این روزها نقل همه محافل سیلاب‌های اخیر، تهدیدها و تخریب‌های آن است. گرچه این حادثه خاطرات هولناکی را برای همه ما رقم زد، اما تلنگری بود به همه ما تا با حساسیت بیشتری به زمین این خانه امن توجه کنیم. اصلاً گویا این حادثه؛ رنج مویه‌های مادری خسته است که از بی مهری فرزندانش به فغان آمده است. به هر روی اگر می‌خواهیم رسم مهربانی با این مادرهمیشه سخاوتمند را یاد بگیریم؛ شاید یکی از این راه‌ها بازدید از «پارک موزه علوم زمین» درمشهد باشد. پارکی که اواخر سال گذشته در بلوار فکوری مشهد افتتاح شد.
ظرفیت نوین گردشگری
معاون اجرایی و مدیر مالی اداره کل زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی منطقه شمال شرق درباره ویژگی‌های این پارک – موزه تخصصی می‌گوید: تاکنون فضایی با این وسعت و تنوع به عنوان پارک موزه درعرصه دانش زمین‌شناسی در کشور و حتی منطقه وجود نداشته است.
جعفر رکنی می‌افزاید: بنابراین با توجه به نیاز روز افزون به یک ساز وکار مناسب و متولی متمرکز برای نمایش زیبایی‌ها و چشم‌اندازهای این عرصه همچنین نگهداری و شناسنامه‌دار کردن مستندات علوم زمین طرح اولیه ایجاد پارک موزه علوم زمین وارد مرحله اجرایی شد.
وی در ادامه اظهار می‌کند: این مجموعه علمی و فرهنگی در زمینی به مساحت حدود ۱۰ هزار مترمربع و با زیر بنای حدود۲۵۰۰ مترمربع در مدت ۱۰ سال تکمیل شده است و در فضاهای مختلف آن بیش از ۲۵۰۰ نمونه که برخی موارد در کشور نادر هستند به نمایش گذاشته شده است.
به گفته وی پارک موزه علوم زمین مشهد شامل سه پارک تخصصی است و واحدهای مختلف زمین‌شناسی، تحقیقات زیست محیطی، اکتشاف و معدن، بررسی‌های مربوط به زمین لرزه، واحدهای نمایش سنگ، کانی و فسیل، موزه گوهر سنگ و چشم‌اندازهای ژئوتوریسم می‌باشد. همچنین یک تونل آموزشی به طول ۱۳۰ متر بخش‌های مختلف معدن کاری را به نمایش گذاشته است با این وصف می‌توان گفت پارک موزه علوم زمین مشهد علاوه بر ظرفیت‌سازی نگهداری نمونه‌های مختلف و حفظ مستندات علوم زمین کشور می‌تواند ظرفیتی جهت پر کردن اوقات فراغت جوانان و سایر اقشار در یک محیط علمی باشد و هم به دلیل جمعیت چشمگیر زائران درمشهد به عنوان ظرفیتی جهت رونق گردشگری محسوب شود.
ما زمین را دوست نداریم
نسترن شجاعی کاوه، رئیس اداره موزه و مستندات علوم زمین نیز در پاسخ به ضرورت ایجاد چنین مراکزی تأکید می‌کند: گرچه هر از گاهی گروهی از فرهیختگان و دغدغه‌مندان اجتماعی پویش‌هایی را برای صیانت از زمین برپا می‌کنند اما آثار این گونه تلاش‌ها در جامعه ملموس نبوده و بنابر شواهد اغلب مردم از زمینی که روی آن زندگی می‌کنند آگاهی ندارند زیرا آموزشی در این مقوله وجود ندارد. چنانکه عواقب بی‌اطلاعی و غفلت در این مقوله می‌تواند منجر به خسارت به زمین گردد که می‌توان به وقوع سیلاب‌های اخیراشاره کرد.
وی در ادامه می‌افزاید: از چندین سال گذشته که موزه علوم زمین در ساختمان اداری اداره کل زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی منطقه شمال شرق ایجاد شد، از برنامه‌های جدی موزه اولیه، آموزش مباحث این حوزه در مقوله‌های امکانات، مخاطرات و تهدیدهای مربوط به زمین بوده است. چنانکه طی برنامه‌های آموزشی بویژه در مورد مصرف بهینه آب تصفیه شده در مدارس شهر جلساتی را برگزار می‌کردیم. همین فعالیت‌ها سبب شد تا در سال ۹۷ از سوی دفتر شورای بین‌المللی موزه‌ها (ایکوم) درایران، به عنوان موزه برتر شناخته شویم.
این کارشناس ارشد حوزه زمین شناسی همچنین می‌گوید: در بازدیدهای انجام شده از سوی دانش‌آموزان سعی داریم با آموزش به نسل جوان‌تر به آن‌ها یاد بدهیم که تمام زندگی ما وابسته به زمین است و ما باید قدر این نعمت را بدانیم. درحالی که امروزه اغلب مردمان تیشه به دست گرفته‌اند و به نابودی این مادر کم توقع کمر بسته‌اند. به هر روی اگر به واقع در پی نهادینه سازی حفاظت از زمین و منافع بی‌شمار آن هستیم، باید آموزش را از کودکی آغاز کنیم و در این راه خانواده‌ها، مراکز آموزشی و رسانه‌ها باید جدی‌تر عمل کنند.
موزه‌ای با تأیید سه رئیس جمهور
شجاعی کاوه، فعالیت‌های موزه‌ها را مقوله فرهنگی دانسته و اظهار می‌کند: برخی از موزه‌ها طیف خاص و مخاطبان وِیژه‌ای دارند اما درپارک موزه علوم زمین تمام آحاد جامعه مخاطب ما به شمار می‌آیند چرا که زمین از آن همه ماست. ازهمین رو به دنبال ایجاد چنین موزه‌ای با بهره‌گیری از دانش و فناوری نوین بودیم. البته از بدو امر با نامهربانی‌هایی نیز مواجه شدیم. چنانکه پس از تلاش‌های مستمر و پس از ۱۰ سال موفق به تکمیل فضای مختلف این موزه و راه‌اندازی پارک موزه علوم زمین شدیم. چرا که کلنگ اولیه این مجموعه درسال ۸۷ زده شده است. در واقع برای ایجاد این موزه از دولت‌های متعددی مصوبه گرفتیم و هر بار که مراجعه کردیم مسئولان تحسین و تأیید کردند اما همه این حمایت‌ها با عدم تخصیص مالی نتایج مؤثری نداشت. چنانکه در ابتدا قرار بود همین پروژه با وسعت بیشتر و مجهزتر با ۲ میلیارد تومان در زمان اندکی به اتمام برسد لیکن با گذشت این سال‌ها به دلیل مشکلات، تنگناهای اعتباری و با محدودیت بیشتر برای این مجموعه تا امروز بیش از ۷ میلیارد تومان هزینه شده است. از همین رو ما نتوانستیم نمونه‌های خارجی مورد نظر را نیز خریداری کنیم.
وی تأکید می‌کند: علاوه بر عملکرد آموزشی و پژوهشی که برای این موزه در نظر گرفته شده، از کارکردهای دیگر تربیت نیروی متخصص و ایجاد فضای اشتغال بوده است. از همین رو در مراسم افتتاح رسمی این پارک موزه در اسفند سال گذشته با برگذاری یک جشن ملی و سازمانی و آیین قدردانی از پیشکسوتان این حوزه، توانستیم روند تعامل با جامعه علمی و تخصصی کشور را نیز تقویت کنیم. چنانکه یکی ازاستادان به نام در حوزه زمین‌شناسی وقتی نمونه اهدایی خود را به نام خود در این موزه دید؛ درادامه همکاری با ما ۱۵ نمونه خاص دیگر را از تهران به این موزه هدیه داد.
ضرورت تعامل بین نهادهای آموزشی و تخصصی
اسدپور، معاون پرورشی یکی از مدارس نیز که به همراه جمعی از دانش‌آموزان برای بازدید آمده؛ تأکید می‌کند: بنابر اعتقاد متخصصان علم و تربیت، زمانی آموخته‌ها در دانش‌آموزان پایدار و اثرگذار خواهد بود که با سایر قوای دیداری و شنیداری نیز همراه باشد که این امکان در موزه علوم زمین فراهم شده است. البته از مشکلات فعالیت چنین مراکز تخصصی نبود اطلاع‌رسانی کافی از نحوه ارائه خدمات و امکانات می‌باشد به طوری که در فهرست اردوگاهی که آموزش و پرورش به مراکز آموزشی معرفی کرده نامی از این پارک وجود ندارد و ما با راهنمایی‌های یکی از والدین که از قبل دیداری از این مجموعه داشته از عملکرد و فعالیت‌های این مرکز علمی آگاه شدیم. وی می‌افزاید: روند آموزش در مدرسه ما پژوهش محور است و چنین برنامه‌هایی به عنوان فعالیت تحقیقی و پژوهشی دانش‌آموز محسوب می‌شود. بنابراین دانش‌آموزان برای تدوین این بررسی‌ها نیازمند تمرکز و دقت نظر هستند.
وی یادآور شد: درصورتی که چنین مراکزی با آموزش و پرورش تعامل داشته باشند، می‌توان تخفیف‌هایی برای دانش‌آموزان درنظر گرفت و حتی از طریق مدارس طی معرفی نامه‌ای امکان بازدیدهای خانوادگی را برای دانش‌آموزان فراهم کرد.
منبع: روزنامه قدس
انتهای پیام/
نظر شما