خالدی/

اندیشکده شورای روابط خارجی آمریکا در گزارشی تحت عنوان «نقش امپراتور ژاپن در سیاست خارجی» به موضوع کناره گیری امپراتور ژاپن از قدرت پرداخته و نوشت: ژاپن در تدارک برگزاری مراسم رسمی کناره‌گیری آکیهیتو در روز سه‌شنبه به منظور آغاز زمامداری پسر بزرگ وی شاهزاده ناروهیتو است و این در حالی است که از امپراتور جدید انتظاراتی وجود دارد. این نخستین مورد از کناره‌گیری یک امپراتور از تاج و تخت در خاندان امپراتوری ژاپن در دو قرن اخیر محسوب می‌شود.

در ادامه آمده است: امپراتور ژاپن با وجود محدودیت‌های شدید قدرت سیاسی نقش دیپلماتیک مهمی را ایفا می‌کند. در راستای همین نقش بود که آکیهیتو برای اصلاح روابط با دشمنان پیشین ژاپن تلاش زیادی کرد و حال انتظار می‌رود که پسرش نیز همین رویه را دنبال کند.

برای بیشتر مردم ژاپن، امپراتور به عنوان شخصی الهی مورد احترام است. اگرچه قانون اساسی امپراتور را به مرکز رهبری سیاسی آورده، اما اگر به تاریخ طولانیتر ژاپن نگاهی بیندازیم، حضور وی در عرصه سیاست استثنا است. با این وجود قانون اساسی جدید ژاپن که پس از جنگ جهانی دوم (1948) و تحت نظارت ژنرال داگلاس مک آرتور آمریکایی تهیه شد، تمام قدرت سیاسی امپراتور را از بین برده و امپراتور پس از جنگ به وضعیت تشریفاتی خود بازگشت. این در راستای اهداف دوقلوی ایالت متحده در دموکراتیزه و مهار ژاپن بود. از آن زمان، سیاست خارجی ژاپن در درجه اول توسط وزارت خارجه و نخست وزیر ساخته شده است، در حالی که امپراتور به عنوان سفیر غیررسمی به خارج سفر می‌کند و از رهبران و دیپلمات‌های خارجی استقبال می‌کند.

آکیهیتو، که در سال 1989 بر تخت سلطنت نشست، اولویت را بر اصلاح روابط با کشورهای که پیشتر ژاپن با آن‌ها جنگیده بود قرار داد. در سال 1990، امپراتور در یک میهمانی با حضور رئیس جمهور کره جنوبی در توکیو«عمیق‌ترین پشیمانی» از اشغال این کشور توسط ژاپن را ابراز کرد. دو سال بعد وی با حضور در چین از «رنج بزرگ» که نیروهای ژاپنی در جنگ جهانی دوم به شهروندان چینی وارد کردند عذرخواهی کرد. او بتازگی (سال 2016) نیز با سفر به فیلیپین آغاز دوستی دوباره میان دو کشور را جشن گرفت.

شاهزاده ناروهیتو که بتازگی بر تخت می‌نشیند گفته است که «میراث امپراتور گذشته را حفظ خواهد کرد» و تحلیلگران نیز انتظار دارند او همچنان روند نزدیکی به همسایگان را حفظ کند. او قبلاً در نقش سفیر به بسیاری از کشورها از جمله مالزی، تایلند و ویتنام سفر کرده است. اما بعضی از کارشناسان معتقد هستند افزایش تنش‌های ژئوپلتیک در منطقه می‌تواند مانعی برای هر گونه برنامه حفظ مصالحه و ادامه میراث پدرش باشد.

از سوی دیگر ناروهیتو نشان داده که تمایل دارد تکثرگرایی را در جامعه ژاپن تشویق کند. ساکنان خارجی اکنون فقط 2 درصد از جمعیت ژاپن را تشکیل می‌دهند و این کشور پیش از این تنها با هدف رفع کمبود نیروی کار به افراد خارجی اجازه ورود داده است، اما انتظار می‌رود با روی کار آمدن امپراتور جدید روند ورود مهاجران کاری تسهیل شود.