چنان که در روزهای آینده مقارن با روز گرامیداشت ابوریحان بیرونی و در مراسم پنجمین دوره تجلیل از پژوهشگران جوان، این چهره خراسانی نیز از سوی فرهنگستان علوم ایران، به عنوان محقق برتر کشور در حوزه شیمی معرفی و برگزیده خواهد شد. برای آشنایی بیشتر با این عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی گفت وگویی انجام دادیم که در ادامه می‌خوانید.

 رفع چالش‌های زیست محیطی با تکیه بر تحقیقات زیربنایی

دکتر میرزائی شهرابی که حدود ۲۵۰ مقاله isi و بین‌المللی در کارنامه علمی خود دارد، درباره دیگر موفقیت‌هایش می‌گوید: علاوه بر توفیقات حاصل شده، در ماه‌های گذشته نیز به عنوان سرآمد علمی از سوی فدراسیون سرآمدان ایران و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری معرفی شده و همچنین به عنوان ۵ درصد هیئت علمی برتر دانشگاه فردوسی برگزیده شده‌ام.

وی در پاسخ به اینکه موضوع مورد بررسی شما برای کسب جایزه ابوریحان بیرونی درسال جاری چه بوده، اظهارمی‌کند: تیم تحقیقاتی ما ترکیبی فلز-آلی بر پایه فلز مس و لیگاندهای آزیدی و پلی کربوکسیلیک را سنتز کرده که این ترکیب فلز- آلی قادراست گاز دی اکسید کربن را که گازی گلخانه‌ای بوده و آثار زیانباری برای محیط زیست دارد را با موفقیت ازمیان چندین گاز جداسازی کند. البته این ترکیب به احترام نام دانشگاه فردوسی باعنوان (MFUM-۱(Cu نام‌گذاری شده و به انجمن سلطنتی شیمی اعلام شده است.

این عضو انجمن شیمی ایران می‌افزاید: پژوهش دیگری در حوزه حفاظت محیط زیست انجام دادیم که مبتنی بر سنتز هیبریدها بر پایه پلی اکسومتالات‌ها است که در روند شکافتن مولکول آب منجر به تولید گاز پاک h۲ می‌شود. در حال حاضر از پژوهش‌های مورد توجه شیمیدان‌های جهان، می‌توان به تولید گاز h۲ اشاره کرد که یکی از شیوه‌های این قضیه، شکافتن مولکول آب است.

دکتر میرزائی همچنین خاطرنشان می‌کند: درحال حاضر مهم‌ترین پروژه‌های معتبر درجهان در حوزه حفاظت از محیط زیست قرار دارد چرا که از مخاطرات جدی در جهت بقای بشر، همین چالش‌های زیست محیطی است. از آنجا که سوخت‌های فسیلی آلودگی‌های بی‌شماری را تولید می‌کنند باید به سمت تولید انرژی‌های پاک برویم. چنان که شاهدیم در شهر ونیز ایتالیا استفاده از سوخت فسیلی ممنوع شده زیرا آثار سوخت‌های فسیلی بر بناهای تاریخی و مواریث فرهنگی این شهر تأثیرات مخرب دارد. ازهمین رو دولت ایتالیا نیز شیمیدان‌های این کشور و حتی جهان را تشویق می‌کند که درحد امکان به سمت تولید گاز h۲ بروند.

  لزوم حمایت از نخبگان

به اعتقاد اندیشمندان، در حالی که سرانه بودجه تحقیق و توسعه در آمریکا، ۱۳۰۰ دلار در سال و در ۳۰ کشور اول علمی جهان حداقل بالای ۱۰۰۰ دلار است و سرانه بودجه تحقیقاتی کشورما تنها حدود ۲۰ دلار برآورد می‌شود با این وضعیت، هدف‌گذاری برای رسیدن به جمع چند کشور اول علمی دنیا در چهار، پنج دهه آینده غیرواقع بینانه به نظر می‌رسد.

دکتر میرزائی با اشاره به اینکه گرچه در سال‌های اخیر شاهد رشد حمایت‌های دولتی از جامعه نخبگانی بوده‌ایم اما همین مساعدت‌ها نیز درمقایسه با کشورهای رقیب چندان قابل قیاس نیست، اظهار می‌کند: من به سهم خودم به متولیان امر اطمینان می‌دهم با توجه به قابلیت‌های علمی، پشتکار و تعهدی که در محققان ایرانی دیده می‌شود، چنانچه حمایت‌های دولتی افزایش یابد، به طورحتم می‌توانیم گوی سبقت را از کشورهای رقیب برباییم و بیش از پیش نام کشورمان را پرآوازه کنیم. وی می‌افزاید: به طور متداول در کشورهای پیشرفته، وقتی مشکل و بحرانی ایجاد می‌شود بودجه پژوهشی کشورشان را افزایش می‌دهند تا راهکارهای جدیدی برای حل آن پیدا کنند، این حالی است که در کشور ما چنین رویه‌ای مرسوم نیست.

این استاد دانشگاه تأکید می‌کند : امروزه در منطقه رتبه اول علمی را داریم و در سال بیش از ۱۵ هزار سند علمی و مقاله بیشتر از ترکیه منتشر می‌کنیم.

همچنین دارنده رتبه ششم دانش نانو، رتبه دهم دانش شیمی و رتبه شانزدهم علمی دنیا هستیم. درحال حاضر نیز با وجود بیش از ۵/۴ میلیون دانشجو که ۱۵۰ هزار نفر آنان دانشجوی دکترا و ۷۰۰ هزار دانشجوی فوق لیسانس هستند، موفقیت‌هایی را درحوزه علوم هوا-فضا، تسلیحاتی، سلول‌های بنیادی و غیره کسب کرده‌ایم که کسب این دستاوردها حکایت از آن دارد هر جا تصمیم‌سازان و سیاست‌گذاران کشور برمقوله‌ای اراده کرده‌اند، به توفیق رسیده‌اند.

هدایت متوازن استعدادها

دکتر میرزائی در مقوله ضرورت توجه به تربیت محققان علوم پایه نیز می‌گوید: ما باید از سطوح دانش‌آموزی به اهمیت علوم پایه توجه کنیم، چنان که مارگارت تاچر که دانش‌آموخته شیمی و حقوق از دانشگاه اکسفورد بوده و در ابتدا به سمت وزیر آموزش وپرورش و در نهایت به نخست‌وزیری انگلیس رسید، این جمله مشهور را دارد؛ «کمکی که علوم پایه به کشورانگلستان کرد، تالار بورس این کشورنتوانست انجام بدهد». در واقع این عبارت بر سودمندی و اثرگذاری علوم پایه در جوامع تأکید دارد.

 دانش‌آموزان ما ازتوانمندی‌های ارزشمندی برخوردارند و این حیف است که ما آن‌ها را با بحث واهمیت علوم پایه آشنا نکنیم چرا که این دانش عایدات مادی ومعنوی بسیاری برای جامعه در پی خواهد داشت زیرا تمام فعل وانفعالات عرصه‌های پزشکی، صنعتی، کشاورزی و دارویی همه برگرفته از مفاهیم علوم پایه است.

ازهمین رو مکرر درجلسات درسی ودانشگاهی تأکید می‌کنم علوم پایه کلید حل بسیاری از ابهامات و مشکلات سایر علوم تئوری، کاربردی وصنعتی است. نکته دیگر اینکه اقتصاد کشور ما بر پایه مزیت‌های نسبی موجود نفت، گاز، پتروشیمی و معادن است، ازهمین رو بخشی از استعدادهای برتر به سمت رشته‌های مرتبط هدایت نمی‌شوند، یعنی توزیع متوازن استعدادها در رشته‌های مختلف به درستی صورت نمی‌پذیرد.

منبع: روزنامه قدس

انتهای پیام/