اینجاست که ناخودآگاه حس می‌کنی عده‌ای به خاطر منافع شخصی و زودگذرشان می‌خواهند دودمان اقتصاد کشور را به باد دهند.

مردم می‌گویند مسئولان، مسئولان می‌گویند مردم؛ انگشت‌های اتهام آن‌قدر به هم نزدیک شده‌اند که به یک پل دوسویه می‌ماند و کسی که می‌خواهد اوضاع فعلی اقتصاد کشور را بهبود بخشد، باید وسط پل قرار بگیرد و هم آن ‌طرف قضیه و هم این‌طرف قضیه را ببیند.

با تمامی این اوصاف هنوز هم می‌توان جلوه‌هایی از انصاف را میان جامعه اصناف یافت. فروشندگانی که به سود اندک راضی‌اند و به هیچ قیمتی حاضر نیستند نانی غیر از نان حلال بر سرسفره خانه خود بگذارند.

•کاسب حبیب خدا بود

امیرمحمود حریرچی، جامعه شناس و استاد دانشگاه می‌گوید: ما روزگاری را تجربه کرده‌ایم که انصاف مهم‌ترین سرمایه اصناف بوده است. کم‌فروشی را بزرگ‌ترین گناه می‌دانستند و اعتقاد داشتند وقتی در مورد معامله‌ای صحبت می‌کنند یعنی آن معامله انجام شده و هیچ کس زیر حرفش نمی‌زد و کاسب را حبیب خدا می‌دانستند. اما بتدریج همه این نیکی‌ها به فراموشی سپرده شد و به نوعی امروز اغلب اصناف کم‌فروش شده‌اند.

وی با بیان اینکه امروزه بخشی از افراد جامعه برای تأمین حداقل امکانات زندگی خود با مشکل مواجه‌اند، می‌افزاید: در این شرایط اگر اصناف انصاف لازم را نداشته باشند، جامعه به لحاظ اقتصادی بیش از آنچه که باید دچار بحران  و بدبینی بین افراد افزایش می‌یابد که تبعات منفی بی‌شماری به همراه خواهد داشت.

به گفته دکتر حریرچی، یکی از دلایلی که امروزه شاهد افزایش لحظه‌ای قیمت‌ها هستیم، کاهش کنترل اصناف از سوی دولت است و این نبود نظارت کافی به برخی از کسبه مجوز داده بیش از آنچه که باید بر قیمت کالا و محصولات خود بیفزایند. در گذشته وقتی کسبه جنسی را به قیمت ارزان خریداری می‌کردند با افزودن سود مشخص و طبق قیمت خریداری شده به مردم می‌فروختند و نمی‌گفتند چون قیمت‌ها افزایش پیدا کرده ما هم گران‌تر می‌فروشیم (با این بهانه که اگر بخواهیم جنس جدید خریداری کنیم باید با قیمت جدید خرید کنیم) و این رفتار کسبه نه تنها بی‌انصافی بلکه سودجویی از وضعیت بازار است که اقتصاد جامعه و زندگی مردم را دچار بحران کرده است.

• کنترل‌های لازم نیست

وی ادامه می‌دهد: سال‌ها پیش کسبه علاوه بر انصاف، هوای اقشار کم درآمد جامعه را داشتند و اگر فردی توانایی مالی مناسبی نداشت، می‌توانست نسیه خرید کند تا بخشی از مایحتاج زندگی‌اش را تأمین و به مرور پرداخت کند. اما اکنون این فرهنگ نیکو از بین رفته و دلیل آن نیز از بین رفتن اخلاق در بین برخی از اصناف است.

دکتر حریرچی می‌افزاید: وقتی کنترل‌های لازم بر سودجویی‌های نامتعارف اصناف نباشد و اصناف حقی برای مشتری قائل نباشند، نمی‌توان انتظار داشت با انصاف و طبق اخلاق اسلامی با مردم رفتار کنند.

• ملت به خودشان رحم کنند

حجت الاسلام حسام الدین ربانی، مدرس حوزه و دانشگاه نیز در خصوص اهمیت انصاف در اصناف می‌گوید: وقتی شرایط اقتصادی جامعه سخت می‌شود و حکومت به هر دلیلی نمی‌تواند اوضاع اقتصادی و معیشت مردم را آن طور که انتظار می‌رود بسامان کند، خود ملت باید به خوشان رحم کنند. بنابر این اگر یک نظام خودجوش در بین مردم ایجاد شود که مردم هوای یکدیگر را داشته باشند، بسیاری از مشکلات اقتصادی برطرف خواهد شد.

حجت‌الاسلام ربانی با بیان اینکه در حال حاضر نظام اقتصادی کشور نظام مطلوبی نیست و اوضاع اقتصادی کشور آن گونه که باید مدیریت نمی‌شود، می‌افزاید: احتکارهایی که خود ملت علیه ملت انجام می‌دهند و گران‌فروشی‌هایی که برخی از اصناف بدون هیچ توجیهی انجام می‌دهند نیز می‌تواند نباشد. بنابراین اگر خود ملت به خودشان رحم کنند، بسیاری از مشکلات اقتصادی جامعه برطرف خواهد شد.

وی ادامه می‌دهد: در زمان ائمه (ع) که حکومت دست حکام جور بوده، در بسیاری از مواقع اتفاق می‌افتاد که شیعه در اقلیت بود و حکومت برای شیعه سخت می‌گرفت، اما در آن شرایط شیعیانی که در محاصره اقتصادی و بایکوت اجتماعی بودند، هوای یکدیگر را داشتند. اکنون نیز با وجود اینکه حکومت دست شیعه است اما دنیا ما را در تحریم اقتصادی قرار داده، بنابراین اینکه حکومت بتواند شرایط اقتصادی را صحیح مدیریت کند یک مسئله است، اما اینکه خودمان هوای یکدیگر را داشته باشیم، فراتر از یک مسئله، چرا که اگر مردم هوای یکدیگر را داشته باشند دیگر شاهد احتکار،گران‌فروشی و در پی آن فقر ناشی از فشار اقتصادی نخواهیم بود.

•از تولیدکنندگان داخلی حمایت کنیم

به گفته حجت الاسلام ربانی، اگر تولیدکننده به جای اینکه به سود بیشتر بیندیشد به کیفیت تولید اهمیت دهد و کسبه به سود متعارف قانع باشند و احتکار نکنند، مصرف‌کنندگان و خریداران هم هوای کسبه و تولیدکنندگان داخلی را خواهند داشت و نه تنها سراغ اجناس خارجی نمی‌روند بلکه به دلیل قیمت‌های مناسب، قدرت خرید بیشتری پیدا می‌کنند و این مسئله خود به خود موجب افزایش چرخه اقتصادی در کشور می‌شود که علاوه بر ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی، از رکود و تورم نیز پیشگیری خواهد کرد. بنابراین اگر روابط بین مردم صحیح باشد و مردم هوای یکدیگر را داشته باشند، حتی اگر دولت، دولت کارآمدی نباشد و نتواند به وظایف خود عمل کند، مردم می‌توانند سیستم را اداره کنند و اجازه ندهند تحریم‌ها به مغز استخوان اقشار کم درآمد برسد.

وی می‌افزاید: تولیدکنندگان باید با رعایت کیفیت و همچنین قیمت اجناس با کالاهای خارجی رقابت کنند و انتظار نداشته باشند مردم جنس داخلی را به قیمت اجناس خارجی خریداری کنند تا مردم هم در قبال آن‌ها احساس مسئولیت کنند و به خرید تولیدات داخلی روی بیاورند. به عنوان نمونه وقتی آمریکا گوشی «هوآوی» را تحریم کرد، مردم چین گوشی‌های «اپل» خود را در سطل زباله انداختند و گوشی هوآوی را جایگزین آن کردند. بنابراین اگر این فرهنگ(حمایت از تولید ملی) در کشور ما نهادینه و تبدیل به یک اصل شود و مردم از اقتصاد کشور حمایت کنند و رفاه خود را جدای از رفاه مملکت ندانند، شاهد مشکلات اقتصادی که امروزه بسیاری از مردم با آن مواجه‌اند، نخواهیم بود.

• دین جدا از اقتصاد نیست

وی با انتقاد از افراد مؤمن و متدینی که خرید جهیزیه دخترشان را از دبی انجام می‌دهند، می‌گوید: این افراد دین را از اقتصاد کشور جدا می‌دانند، غافل از اینکه ما نمی‌توانیم دیندار باشیم و در صف اول نماز جماعت بایستیم، اما دکوراسیون خانه خود و فرزندانمان خارجی باشد. بی تردید این قبیل افراد ناخودآگاه به تولید ملی کشور خیانت می‌کنند و باید بدانند دینداری جدا از مسائل اقتصادی کشور نیست.

انتهای پیام/