محمدحسین مروج کاشانی/

سند چراغانی حرم مطهر رضوی در شب میلاد امام حسن مجتبی(ع) در 108 سال پیش، حکم اعطای خلعت به یکی از خطبای بارگاه منور حضرت رضا(ع) در 379 سال پیش، صورت پذیرایی روز عید سعید فطر سال 1180 قمری در روزگار افشاری؛ این‌ها 3 برگ از 12 سندی هستند که دیروز در ساختمان گنجینه قرآن، نفایس و هدایای مقام معظم رهبری در صحن کوثر حرم مطهر رضوی رونمایی شدند. این آیین رونمایی در قالب نهمین سه‌شنبه فرهنگی موزه‌های آستان قدس رضوی برگزار شد که برگزارکننده آن سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی است.

اسناد، هویت ماست

معاون اماکن متبرکه و امور زائرین آستان قدس رضوی در این مراسم گفت: این اسناد سند هویت ما، اجداد و نیاکان ماست و همگی وظیفه داریم این اسناد را بشناسیم و به دیگران بشناسانیم.

مهندس سیدخلیل منبتی افزود: بسیاری از این اسناد بیانگر برگزاری مراسم و آداب و رسوم مختلفی در ادوار و اعصار گذشته است که با توجه به امکانات و گسترش امروزی که در زندگی حاصل شده، به همان اندازه به آثار و خدماتی که در این بارگاه مقدس و منور ارائه می‌دهیم نیز باید افزوده شود.

منبتی تأکید کرد: امروز کمتر مجموعه، نهاد و سازمانی را می‌توانیم پیدا کنیم که یک آیین، سنت، رسم و... را که مربوط به سال‌های دور شاید 300 یا 400 سال پیش ‌باشد، دقیقاً در ساعت، زمان و تاریخ خود به نحو شایسته انجام دهد؛ این در حالی است که در مجموعه آستان قدس رضوی و بویژه در حرم مطهر امام هشتم(ع) چنین آیین‌ها و مراسمی وجود دارد.

معاون اماکن متبرکه و امور زائرین آستان قدس رضوی پیشنهاد کرد تمامی مراسم، آیین و آدابی که در طول سال در اماکن متبرکه حرم مطهر رضوی و به مناسبت‌های مختلف برگزار می‌شود با اسناد، مدارک و آثار موجود در سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی مطابقت داده شود تا هر چه بیشتر از نظر صحت عمل و تطابق با آنچه در اسناد ذکر شده است مورد سنجش و معیار قرار گیرد.

آیین‌های کهن رمضانی در حرم مطهر

پژوهشگر اسناد مدیریت امور اسناد و مطبوعات آستان قدس رضوی نیز در این مراسم به معرفی مجموعه اسناد مرتبط با ماه مبارک رمضان در بارگاه مقدس حضرت رضا(ع) پرداخت.

زهرا فاطمی‌مقدم گفت: در مجموعه سندهای مربوط به تشکیلات اداری و موقوفات آستان قدس رضوی، شرحی از مراسم و برنامه‌های ویژه ماه مبارک رمضان در دوره‌های تاریخی صفویه، افشاریه و قاجاریه وجود دارد.

وی اضافه کرد: موضوع‌هایی مانند دستورعمل‌های خاص این ماه پرفضیلت، برنامه‌های ویژه شب‌های قدر، برگزاری مراسم افطاری برای زائران و خادمان و چگونگی برپایی جشن عید سعید فطر در حرم منور امام رضا(ع) در متن این اسناد دیده می‌شود.

فاطمی‌مقدم گفت: اسناد مربوط به تلاوت قرآن، خوان پربرکت امام رضا(ع)، برپایی جشن میلاد امام حسن مجتبی(ع)، مراسم مربوط به پذیرایی در جشن عید سعید فطر، مراسم احیای شب‌های قدر و بزرگداشت شهادت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب(ع) و... بخشی از این اسناد است.