به گزارش گروه فرهنگی قدس آنلاین، سال ۸۸ برای نخستین بار طرح اکران افطار تا سحر به اجرا درآمد، طرحی که علیرغم برخی مشکلات استقبال خوبی از آن شد و برای سینماروها اتفاق تازه و دلچسبی به حساب می آمد. دوره های دوم و سوم این طرح نیز با کاهش نقاط ضعف آن به خوبی برگزار شد، گرچه در همین سال ها بود که حوزه هنری سینماهای خود را از این طرح خارج و ساز مخالف کوک کرد. با این حال اما طی سالیان بعد این طرح با فراز و فرودهای بسیاری به کار خود ادامه داد. دوره هایی که موجب رونق سینما شد و یا سال هایی که حتی از این طرح به عنوان یک شکست مطلق یاد می کنند.

نگاهی گذرا به کارنامه ده ساله این طرح سینمایی نشان می دهد فیلم های در حال اکران نقش عمده ای در جهت دهی به میزان موفقیت یا شکست آن داشتند. البته که بسیاری از اهالی سینما همواره از نبود تبلیغات مناسب و کافی به عنوان مهمترین عامل کم اقبالی این طرح یاد می کنند اما تجربه پشت سر گذاشته این سال ها چیز دیگری را نشان می دهد و روند صعودی استقبال از طرح اکران افطار تا سحر را با میزان مقبولیت فیلم ها در یک راستا می داند. هرچند نمی توان از مولفه های دیگری همچون توزیع مناسب فیلم‌ها، سیاست های پخش، قیمت بلیت، برنامه ریزی سالن های سینما و تبلیغات موثر از طریق صدا و سیما و تبلیغات شهری در این روند چشم پوشی کرد.

امسال و درست در دهمین سال برپایی طرح اکران رمضان به جای این که شاهد کمتر شدن نقاط ضعف و ارتقای روند کیفی اجرایی آن باشیم، با طرحی روبرو بودیم که عملاً به اجرا در نیامد و فقط نامی از آن را یدک کشید. این در حالی است که بنا به نظر بسیاری از صاحبان آثاری که این روزها فیلم هایشان روی پرده سینماست طرح اکران افطار تا سحر عملاً اجرایی نشده و سینماداران نیز آنچنان که باید به جز سانس‌ های فوق العاده، سانس دیگری را در اختیار فیلم ها قرار ندادند و برخی نیز در میانه های راه از این اجرای آن خارج شدند. علاوه بر موارد فوق انتقادات به نحوه تبلیغات و آگاهی رسانی به مخاطبان نیز  مانند  هر سال پابرجاست. امسال نیز تعداد فیلم های اکران شده بیش از سال های گذشته بود در حالی که شاید تنها دو فیلم «تگزاس» و «متری شش و نیم» چند سانس فوق العاده در اختیار داشتند، علاوه بر این قیمت بلیت ها پس از افطار تمام بها شده و انگیزه چندانی را برای مخاطب باقی نمی گذارد که نیمه شب برای تماشای فیلم های دیگری که حتی سالن چندانی هم در آن ساعات در اختیار ندارند به سینما برود.

فروش فیلم ها و استقبال مردم در طرح رمضان ۹۷ و ۹۸ چگونه بود

نگاهی به گزارش منتشر شده توسط سازمان سینمایی درباره میزان فروش فیلم‌های سینمایی در نیمه اول ماه مبارک رمضان امسال در مقایسه با مدت مشابه سال قبل هم این کاهش را به خوبی نشان می دهد. بر اساس این گزارش ۱۳ فیلم سینمایی در نیمه اول ماه مبارک رمضان نمایش داده شد که از این تعداد فیلم ۴۸ درصد با موضوع اجتماعی، ۳۶ درصد کمدی و ۱۵ درصد کودک و نوجوان بوده است و در سال ۹۷ تعداد ۱۵ فیلم سینمایی در ماه مبارک رمضان نمایش داده شد که ۴۷ درصد با موضوع اجتماعی، ۴۰ درصد کمدی، ۶ درصد کودک و نوجوان و ۶ درصد مقاومت بوده است.

مجموع فروش فیلم‌های سینمایی در نیمه اول ماه رمضان با تعداد  ۱ میلیون و ۲۱ هزار و ۷۵ نفر به ۹۵ میلیارد و ۸۷۸ میلیون و ۷۱۹ هزار و ۷۳۰ ریال رسید در حالی که در سال ۹۷ با تعداد ۱ میلیون ۷۸ هزار و ۶۲۴ نفر میزان فروش ۷۹ میلیارد و ۹۳۶ میلیون و ۷۷۰ هزار و ۸۸۰ ریال بوده است. همچنین نرخ متوسط بلیت در سال ۹۸ در سطح کشور ۹۳، ۹۰۰ ریال و در سال گذشته ۷۴، ۱۳۵ ریال بوده است. میزان فروش فیلم‌ها در نیمه اول ماه مبارک رمضان در مقایسه با دوره مشابه خود در سال گذشته (۹۷) ۲۰ درصد افزایش، تعداد تماشاگران ۵ درصد کاهش و نرخ متوسط بلیت سینما ۲۷ درصد افزایش داشته است.

چرا طرح اکران افطار تا سحر موفق نبود؟

محمد قاصد اشرفی، رییس انجمن سینماداران و مدیر سینما ماندانا درباره دلایل عدم موفقیت این طرح می گوید: واقعیت این است که امسال ما تبلیغاتی نداشتیم و رسانه ملی اصلا با ما در معرفی فیلم ها همکاری نکرد. ببینید یک فیلم نیاز به معرفی شدن دارد که مردم نسبت به آن آگاهی و انگیزه پیدا کنند و فیلم را ببینند. تلویزیون می توانست کمک کند اما امسال همکاری نکرد در حالی که در سال های پیش این همکاری و تعامل وجود داشت. ضمن اینکه نوع بلیت ها هم امسال تغییر کرد و از صبح تا افطار نیم بها بود و این می توانست کمک کند. علاوه بر این چند فیلم هم اکران شد که از آنها استقبال نشد و فکر می کنم این را هم به عنوان دلیل مهمی برای این عدم استقبال باید برشمرد که در نهایت امسال اکران بسیار ناموفق، ضعیف و شکست خورده ای را تجربه کردیم.

وی می افزاید: فیلم اگر خوب باشد به تبلیغ هم نیاز ندارد اما نمی توان کتمان کرد که در روند معرفی به مخاطب موثر است و ما نیاز به اطلاع رسانی داریم. موضوع اینجاست که عوامل بسیاری در شکست و موفقیت این طرح تاثیرگذار است که پوشش و اطلاع رسانی مناسب از طریق فضای مجازی، بیلبوردهای شهری، رسانه ها، مطبوعات و تلویزیون بخشی از آن است و نمی توان صرفاً به یک موضوع اشاره کرد. از سویی دیگر یکی دیگر از موارد موثر در این شکست همزمانی ماه رمضان با فصل امتحانات مدارس بود که این خود به تنهایی تعداد مخاطبان را کاهش می دهد، علاوه بر این تعطیلات هفته های گذشته هم در این روند کاهشی بی تاثیر نبوده اند.

رییس انجمن سینماداران تاکید می کند: نکته مهم دیگری که باید به آن اشاره کنم به خود فیلم ها برمی گردد. امسال برخلاف سال های گذشته که تلاش می شد فیلم های جدیدی به اکران افزوده شود تا مردم هم علاقه و انگیزه بیشتری برای سینما رفتن پیدا کنند، اما این اتفاق رخ نداد و اغلب نمایش فیلم‌ها مدت‌ ها پیش همزمان با اکران دوم نوروزی آغاز شده بود یا در صف اکران عید فطر بودند و اساساً فیلم تازه ای در اختیار مخاطبان نبود.

تمام پردیس ها در طرح اکران رمضان شرکت کردند

قاصداشرفی در پاسخ به انتقادی که از سوی صاحبان اثر مبنی بر عدم اختصاص سالن های سینما در ساعات بامداد مطرح شده، اینطور توضیح می دهد: واقعیت این است که تمام پردیس ها در این طرح شرکت کردند و من هم تا ساعت ۲:۳۰ بامداد در سینما ماندانا سانس داشتم. اما وقتی از فیلمی استقبال نمی شود چه باید کرد. این مسئله دست سینمادار نیست و وی ابزاری برای فروش بلیت ندارد. ما فقط یک سردرسینما داریم و تبلیغاتی که در اختیارمان است و تا جایی که بتوانیم اطلاع رسانی می کنیم اما وقتی مشتری به سینما نمی آید دیگر این مسئله تحت اختیار ما نیست و ساماندهی این وضعیت باید توسط مولفه های بیرونی مانند همان مواردی که عنوان کردم همچون تبلیغات مناسب و فیلم خوب هدایت شود.  

محسن علی اکبری تهیه کننده سینما نیز در باره دلایل عدم موفقیت این طرح می گوید: بهرحال نمی توان سینما را از جامعه جدا دانست. این روزها مردم دچار مسائل و مشکلات اقتصادی بسیاری هستند و در مضیقه قرار گرفتند و هزینه ای که باید برای سینما رفتن لحاظ کنند را نمی توانند مدیریت کنند و امسال هم نسبت به سال های قبل شاهد رشد بیش از حد قیمت ها در همه موارد و بودیم و از لحاظ اقتصادی ثبات چندانی نداشتیم و قطعا این مسئله روی سینما رفتن و تفریحات مردم هم تاثیرگذار است.

وی در ادامه عنوان می کند: البته نمی توان فقط یک عامل را در این قضیه دخیل دانست. اینکه تصور کنیم پردیس های سینمایی همکاری نکردند یا شرایط خوبی برای این طرح فراهم نشد، به تنهایی قابل اتکاء نیست. به نظرم مسئله خیلی کلان تر از این موارد مطرح شده است.

از سویی دیگر باید این را هم در نظر بگیریم که شاید فیلم ها هم چندان آثار جذابی نبودند و فیلم هایی که در عید نوروز اکران شدند جذابیت بیشتری نسبت به فیلم هایی داشتند که در ماه رمضان اکران گرفتند و خود این مسئله هم تاثیرگذار است. اما در مجموعه بنا به یافته های شخصی خودم و آنچه که در ارتباط با مخاطب به دست آوردم به این نتیجه رسیدم که مشکلات اقتصادی اصلی ترین دلیل بروز چنین اتفاقی و شکست این طرح است.

مسعود اطیابی کارگردان سینما و عضو شورای صنفی اکران نیز درباره طرح «اکران افطار تا سحر» و تاثیر آن در فروش فیلم ها می گوید: در واقع «اکران افطار تا سحر» عملاً اجرا نشد و سانسی در اختیار فیلم ها نبود به جز پنجشنبه و جمعه که سانس فوق العاده به فیلم «تگزاس۲» و «متری شش و نیم» اختصاص پیدا کرد و آن هم محدود بود. بنابراین با توجه به چنین وضعیتی سینمادار هم سالن را فعال نگه نمی دارد، زیرا باز نگه داشتن سینما نه تنها سودی برایش ندارد بلکه هزینه آور هم هست. از سوی دیگر این طرح تبلیغات می‌خواهد. نه تلویزیون و نه وزارت ارشاد برای آن تبلیغ نکردند و ماه رمضان را از دست دادیم.

وی در ادامه می افزاید: به نظرم باید پیگیری کنیم که این طرح امسال برای فیلم‌ها محسوب نشود چرا که به عنوان مثال من برای فیلم خودم که در این ایام اکران داشت فقط به مخاطب سوبسیدی دادیم که توسط صاحب فیلم پرداخت شده است نه دولت. لذا باید مابه التفاوت این سوبسید بررسی شود. در حالی که فیلم های عید نوروز در ایام عید بلیت ۲۰ هزار تومانی فروختند و ما سی روز بلیت ۱۰ هزار تومانی می‌فروشیم. این در حالی است که در هفته اول ماه رمضان فیلم «تگزاس» ۲۰۰ هزار مخاطب  بیشتر داشته است و در واقع ما ۲۰۰ هزار بلیت با سوبسید داده‌ایم که این یعنی مخاطب بیشتر و فروش کمتر. در نهایت اینکه وقتی تبلیغ درستی روی طرح نشده برای مخاطب هم اهمیت چندانی ندارد که بلیت نیم بها شده است. غیر از «سامورایی در برلین» همه فیلم‌های دیگری که روی پرده آمدند تقریباً فروشی ندارند و فیلمی مانند «تگزاس۲» و «متری شش و نیم» پول آب و برق سینمای آنها را در می آورد و اگر فیلمی مانند «تگزاس۲» نبود آن سالن ها اصلاً باز هم نمی‌شدند.

این کارگردان خاطرنشان می کند: به نظرم شورای صنفی باید به اکران سه فیلم بسنده می‌کرد و اگر فقط سه سرگروه سینمایی کار می‌کردند و سینماها در ماه رمضان به صورت آزاد اداره می شدند شرایط بهتر بود. چرا که با تعداد کمتر فیلم ها و سالن های بیشتر می‌توانستیم براساس نیاز مخاطب و احترام، فیلم ها را انتخاب کنیم. ضمن این که واقعاً با یک فیلم نمی‌توان از سینماداران توقع داشت طرح اکران افطار تا سحر را به درستی به اجرا دربیاورند.

 انتهای پیام/