به گزارش گروه اجتماعی قدس آنلاین، طرح تحول سلامت از سال ۱۳۹۳ با سه هدف اصلی کاهش پرداختی مردم در نظام سلامت، افزایش کیفیت و دسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی در کشور به اجرا درآمد اما آمارها نشان می‌دهد به رقم افزایش بی‌سابقه بودجه دولت و هزینه‌های سازمان‌های بیمه‌گر برای درمان، همچنان کمبود منابع مالی چالش‌ اصلی برای ادامه این طرح است و هدف اصلی یعنی کاهش هزینه مردم برای دریافت خدمات بهداشتی و درمانی را محقق نکرده است.[۱].

طرح تحول سلامت بدون دستاورد

به‌رغم ۴ برابر شدن بودجه سلامت پس از اجرای طرح تحول سلامت، بهروز بنیادی عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی همچنان کمبود منابع را مشکل اصلی طرح تحول سلامت می‌داند و می‌­گوید: «این مسئله که بخواهیم بگوییم پولی که به طرح تحول سلامت آمده است به جیب پزشکان رفته، حرف درستی نیست»[۲]. این در حالی است که چندی پیش برخی از نمایندگان مجلس در اظهاراتی بیان کردند طرح تحول سلامت نه‌تنها دستاورد مثبتی برای مردم به همراه نداشت بلکه بیشتر موجب افزایش دستمزد پزشکان شده است.

برای نمونه، غلامعلی جعفرزاده ایمن آبادی، عضو کمیسیون برنامه‌وبودجه مجلس می‌گوید: «طرح تحول سلامت برای برخی از پزشکان متخصص در شرایطی نان و روغنی داشت که طرح مذکور، قطره آبی نیز برای مردم در بر نداشته است که این امر بسیار تأمل‌برانگیز است». «طرح تحول سلامت بیش از هر مسئله‌ای صرف افزایش درآمد پزشکان شد[۳]».

همچنین ابوالفضل ابوترابی نماینده مردم نجف‌آباد در مجلس شورای اسلامی در این زمینه می‌گوید: «افزایش سنگین حقوق پزشکان هزینه‌های زیادی را به طرح تحول سلامت تحمیل کرد که حقوق پزشکان در جریان اجرای این طرح حدود ۴ برابر افزایش پیدا کرد».[۴]

گران شدن خدمات پزشکی با اجرای طرح تحول

علاوه بر اظهارات برخی از نمایندگان مجلس، گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی از عملکرد سازمان بیمه سلامت پس از اجرای طرح تحول سلامت[۵] نیز گواهی بر این ادعا است که دستمزد پزشکان در نتیجه اجرای طرح تحول سلامت افزایش نجومی داشته است.

طبق آمار سازمان بیمه سلامت، هزینه بستری این سازمان در سال ۱۳۹۲ حدود ۲۱۱۵ میلیارد تومان بود که این هزینه در سال ۱۳۹۵ به ۷۳۱۷ میلیارد تومان رسید؛ در واقع هزینه بستری سازمان بیمه سلامت در طول اجرای طرح تحول سلامت و افزایش تعرفه خدمات درمانی حدود ۲۴۵ درصد رشد داشته است همچنین آمارها نشان می‌دهد دستمزد پزشکان در سال ۱۳۹۲ حدود ۵۸۷ میلیارد تومان بوده است که این رقم در سال ۱۳۹۵ نیز این دستمزدها به ۲ هزار و ۵۲۸ میلیارد تومان رسیده است!

در سال ۱۳۹۲ از ۲۱۱۵ میلیارد تومان هزینه بستری سازمان بیمه سلامت حدود ۲۷ درصد هزینه‌ها سهم دستمزد پزشکان بود؛ در سال ۱۳۹۵ نیز، از ۷۳۱۷ میلیارد تومان هزینه بستری سازمان بیمه سلامت حدود ۳۴ درصد هزینه‌ها سهم دستمزد پزشکان شد؛ به‌ طور کلی با وجود آنکه هزینه بستری سازمان بیمه سلامت در سال‌های ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۵ حدود ۲۴۵ درصد رشد داشته است اما دستمزد پزشکان حدود ۳۳۰ درصد چیزی در حدود ۸۵ درصد بیشتر از کل هزینه‌های سازمان در بخش بستری افزایش داشته است.

حال با بررسی تعداد بار مراجعات بیمه‌شدگان سازمان بیمه سلامت به مراکز طرف قرارداد، به شکل دقیق‌تری می‌توان افزایش دستمزد پزشکان را بررسی کرد چرا که این سؤال پیش می‌آید که آیا دستمزد پزشکان مطابق با تعداد بار مراجعات مردم افزایش داشته است یا خیر؟ گزارش عملکرد سازمان بیمه سلامت نشان می‌دهد در فاصله سال‌های ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۵ تعداد بار مراجعات بیمه‌شدگان حدود ۳۵ درصد رشد داشته است در حالی که افزایش دستمزد پزشکان در این سال‌ها حدود ۳۳۰ درصد بوده است. اگر اثر افزایش ۳۵ درصدی بار مراجعات را از افزایش ۳۳۰ درصدی دستمزد پزشکان حذف شود، می‌توان نتیجه گرفت که تعرفه پزشکان طی سه سال به طور میانگین ۳.۲ برابر شده است. (افزایش بیش از ۳۰۰ درصدی) 

سه برابر شدن تعرفه‌ها، عامل اصلی شکست طرح تحول در کاهش هزینه‌های مردم و ورشکستگی بیمه‌های درمان بوده است؛ طرحی که در ابتدا به نام مردم آغاز شد، در ادامه باعث افزایش نجومی دریافتی پزشکان شد.

سیاست‌های غیر کارشناسی دولت در طرح تحول سلامت اگر چه در ابتدای راه رضایتمندی‌هایی به دنبال داشت اما منجر به اتلاف منابع، افزایش هزینه بیمه‌ها و مردم شد تا جایی که به رقم انتشار ۸۰۰۰ میلیارد تومان اوراق قرضه برای پرداخت بدهی‌های سازمان بیمه سلامت ایران، این سازمان با نزدیک به ۸۰۰۰ میلیارد تومان دیگر بدهی معوق وارد سال ۹۷ شد! [۶].