از سوی دیگر آنچه مسلم است نبود شغل و فشارهای اقتصادی یکی از دلایل اصلی افزایش ناهنجاری‌ها و آسیب‌های اجتماعی می‌باشد؛ بنابراین باید بپذیریم که فعال بودن واحدهای تولیدی به صورت مستقیم وغیرمستقیم تأثیر غیرقابل انکاری بر بهبود شرایط اجتماعی دارد و فعال بودن واحدهای صنعتی یعنی جذب نیروی کار بیشتر و کاهش تعداد بیکاران و نتایج محسوس و نامحسوس دیگر که همگان بر آن معترفیم و باور داریم.
خراسان توانمند
آنچه در ابتدا ذکر شد را به این بهانه گفتیم که در ادامه به شرایط حاکم بر تولید و صنعت خراسان رضوی به عنوان دومین استان کشور از نظر تعداد واحدهای صنعتی و تولیدی نظری اجمالی بیندازیم و مهم‌تر از آن اینکه با نگاهی به کارنامه رزم حسینی استاندار جدید استان در زمان تصدی گری پست استانداری کرمان، می‌بینیم وی توجهی ویژه به بخش تولید و صنعت داشته و اعتماد کاملی به بخش خصوصی دارد.
بنابراین در این گزارش تنها می‌خواهیم توجه آقای رزم حسینی را به این موضوع جلب کنیم که خراسان رضوی می‌تواند با پشتیبانی و حمایت‌های عالی‌ترین مقام اجرایی استان به جایگاه واقعی خود در بخش تولید و صنعت برگردد و همچنان قطب اصلی صنایعی باشد که از گذشته‌های دور مهد آن بوده است.
سکوت غم‌انگیز شهرک صنعتی
برای آنکه جدا از گزارش‌ها و آمارها وضعیت حاکم بر شهرک‌های صنعتی را درک کنیم، راهی شهرک صنعتی مشهد در جاده کلات می‌شویم دیگر از صف کامیون‌ها یا خودروهای باری برای ورود به شهرک خبری نیست که البته چند سال است که اوضاع این گونه شده و اتفاق تازه‌ای نیست.
خیابان‌های شهرک خلوت است و در برخی از خیابان‌ها چند خودروی سواری پارک شده و خبر از فعال بودن یک یا چند واحد تولیدی دارد. حتی رستوران مستقر در شهرک هم بیانگر وضعیت نامتعارف این محل است چراکه با توجه به زمان حضور ما که هنگام ظهر است هیچ رفت و آمدی به اینجا نیست و تنها در مدت حدود نیم ساعت حضور ما در اطراف رستوران پیک این مجموعه یکبار آن هم ۲ یا ۳غذا را برای سفارش دهنده گان می‌برد.
بی‌شک هر فردی که وارد یک مجموعه تولیدی می‌شود انتظار دیدن تصاویری را دارد که باید باشند، خروج بخار و دود از سیستم‌های تصفیه خروجی دودکش‌ها و تکاپوی افراد و رفت وآمد خودروهای حامل بار و شنیدن صدای ماشین‌آلات تصور همه ما از یک شهرک صنعتی است، اما دیگر سال‌هاست که چنین تصاویری را نمی‌شود در شهرک‌های صنعتی دید.
شهرک صنعتی مشهد هم حال و روز مشابهی دارد و سکوت غم‌انگیزی بر شهرک حاکم است و تعداد معدودی از واحدها با ظرفیت نزدیک به ظرفیت واقعی فعال هستند.
علف‌های هرز رکود
ورودی تعداد زیادی از واحدها پر از علف‌های هرز و خشکیده است و همین نشانه کوچک بیانگر واقعیتی تلخ است اینکه مدت‌هاست دیگر کارگران این واحدها از آنجا عبور نکرده‌اند و این علف‌ها از تخم رکود اقتصادی و سایر مشکلات تولید روییده‌اند و قد کشیده‌اند.
تابلوها و نرده‌های زنگار گرفته و شیشه‌های شکسته برخی سوله‌ها را در بیشتر خیابان‌ها می‌شود دید. رها بودن باکس‌های فلزی مخصوص حمل مواد اولیه یا تولیدات حکایت از توقف کارها دارد و سؤال سختی که ذهن هر بیننده‌ای را مشغول می‌کند این است که کارگران این واحدها کجا هستند؟ کارگرانی که بعد از سال‌ها کار حالا به جبر زمانه محکوم به بیکاری شده‌اند چگونه صورت خود را سرخ نگه می‌دارند و خانواده آن‌ها در این شرایط بد اقتصادی چگونه روزگار می‌گذرانند؟
تار و پود مشکلات صنعت نساجی
شهرک صنعتی مشهد که قدیمی‌ترین شهرک صنعتی استان هم هست از گذشته محل استقرار صنایعی بوده که خراسان بزرگ قطب اصلی آن‌ها محسوب می‌شده صنایعی مانند نساجی که بی‌تردید روزهای اوج این صنعت در خاطر همه فعالان اقتصادی و تولیدکنندگان وجود دارد.
واحدهای مستقر در این شهرک در چند رسته مختلف شامل صنایع فلزی و ریخته‌گری، شیمیایی، برق و الکترونیک، نساجی و پوشاک، کانی غیر فلزی، دارویی و بهداشتی، غذایی، سلولزی و خدماتی هستند که متأسفانه در برخی از صنایع مانند نساجی و پوشاک وضعیت تأسف باری حاکم است. بیشتر واحدها یا تعطیل شده‌اند یا اگر هم فعال هستند با حداقل ظرفیت در حال تحمل شرایط به امید بهبود اوضاع هستند.
درد دل‌های یک راننده تریلی
راننده پیر یک دستگاه تریلی که به گفته خودش بیش از۱۰ سال است که در این شهرک فعالیت دارد، می‌گوید: سال‌ها قبل روزی ۳ یا ۴ بار برای واحدهای تولیدی منسوجات در دیگر نقاط شهر مواد اولیه یا محصولات تولیدی در شهرک را می‌بردم، اما در یک سال اخیر شاید هفته‌ای یک یا دوبار آن هم برای ۲ واحد تولیدی مواد ببرم.
او می‌افزاید: آن موقع برای ورود به شهرک حداقل ۱۰ دقیقه باید در صف کامیون‌ها و مینی بوس‌ها می‌ماندیم، اما در سال‌های اخیر خبری از صف خودروها نیست. قبلاً سرویس کارگران شهرک اتوبوس بود و مینی‌بوس کم کم اتوبوس‌ها حذف شدند و آرام آرام مینی بوس‌ها هم تبدیل به خودروهای کوچک شد و حالا تعداد اندکی خودروی بزرگ برای سرویس کارگران وجود دارد که خودش نشانه روشن خرابی اوضاع تولید است.
این پیرمرد با حسرت ادامه می‌دهد: چند سال قبل وقتی شرایط بهتر بود کارخانه‌های بزرگ به کارگرانشان کمک‌های غیرنقدی روغن و برنج می‌دادند اما در سال جاری نه تنها دیگر خبری از کمک‌های غیرنقدی نیست که حقوق کارگران را به صورت اقساط می‌دهند و فقط چند واحد تولیدی هستند که شرایط خوبی دارند و بیشتر واحدها به سختی سرپا مانده‌اند.
با گذری در خیابان‌های شهرک می‌توان به صحت گفته‌های این راننده پی پرد چراکه بیشتر واحدهای نساجی تعطیل هستند و تعداد واحدهای فعال انگشت شمار است که به گفته یکی از کارگران، در یکی از واحدها در گذشته ۳ شیفت کار می‌کردند، اما حالا یک شیفت با ظرفیت پایین کار می‌کنند.
مشکلات رسوب کرده
آنچه مسلم است شرایط موجود تنها در شهرک صنعتی مشهد حاکم نیست و بیشتر شهرک‌های صنعتی همین وضعیت را دارند، اما ذکر این مطلب ضروری است که در سال‌های اخیر اقدامات ارزنده‌ای از سوی متولیان حوزه صنعت استان و حتی دستگاه قضایی صورت گرفته و کارگروه ویژه‌ای برای پیگیری مشکلات حوزه تولید و صنعت در معاونت پیشگیری از جرم دادگستری تشکیل شده که توانسته برخی از موانع فعالیت واحدهای تولیدی را برطرف نماید.
با این وصف مشکلات اساسی و به نوعی رسوب کرده تولید در خراسان رضوی در ۳ بخش سرمایه در گردش و بیمه‌ای و مباحث مالیاتی و دارایی همچنان وجود دارد و با این حال هنوز ۷۴ هزار نفر در شهرک‌های صنعتی استان مشغول کار هستند و ۲۵۰۰ واحد فعال می‌باشند و تنها ۷۸ واحد راکد در شهرک‌های صنعتی استان شناسایی شده‌اند.
منبع: روزنامه قدس
انتهای پیام /
نظر شما