی معاملات سکه، طلا و ارز هم از آثار حتمی این سیاست خواهد بود.

وی تصریح کرد: دولت به جای اجرای این سیاست، بر رویکرد شفاف سازی درآمدهای افراد و شرکت‌ها تمرکز کند و بتواند مالیات مناسب و صحیح را از همه آحاد جامعه، با عدالت دریافت و فرار مالیاتی را کاهش دهد و بازارهای شفاف و کارا برای معاملات طلا، سکه و ارز ایجاد کند. بدیهی است که اخذ مالیات از درآمد افراد و شرکت‌هایی که در این بازارهای شفاف فعالیت قانونی می‌کنند، در واقع به نوعی اخذ مالیات از معاملات سفته بازی نیز تلقی شده و با اجرای این سیاست مالیاتی، دولت به طور غیرمستقیم از معاملات سفته‌ بازانه و درآمد حاصل از آن‌ها نیز کسب درآمد مالیاتی خواهد کرد. 

■ اخذ مالیات به صورت پلکانی

یک عضو هیئت علمی دانشگاه ضمن موافقت با اخذ مالیات از خریداران سکه، طلا و ارز در حجم بالا اظهار داشت: باید از معاملاتی که رویکرد سفته بازی دارند و در حجم بالا انجام می‌شود، مالیات اخذ شود.نیکو مرام در گفت‌وگو با خبرنگار ما افزود: در حجم خرد و اندک خرید و فروش ارز، سکه و طلا انگیزه سفته بازی وجود ندارد بلکه مردم بیشتر با نگاه احتیاطی، حفظ ارزش دارایی و سرمایه و یا پس‌انداز ورود می‌یابند، لذا اخذ مالیات از این بخش منصفانه نیست در حالی که باید از معاملات کلان و حجم بالای ارز، سکه و طلا مالیات به صورت پلکانی اخذ شود.

وی درباره دلایل عدم اجرای اخذ مالیات از خریداران سکه، طلا و ارز در حالی که در قانون مالیات‌های مستقیم بدان اشاره شده است، گفت: یکی از دلایل این است که این معاملات گم است و نه خریدار و نه فروشنده مشخص نیست. وی در این باره که برخی معتقدند اخذ مالیات از معاملات یاد شده مصداق فشار به مردم است، گفت: مالیات گرفتن از معاملات سفته بازی فشار به مردم عادی نیست، بلکه فشار به افرادی است که از این محل کسب درآمد می‌کنند و باید مالیات آن را نیز پرداخت کنند، ضمن اینکه باید توجه داشت هدف اخذ مالیات از خرید و فروش‌های در حجم بالاست.

■ مانعی به اسم افراد ذی نفوذ و منتفع

رئیس انجمن علمی اقتصاد اسلامی ایران نیز اظهار داشت: از خریداران سکه، ارز و طلا در حجم بالا باید مالیات اخذ شود. فروش ارز، سکه و طلا و سفته بازی در این بازارها متأسفانه توزیع درآمد در کشور را ناعادلانه کرده است، لذا برای تعادل بخشی در این بخش  باید مالیات اخذ شود.

میثم موسایی در گفت‌وگو با خبرنگار ما تصریح کرد: در بحث اخذ مالیات از خریداران عمده ارز، سکه و طلا نفع مردم عادی تعیین کننده است، بنابر این باید این مالیات گرفته شود.این نهایت بی‌عدالتی است که قانونی که به نفع عموم مردم است، اجرا نشود.وی ادامه داد:سازمان امور مالیاتی،ساز و کار منطقی برای اجرای این قانون را طراحی نکرده است، البته مشکل آنجاست که به این سازمان به عنوان ابزار مالی و مؤثر که بتواند اقتصاد را از رکود خارج و به هنگام رونق تورم را کنترل کند نگاه نشده است آن هم به این دلیل که برای اداره کشور تمام توجه به درآمدهای نفتی است و هر وقت کشور با مشکل فروش نفت مواجه می‌شود گزینه مالیات مورد توجه قرار می‌گیرد و اکنون هم به دلیل تحت فشار بودن، توجه‌ها به مالیات جلب شده است.به گزارش خبرگزاری تسنیم، غلامرضا مصباحی مقدم افزود: باید از تحریم‌های دوره قبل که صادرات نفت ما به کمتر از یک میلیون بشکه در روز رسید درس می‌آموختیم و تهدید را به فرصت تبدیل می‌کردیم.وی ادامه داد: اگر بتوانیم کاری کنیم که بودجه ما از نفت، حتی در بازه ۵ یا ۱۰ ساله قطع شود اهرم فشار را از دشمنان می‌گیریم.

انتهای پیام/