قدس آنلاین: طرح مسکن مهر طرحی است که به جرأت می‌توان گفت یکی از مهمترین راهبردهای اقتصادی دولت نهم محسوب می‌شد. اجرای این طرح برای بسیاری از افراد جامعه امیدوار کننده بود تا با سرمایه و اندوخته متناسب با حقوقشان بتوانند صاحب خانه شوند. این پروژه برای اقشار پایین و ضعیف جامعه تدارک دیده شد تا نیاز این بخش از جامعه به مسکن تأمین شود، این در حالی که است رئیس جمهور و مسئولان وزارت راه در دولت‌های بعدی اعتقادی به طرح مسکن مهر نداشتند و آن را طرحی ناکارآمد و مزخرف خواندند.

عباس آخوندی وزیر سابق راه و شهرسازی پروژه مسکن مهر را مزخرف نامید. اما این اظهارات آخوندی درباره مسکن مهر در حالی است که چند روز پیش «مازیار حسینی »، معاون وزیر راه و شهرسازی در اظهاراتی گفت: «دفتر اسکان بشر در سازمان ملل، ساخت مسکن مهر را جزو تجربه‌های منحصر به فرد و قابل انتقال به مجامع بین‌المللی اعلام کرده است. ۴ دولت درگیر این برنامه بودند و بیشترین کارایی آن در دولت ۱۱ و ۱۲ بوده است. مسکن مهر از نظر اسکلت و کیفیت واستحکام مسکن مناسب ارزیابی می‌شود. در مکان‌های مسکن مهر اشتباه شده و رساندن آب و برق و گاز به این مسکن‌ها سخت شد.»

آخوندی از تیغ تند انتقادات در امان نماند

وزرای دولت روحانی سعی کردند در برابر طرح مسکن مهر طرح‌های جایگزین و آلترناتیوی ارائه دهند و از طرح مسکن امید و طرح مسکن اجتماعی سخن به میان آورند. با روی کار آمدن دولت یازدهم طرح مسکن اجتماعی به عنوان طرح حمایتی برای تأمین مسکن اقشار ضعیف مطرح شد اما به دلیل نبود بودجه و فراهم نبودن زیرساختها این طرح عملیاتی نشد. این طرح گرچه از سوی آخوندی به عنوان جایگزین مسکن مهر مطرح شد اما به جز تحویل محدود چند واحد مسکونی از دستیابی به چشم انداز ترسیم شده بازماند  و به نوعی آخوندی که مسکن مهر را مزخرف خوانده بود  عملاً از اجرای طرحی که خودش رونمایی کرده بود، عاجز ماند. مطابق با داده‌های مرکز آمار تعداد پروانه‌های صادر شده توسط شهرداری‌های کشور نشان می‌دهد با کاهش بیش از ۵۰ درصدی تولید مسکن در دوران وزرات آخوندی نسبت به دولت قبل، میانگین تولید مسکن در این سال ها به ۴۰۰ هزار واحد در سال هم نرسید.

این طرح تنها طرحی نبود که دولت‌های یازدهم  و دوازدهم برای حل معضل مسکن پیشنهاد دادند. طرح گرفتن مالیات از خانه های خالی نیز طرحی بود که در سال ۸۹ تصویب و درسال ۹۳ ابلاغ شد. این طرح قرار بود بخشی از نیاز جامعه به مسکن را تأمین کند و دیگر با این طرح بسیاری از خانه‌های خالی بدون استفاده نماند. قرار بود برای اجرای این طرح، وزارت راه سامانه ملی املاک را راه اندازی کند اما هنوز سامانه راه اندازی نشده بود که در نهایت پس از گذشت سی ماه از پایان مهلت قانونی وزارت راه و شهرسازی برای تکمیل این سامانه مهم و ضروری، آخوندی پیشنهاد حذف فوری قانون ایجاد این سامانه را داد و قانون گرفتن مالیات از خانه های خالی به حاشیه رفت.

اما آخوندی و طرح مسکن اجتماعی او نیز از تیغ تند انتقادات در امان نماند و پس از اتمام دوره وزارتش همان انتقادات نسبت به طرح‌های مسکنی وی تکرار شد. محمد اسلامی وزیر راه‌  وشهرسازی در حاشیه پنجمین جلسه شورای‌عالی شهرسازی و معماری ایران، ضمن مخالفت با طرح مسکن اجتماعی، آن را طرحی نامناسب برای جامعه و فرهنگ ایرانی دانست و گفت: باید برای طبقات مختلف اجتماعی مسکن تولید کنیم که البته تولید مسکن اقشار متوسط و کم‌درآمد جزو اهداف اولویت‌دار ماست. در عین حال در ساخت‌وساز، ترکیب جمعیتی ملاک عمل قرار می‌گیرد.

مسکن اقساطی، طرحی به کام کارمندان دولت

اما جدیدترین طرحی که دولت ارائه داده، طرح مسکن اقساطی برای کارمندان دولت است. رییس‌جمهور چندی پیش در توضیح این طرح گفت: «با وزارت راه و شهرسازی در حال بررسی طرحی هستیم تا کارمندان دولت از روزی که استخدام می‌شوند تا ۱۰ سال بعد از استخدام، صاحب خانه شوند.»

نکته قابل تأمل این است که مسکن اقساطی به نوعی جامعه هدف خود را کارمندان دولت درنظر گرفته و در صورت اجرایی شدن آن، بسیاری از افراد که در بخش خصوصی یا نیمه خصوصی و مشاغل آزاد مشغول به کارند، نمی‌توانند از این طرح استفاده کنند و در نهایت بخشی از مردم از نعمت خانه دار شدن محروم می‌مانند.

گرچه دولت‌های یازدهم و دوازدهم مسکن مهر را ناکارآمد دانستند اما گویا گره کور مسکن در دولت‌های روحانی همچنان ادامه دارد و هر کدام از وزرا ترجیح می‌دهند خودشان طرحی را ارائه دهند که به نوعی طرح قبلی را زیر و رو می‌کند و اثری از آن باقی نمی‌ماند.

عضو کمیسیون عمران مجلس بر این باور است که طرح مسکن مهر از ابتدای شروع تاکنون صبحت‌ها و مباحث حاشیه‌ای زیادی داشته اما بر اساس قانونی که مجلس تصویب کرده باید تهیه مسکن و توانمند سازی افراد فاقد مسکن در دستور کار قرار گیرد و زمینه خانه دار شدن آنها بوجود بیاید. عبدالکریم حسین زاده بحرینی به خبرنگار ما گفت: مسکن مهر را می توان با شاخص های متعددی از جمله شاخص کیفیت، کارایی، میزان در دسترس بودن، مطلوبیت و ایمنی آن سنجید . مسکن مهر گرچه در انبوه‌سازی موفق بوده اما در مکان یابی دچار اشکالات اساسی است و عدم توجه به مکان یابی دقیق باعث شده دسترسی به زیر ساخت‌ها و امکانات با سختی روبه‌رو شود.

نماینده مردم نقده در مجلس تصریح کرد که در حال حاضر سه لایه سکونتگاه در درون شهرها داریم.  اولین مورد سکونتگاه های غیر رسمی است که در شهرها شکل گرفته‌اند، دوم بافت‌های فرسوده در شهرها و لایه سوم بافت تاریخی است. بافت تاریخی بافت هویت دار ماست و این نوع بافت بدلیل عدم توجه کافی در حال نابودی و فرسودگی است و در شهرهایی مانند تهران مخاطرات بزرگی همچون سیل و زلزله تبعات خود را نشان خواهد داد.

وی ادامه داد: پرونده مسکن مهر را نباید کاملاً سیاه یا سفید دید و مسئولان و متخصصان فنی در آن دوره این طرح ارائه داده و پیش برده‌اند بنابراین نباید فرد خاصی را مقصر دانست. در اینکه دولت فعلی تاکنون هیچ الگویی برای ساخت انبوه مسکن با قیمت مناسب نداشته و عملاً اقدام خاصی را شروع نکرده حرفی نیست اما امیدوارم آقای حسینی معاون وزیر راه نیز  الگوی جدیدی برای حوزه مسکن پیشنهاد دهند.

انتهای پیام/