کیان راد/ دست خودمان نیست؛ فضای مجازی کمی جوگیر بارمان آورده! عادت کرده‌ایم از کاه، کوه بسازیم. دلمان می‌خواهد در فضای ملتهب مجازی، نفر اول صفِ شایعه پراکنی باشیم. بدون ذره‌ای تأمل دستمان را می‌گذاریم روی دکمه «فوروارد» و بی‌محابا دروغ‌های مجازی و تحلیل‌های آبکی برخی از رسانه‌های آن طرف آبی را برای اطرافیانمان می‌فرستیم. کُنتور که نمی‌اندازد! می‌گوییم سپاه برای نجات پادگانش، آب را به طرف دروازه قرآن هدایت کرده و خون تک تک کشته‌شدگان سیل شیراز زیر سر فرماندهان سپاه است! شاید هم گفتیم «ناسا» و آمریکا مدت‌ها پیش، وقوع سیل در ایران را پیش‌بینی کرده بودند و به مسئولان ما هشدار داده بودند، اما مسئولان ما به حرف‌های آمریکای دلسوز و خیرخواه گوش نداده‌اند!
جَوزده‌های مجازی
جوزدگی و هیجانی شدن انگار از مدت‌ها پیش تبدیل به یکی از خصلت‌های اهالی فضای مجازی شده است. در پس تمام بحران‌های محیط زیستی، اقتصادی، سیاسی و... که هر از چند گاهی گریبان کشورمان را می‌گیرد، ما اهالی جوزده فضای مجازی که هنوز نحوه استفاده از این فضا را یاد نگرفته‌ایم، خواسته یا ناخواسته در زمین دشمن بازی می‌کنیم و در چشم برهم زدنی تبدیل به ابزاری می‌شویم که کارش پمپاژ ناامیدی در جامعه و انتشار شایعه و دروغ‌های بی‌سر و ته در فضای مجازی است.
هنوز شایعه‌های بی‌سر و ته‌ای را که در پس زلزله کرمانشاه در فضای مجازی منتشر می‌شد فراموش نکرده‌ایم. از آزمایش‌های هسته‌ای سپاه در اعماق زمین بگیر تا کشته‌سازی چند هزار نفری!
همین اتفاق اما در ابعاد بزرگ‌تر و با اهداف مختلف سیاسی و غیرسیاسی، نعل به نعل در ماجرای سیل اخیر هم تکرار شد. اتفاقی که تنها نتیجه‌اش اختلال در روند امدادرسانی و افزایش خسارت به سیل‌زدگان بود.
سیل و سپاه
با وجود هشدارهای هواشناسی و تخریب چندین روستا در شمال کشور، تا پیش از سیل شیراز هیچ کس وقوع سیل را جدی نمی‌گرفت. چند ساعت پس از وقوع سیل در شیراز اما شایعات و دروغ‌های بی سر و ته، با سرعت نور در فضای مجازی منتشر شد. در کنار کانال‌ها و صفحه‌های مجازی که برای جذب مخاطب هر دروغی را به عنوان خبرِ دست اول منتشر می‌کردند، رسانه‌های آن طرفی هم شروع به ماهیگیری از آب گل‌آلود کردند. برخی از این رسانه‌ها مدعی شدند سپاه برای جلوگیری از ورود آب به یکی از پادگان‌هایش، آب را به طرف دروازه قرآن منحرف کرده درحالی که تا شعاع چند کیلومتری دروازه قرآن اصلاً پادگانی وجود ندارد و طبق اعلام خبرگزاری‌ها، آب به دلیل ساخت و سازهای غیراصولی شهرداری و لایروبی نکردن کانال‌های انتقال آب، به سمت دروازه قرآن منحرف شده است!
خانه به دوشان
پس از سپاه نوبت به کمیته امداد، هلال‌احمر، ارتش و گروه‌های جهادی رسید! رسانه‌های آن طرف آبی تمام تلاششان را برای وارونه جلوه دادن خدمات این نهادها در مناطق سیل زده به کار بسته بودند و به هیچ وجه در زمینه اختلاف افکنی در میان این نهادها کوتاهی نمی‌کردند. از انتشار شایعات مختلف درباره درگیری کمیته امداد و هلال‌احمر بر سر کمک‌های مردمی بگیر تا دعوای سپاه و ارتش برای مدیریت بحران در مناطق سیل زده! رسانه‌های آن طرف آبی حتی به مردمی‌ترین گروه‌های امداد رسانی یعنی «گروه‌های جهادی» هم رحم نکردند و با انتشار فیلمی از سینه زنی یک گروه جهادی، حملات مجازی شان به این گروه‌های مردمی را آغاز کردند.ماجرا اما از این قرار بوده که اعضای این گروه جهادی برای رفع خستگی و روحیه دادن به سایر امدادگران، درحالی که تا زانو توی آب بودند با خواندن شعر «ما خانه به دوشان غم سیلاب نداریم» شروع به سینه زنی می‌کنند و ضدانقلاب هم همین شعر را بهانه می‌کند تا به گروه‌های جهادی حمله کند. یکی از کاربران در این باره نوشته است: «این خانه به دوشان غم سیلاب ندارند چون زندگی‌شان وقف خدمت به مردم شده است. اگر ضدانقلاب از حاکمیت و نهادهای مذهبی کشور کینه دارد چرا عقده‌اش را سر جوانان فلک زده‌ای خالی می‌کند که از تعطیلاتشان زده‌اند و برای خدمت‌رسانی به مردم تا کمر توی گل و لای فرو رفته‌اند؟ جرم این جوانان لابد ظاهر مذهبی، نوحه‌خوانی و سینه‌زنی است!»
دایه مهربان‌تر از مادر
پس از تخریب نهادهای وطنی، پروژه تطهیر و مظلوم نمایی غرب آغاز شد! استارت این پروژه هم با شایعه هشدار آمریکا و ناسا به ایران زده شد. پس از آن هم وزارت خارجه آمریکا با انتشار بیانیه‌ای حکومت ایران را مقصر اصلی وقوع سیل در ایران معرفی کرد و برای کمک رسانی به سیل‌زدگان اعلام آمادگی کرد! این بیانیه در شرایطی صادر شد که صلیب سرخ پیش از این اعلام کرده بود به دلیل تحریم‌های آمریکا، امکان امدادرسانی به سیل‌زدگان ایران وجود ندارد.
فؤاد ایزدی، عضو هیئت علمی دانشکده مطالعات جهان با انتشار گزارش واشنگتن پست در توییترش نوشت: «گزارش هفته پیش واشنگتن‌پست درباره وضعیت اسفبار مردم پورتوریکو ۱۸ ماه بعد از توفانی که منجر به کشته شدن ۲۹۷۵ نفر از اتباع آمریکا در این منطقه شد: بنابر این گزارش 1.3 میلیون نفر هنوز نیازمند کمک‌های غذایی هستند و دولت آمریکا حاضر نیست این نیازها را تأمین کند».کاربری هم در این باره نوشت: «وقاحت آمریکایی که می‌گن اینه: کشور خودش را ماهی یک بار آب بر می‌داره، الآن هم دو هفته است پنج تا از ایالت‌های بزرگش درگیر سیل هستند، از آن طرف با تحریم‌هایش سبب از دست رفتن جان بسیاری از ایرانیان شده، بعد میگه سیل ایران یک بار دیگر سوءمدیریت رژیم ایران در امور شهرسازی و آمادگی در شرایط اضطراری را به نمایش گذاشت و برای کمک رسانی اعلام آمادگی می‌کند!»
نگرانیم ...
در میان موج سواری جریان‌های ضدانقلاب روی خانه‌های ویران شده و تسویه حساب‌های سیاسی، اما خدمتگزاران واقعی گمنام ماندند. کسانی که قید تعطیلات و خوشگذرانی‌های عید را زدند تا در غم هموطنان سیل‌زده شان شریک شوند. کسانی که مثل بسیاری از جریان‌های سیاسی و اهالی فضای مجازی انگشت اتهام به سوی رقیبان نگرفتند و به جای غرولند کردن، آستین‌هایشان بالا زده و وارد گود شدند. نهادهایی که وظیفه‌ای در قبال سیل و خرابی‌های ناشی از آن نداشتند، اما اجازه ندادند هموطنانشان در مواجهه با مشکلات تنها بمانند.
ده‌ها روستا که به طور کامل تخریب شده‌اند، سرمایه‌هایی که یکشبه از بین رفته‌اند و خانه‌هایی که چیزی جز ویرانه از آن‌ها باقی نمانده اما حکایت دیگری دارد. گروه‌های جهادی و انقلابی شاید بتوانند جان مردم را نجات دهند یا آوارگان را به طور موقت اسکان دهند، جبران خسارات ناشی از سیل اما کارِ این گروه‌ها نیست. بی‌خیالی برخی از مسئولان، وعده‌های توخالی و خسارات وحشتناک سیل همه‌مان را نگران می‌کند که خدایی نکرده سرنوشت سیل زدگان شبیه سرنوشت برخی از زلزله‌زدگان کرمانشاه نشود که با گذشت بیش از یک سال از آن حادثه دلخراش همچنان در چادر و کانکس آواره‌اند.
نظر شما